Over M.J.M. Franken
Mr. M.J.M. Franken is advocaat en partner bij Van Iersel & Luchtman advocaten te Breda.
M.J.M. Franken
Mr. M.J.M. Franken is advocaat en partner bij Van Iersel & Luchtman advocaten te Breda.
Meer over M.J.M. Franken
M.J.M. Franken
Het Insolventiepassief
Gebonden Nederlands 2019 1e druk 9789013136807Verwachte levertijd ongeveer 2 werkdagen
Samenvatting
Wat is de status van vorderingen in de diverse bestaande insolventieregelingen? Die vraag staat centraal in deze titel. Getoetst aan de beginselen van het insolventierecht, worden de schuldeisersvorderingen vanuit uiteenlopende invalshoeken belicht voor een compleet beeld. Nog nooit is het insolventiepassief zo uitvoerig en geïntegreerd in kaart gebracht. Het insolventiepassief schetst de status quo omtrent de vorderingen in de diverse insolventieregelingen die we vandaag de dag onderscheiden.
Schuldeisers spelen een centrale rol binnen het insolventierecht. Maar wat is nu precies de positie van deze schuldeisers? Of beter gezegd: hoe dienen hun vorderingen te worden geduid en berekend? Deze titel biedt handvatten voor kwesties als deze, waarbij de vorderingen beschouwd worden vanuit drie huidige insolventieregelingen: faillissement, surseance van betaling en de schuldsanering natuurlijke personen. Hierbij komt de beoogde nieuwe regeling betreffende de homologatie van een onderhands akkoord slechts incidenteel aan de orde. Dit is de eerste titel die het insolventiepassief zo uitvoerig en geïntegreerd behandelt. Aan de hand van de volgende deelvragen brengt de auteur helderheid aan bij verschillende vraagstukken die door het insolventiepassief worden opgeworpen: Welke vorderingen participeren in insolventieprocedures, en welke niet? Welke soorten vorderingen zijn in de diverse insolventieregelingen te onderscheiden? Hoe verhouden de diverse soorten vorderingen zich tot elkaar? Wat is de ratio en rechtvaardiging van de verschillende hoedanigheden van vorderingen? In hoeverre worden bepaalde vorderingen in de onderscheidene insolventieregelingen al dan niet hetzelfde behandeld? Wat bepaalt de waarde of hoogte van de vorderingen? Hoe vindt afwikkeling van de vorderingen plaats? Waar liggen in algemene zin knelpunten, die mogelijk een oplossing behoeven?
De laatste jaren heeft het insolventierecht niet stilgestaan. Deze monografie is geheel bijgewerkt naar rechtspraak en literatuur tot 1 mei 2019. Niet voor niets wordt de uitgave daarom beschouwd als state of the art van een belangrijk deelgebied binnen het insolventierecht.
Specificaties
ISBN13:9789013136807
Taal:Nederlands
Bindwijze:gebonden
Aantal pagina's:604
Uitgever:Wolters Kluwer
Druk:1
Verschijningsdatum:9-9-2019
Hoofdrubriek:Juridisch
ISSN:
Jongbloed:Faillissementsrecht / Insolventierecht
Lezersrecensies
Wees de eerste die een lezersrecensie schrijft!
Inhoudsopgave
WOORD VOORAF V
LIJST VAN AFKORTINGEN XV
1 INLEIDING 1
1.1 Introductie 1
1.2 Plan van behandeling 3
1.3 Afbakening 4
1.4 Terminologie 5
2 INSOLVENTIEREGELINGEN 7
2.1 Inleiding 7
2.2 Faillissement 7
2.2.1 Geschiedenis en uitgangspunten 7
2.2.2 Structuur en verloop 11
2.2.3 Enige cijfers 13
2.3 Surseance van betaling 13
2.3.1 Geschiedenis en uitgangspunten 13
2.3.2 Structuur en verloop 15
2.3.3 Enige cijfers 16
2.4 Schuldsaneringsregeling natuurlijke personen 17
2.4.1 Geschiedenis en uitgangspunten 17
2.4.2 Structuur en verloop 19
2.4.3 Enige cijfers 20
2.5 Homologatie onderhands akkoord 21
2.6 Kenmerkende verschillen tussen de insolventieregelingen 23
2.7 Enkele nadere beschouwingen 24
2.7.1 Het primaat van de schuldeisers 24
2.7.2 Rol van het akkoord 26
2.7.3 Faillissement als reorganisatie-instrument 27
2.7.4 De baten des boedels 28
2.7.5 Hoe verder? 29
3 BEGINSELEN VAN INSOLVENTIERECHT 33
3.1 Inleiding 33
3.2 Fixatiebeginsel 34
3.3 Paritas Creditorum 41
3.3.1 De rangorde-paritas 42
3.3.2 De samenloop-paritas 42
3.4 Redelijkheid en billijkheid tussen schuldeisers onderling 45
3.5 De continuïteit van het contract 54
3.6 Korte nabeschouwing 61
4 BOEDELBEGRIP 65
5 VORDERINGEN 69
5.1 Inleiding 69
5.2 Soorten vorderingen in het gemene recht 69
5.2.1 Naar bron 70
5.2.2 Naar prestatie 70
5.2.3 Naar subject/gerechtigde 70
5.2.4 Naar overdraagbaarheid 71
5.2.5 Naar levering 71
5.2.6 Naar effectuering 71
5.3 Soorten vorderingen in het insolventierecht 72
5.3.1 Naar participatie 72
5.3.2 Naar afwikkelingsvolgorde 75
5.3.3 Naar insolventieregeling 77
5.3.4 Naar vaststelling 79
5.4 Samenvatting insolventiepassief 80
6 VORDERINGEN BUITEN INSOLVENTIE 83
6.1 Inleiding 83
6.2 Voldoening vóór insolventie 83
6.2.1 Uitgangspunt 83
6.2.2 Uitzonderingen bij later faillissement 84
6.2.2.1 Faillissementspauliana van artikel 47 Fw 85
6.2.2.2 Faillissementspauliana van artikel 42 Fw 86
6.2.2.3 Niet te goeder trouw in de zin van artikel 54 Fw 88
6.2.2.4 Dividenduitkering in strijd met artikel 2:216 BW 89
6.2.2.5 Onrechtmatige daad/Ongerechtvaardigde verrijking 90
6.2.3 Uitzonderingen bij andere insolventieregelingen 91
6.2.3.1 Surseance 91
6.2.3.2 Wsnp 92
6.2.3.3 Whoa 92
6.3 Voldoening buiten de insolventieprocedure om 93
6.3.1 Verhaal op het vermogen van de schuldenaar zelf 93
6.3.2 Verhaal jegens derden 94
6.3.2.1 Hoofdelijkheid, borgtocht en garantie 94
6.3.2.2 Bestuurdersaansprakelijkheid 96
6.3.2.3 Vordering jegens curator pro se 97
6.4 Enige nadere beschouwingen 99
6.4.1 Non-parallellie reconstructieregelingen 99
6.4.2 Te hanteren norm 101
6.4.3 Voldoening 102
6.4.4 Separatisme 103
6.4.5 Regres na voldoening door derden 103
7 BOEDELVORDERINGEN 105
7.1 Inleiding 105
7.2 Typologie 106
7.3 Categorie 2: door de curator aangegaan 112
7.4 Categorie 1: uit de wet 118
7.4.1 Griffierecht 119
7.4.2 Huur en loon 119
7.4.3 Proceskosten 120
7.4.4 Voortzettingskosten 123
7.4.5 Salaris curator/bewindvoerder en deskundigen 123
7.4.6 ‘Baat’-vorderingen van 24 Fw en 51 Fw 125
7.4.6.1 Reikwijdte artikel 24 Fw 125
7.4.6.2 Baat 129
7.4.7 Vorderingen van gefailleerde ex artikel 100 Fw en 177 Fw 134
7.5 Categorie 3: in strijd met verbintenis of verplichting van curator q.q. 135
7.5.1 In strijd met na te leven verplichting 137
7.5.1.1 Inbreuk eigendomsrechten 137
7.5.1.2 Inbreuk zekerheidsrechten 139
7.5.1.3 Milieuverplichtingen 140
7.5.1.4 Fiscale verplichtingen 142
7.5.1.5 Onverschuldigde betaling 144
7.5.1.6 Verplichtingen jegens ondernemingsraad 144
7.5.2 In strijd met na te leven verbintenis 146
7.6 Soorten boedelvorderingen 150
7.6.1 Algemene en bijzondere faillissementskosten 151
7.6.2 Belang van onderscheid tussen algemene en bijzondere faillissementskosten 155
7.7 Regiemwisselingen 158
7.8 Rangorde 159
7.8.1 De Ranitz/Ontvanger, MeesPierson/Mentink en Ontvanger/ Meulenberg 160
7.8.2 Ontvanger/Hamm en de onverschuldigde betalingen 162
7.8.3 Superboedelvordering bij onrechtmatige daad curator? 164
7.8.4 Overige superboedelvorderingen? 166
7.9 Wie kwalificeert? 166
7.10 Betaling, executie en verrekening van boedelvorderingen 169
7.10.1 Onmiddellijke en rechtstreekse aanspraak 169
7.10.2 Verrekening 172
7.11 Korte samenvattende beschouwing 173
7.11.1 Nieuwe rechtsverhoudingen 174
7.11.2 Bestaande rechtsverhoudingen 174
7.11.3 Rangorde, kwalificatie en vaststelling 175
8 PREFERENTE VORDERINGEN 177
8.1 Inleiding 177
8.2 Algemeen 178
8.3 Onderscheid preferenties 181
8.4 Gesloten stelsel 183
8.5 Rangorde 187
8.5.1 Hypotheek en pand 189
8.5.1.1 Hypotheek 189
8.5.1.2 Pand 189
8.5.2 Voorrechten op bepaalde goederen 190
8.5.2.1 BW-voorrechten 190
8.5.2.2 Niet-BW voorrechten 191
8.5.3 Voorrechten op alle goederen 191
8.5.3.1 BW-voorrechten 191
8.5.3.2 Niet-BW voorrechten 191
8.5.4 Overige vormen van voorrang 192
8.5.5 Teboekgestelde schepen en luchtvaartuigen 193
8.6 Voorrang en separatisme 194
8.6.1 Algemeen 194
8.6.2 Rechtvaardiging 196
8.7 Artikel 57 lid 3 Fw 204
8.7.1 Algemeen 204
8.7.2 Enige bijzonderheden 205
8.7.3 Ontwijkingsmogelijkheden 208
8.7.4 Wijze van belangenbehartiging 211
8.7.5 Berekening 57-3-inbreng 212
8.7.6 57-3 en boedelvorderingen: Koverto en Van der Maas/ Heineken 213
8.8 Botsende preferenties 217
8.9 Voorrang en wsnp 223
8.10 Rechtvaardiging voorrang 227
8.11 Fiscale voorrang 230
8.11.1 Vormen van voorrang 231
8.11.2 Ontwijkingsconstructies? 232
8.11.3 Rechtvaardiging 233
8.12 Retentierecht 238
8.12.1 Algemeen 238
8.12.2 Aard van de voorrang 240
8.12.3 Opeising door curator en verhouding tot separatist 241
8.12.3.1 Onderlinge afspraak retentor en separatist 244
8.13 Korte nabeschouwing 245
9 POSTCONCURRENTE VORDERINGEN 247
9.1 Inleiding 247
9.2 Ontstaansbron(nen) 248
9.3 Diverse onderscheidingen 249
9.4 Gevolgen achterstelling 252
9.5 Achtergestelde vordering met zekerheid? 255
9.6 Achtergestelde vordering en akkoord 256
9.7 Werking achterstelling bij uitdeling 258
9.8 Positie eigen-vermogenverschaffers 259
9.8.1 Kapitaalinbreng 261
9.8.2 Winst en exploitatiesaldi 263
9.8.3 Overige vorderingen 264
9.8.4 ‘Aandeelhouders’-leningen 265
9.9 Korte nabeschouwing 271
10 NIET-VERIFIEERBARE VORDERINGEN 273
10.1 Inleiding 273
10.2 Op basis van de wet 274
10.2.1 Diverse bepalingen 274
10.2.2 Rentevorderingen 275
10.2.2.1 De wettelijke bepalingen 275
10.2.2.2 Ratio en rechtvaardiging 276
10.2.2.3 Bijzonderheden wsnp 279
10.2.2.4 Regiemwisselingen 280
10.2.2.5 Imputatieregeling 282
10.2.2.6 Verjaringsaspecten 284
10.2.3 Dwangsommen 285
10.2.3.1 Dwangsommen, verbeurd vóór insolventverklaring 286
10.2.3.2 Dwangsommen, opgelegd vóór insolventie, verbeurd tijdens insolventie 289
10.2.3.3 Dwangsommen ná insolventverklaring opgelegd 291
10.3 Op basis van rechtspraak 293
10.3.1 Diverse uitspraken 293
10.3.2 Regresvorderingen 294
10.4 Op basis van (niet-)bestaande rechtsverhouding 298
10.4.1 Bestaande rechtsverhouding 298
10.4.2 Uitbreiding 302
10.5 Korte nabeschouwing 303
11 (WAARDE)BEPALING VAN VORDERINGEN IN INSOLVENTIE: HET GEMENE RECHT 305
11.1 Inleiding 305
11.2 De continuïteit van het contract, met een eerste beperking 306
11.3 De geldvordering en de nakoming 309
11.3.1 De Mondial-casus 310
11.3.2 Na Mondial: Koot/Tideman en Credit Suisse/Jongepier II 313
11.4 De prestatievordering 315
11.4.1 Vervangende schadevergoeding 315
11.4.2 Ontbinding 320
11.5 De non-prestatievordering 323
11.5.1 Onderscheid dulden en nalaten 323
11.5.2 De door de Hoge Raad ontwikkelde leer 324
11.5.3 Dulden 326
11.5.4 Nalaten 327
11.5.5 Hoe verder? 329
11.6 Aanvullende schadevergoeding 330
11.7 Opschortingsrechten 332
11.7.1 Algemeen 332
11.7.2 Retentierecht 335
11.8 Het keuzerecht van de schuldeiser 335
11.9 Korte nabeschouwing 336
12 (WAARDE)BEPALING VAN VORDERINGEN IN INSOLVENTIE: INSOLVENTIECLAUSULES 339
12.1 Inleiding 339
12.2 Beëindigingsclausules 340
12.3 Opschortingsclausules 347
12.4 Opeisbaarheidsclausules 348
12.5 Schadevergoedings- en boeteclausules 349
12.5.1 Algemeen 349
12.5.2 Het boete- en schadebeding als insolventieclausule 350
12.5.3 De gefixeerde boete als schadevergoeding 352
12.5.4 De prikkel tot nakoming 353
12.6 Ingrijpen door de wetgever? 356
12.6.1 Nutsvoorzieningen 356
12.6.2 Voorontwerp Commissie Kortmann 357
12.6.3 WCO III 357
12.6.4 Whoa 358
12.7 Korte nabeschouwing 358
13 (WAARDE)BEPALING VAN VORDERINGEN IN INSOLVENTIE: LEGES SPECIALES 1 363
13.1 Inleiding 363
13.2 Beëindiging van rechtswege 363
13.2.1 Volmacht en lastgeving 364
13.2.2 Executeur, bewindvoerder en boekhouder 368
13.2.3 Maatschap, vennootschap onder firma en commanditaire
vennootschap 369
13.2.4 Termijncontracten 373
13.3 Beëindiging door opzegging/verklaring 376
13.3.1 De wederkerige overeenkomst in het algemeen 377
13.3.1.1 Gestanddoening 379
13.3.1.2 Niet-gestanddoening 388
13.3.1.3 Geen gestanddoenings-verzoek 390
13.3.1.4 Verdere gevolgen geen gestanddoening(sverzoek) 391
13.3.2 Huurkoop 392
13.3.3 Huur (en pacht) 396
13.3.3.1 Omvang boedelvorderingen 399
13.3.3.2 Huurpenningen vóór insolventverklaring 402
13.3.3.3 Leegstandschade 402
13.3.3.4 Verplichting tot ontruiming c.q. teruggave 403
13.3.3.5 Opleveringschade 403
13.3.4 Arbeidsovereenkomst (en agentuurovereenkomst) 404
13.3.4.1 Loonvorderingen 407
13.3.4.2 Premievorderingen 408
13.3.4.3 Wettelijke verhoging en wettelijke rente 408
13.3.4.4 Niet-genoten vakantiedagen 410
13.3.4.5 Affinanciering pensioenen 411
13.3.4.6 Beëindigingsvergoedingen 411
13.3.4.7 ‘403’-vorderingen 416
13.3.4.8 UWV-subrogatievorderingen 417
13.3.4.9 Agentuurvorderingen 417
13.4 Korte nabeschouwing 419
14 (WAARDE)BEPALING VAN VORDERINGEN IN INSOLVENTIE: LEGES SPECIALES 2 423
14.1 Inleiding 423
14.2 Opeisbaarheid vorderingen 423
14.2.1 Artikel 6:40 onderdeel a BW (juncto artikel 131 Fw) 423
14.2.2 Altijddurende rente (artikel 7A:1809 BW) 426
14.2.3 Wettelijke verdeling nalatenschap (artikel 4:13 BW) 426
14.3 Specifieke waardebepalingsartikelen 427
14.3.1 Inleiding 427
14.3.2 Ontbindende voorwaarde (artikel 129 Fw) 428
14.3.3 Opschortende voorwaarde (artikel 130 Fw) 434
14.3.4 Tijdsbepaling (artikel 131 Fw) 441
14.3.4.1 Tijdstip van waardering 441
14.3.4.2 Periodieke uitkeringen 442
14.3.4.3 Waardering 445
14.3.5 Geschatte waarde (artikel 133 Fw) 448
14.4 Vorderingen aan toonder (artikel 134 Fw) 451
14.5 Hoofdelijkheid (artikel 136 Fw) 455
14.5.1 Vordering schuldeiser 456
14.5.2 Vorderingen van hoofdelijk medeschuldenaren 459
14.6 Korte nabeschouwing 463
15 AFWIKKELING 465
15.1 Inleiding 465
15.2 Soorten afwikkeling 466
15.2.1 Afwikkeling met verificatie 466
15.2.2 Afwikkeling zonder verificatie 470
15.2.2.1 Opheffen bij gebrek aan baten 470
15.2.2.2 Vereenvoudigde afwikkeling 471
15.2.2.3 Wsnp-regeling 472
15.3 Soorten passief 472
15.4 Soorten actief 473
15.4.1 Vrij actief, gebonden actief en 57-3-actief 474
15.4.2 Actief en wsnp 477
15.4.3 Netto-opbrengst 479
15.5 Boedel-btw 480
15.6 Omslag algemene faillissementskosten 485
15.6.1 Geen omslag 485
15.6.2 Werking omslag 487
15.7 ‘Omslag’ van algemeen preferente vorderingen? 492
15.8 Btw-vordering ex 29-7 OB 495
15.9 Negatieve boedel 498
15.9.1 Spookprocedure? 498
15.9.2 Afwikkeling volgens de Hoge Raad 499
15.9.3 Rangordekritiek 499
15.9.4 Mogelijke alternatieven 503
15.10 Geconsolideerde afwikkeling 505
15.11 Postafwikkelingsaspecten 509
15.11.1 Status vorderingen na afwikkeling 509
15.11.1.1 Akkoorden 509
15.11.1.2 Faillissement 511
15.11.1.3 Wsnp 512
15.11.2 Vorderingen en nagekomen baten 512
15.11.3 Vorderingen en overschot 515
15.12 Korte nabeschouwing 516
16 SLOT 519
Geraadpleegde literatuur 523
Jurisprudentieregister 547
Wetsartikelenregister 559
LIJST VAN AFKORTINGEN XV
1 INLEIDING 1
1.1 Introductie 1
1.2 Plan van behandeling 3
1.3 Afbakening 4
1.4 Terminologie 5
2 INSOLVENTIEREGELINGEN 7
2.1 Inleiding 7
2.2 Faillissement 7
2.2.1 Geschiedenis en uitgangspunten 7
2.2.2 Structuur en verloop 11
2.2.3 Enige cijfers 13
2.3 Surseance van betaling 13
2.3.1 Geschiedenis en uitgangspunten 13
2.3.2 Structuur en verloop 15
2.3.3 Enige cijfers 16
2.4 Schuldsaneringsregeling natuurlijke personen 17
2.4.1 Geschiedenis en uitgangspunten 17
2.4.2 Structuur en verloop 19
2.4.3 Enige cijfers 20
2.5 Homologatie onderhands akkoord 21
2.6 Kenmerkende verschillen tussen de insolventieregelingen 23
2.7 Enkele nadere beschouwingen 24
2.7.1 Het primaat van de schuldeisers 24
2.7.2 Rol van het akkoord 26
2.7.3 Faillissement als reorganisatie-instrument 27
2.7.4 De baten des boedels 28
2.7.5 Hoe verder? 29
3 BEGINSELEN VAN INSOLVENTIERECHT 33
3.1 Inleiding 33
3.2 Fixatiebeginsel 34
3.3 Paritas Creditorum 41
3.3.1 De rangorde-paritas 42
3.3.2 De samenloop-paritas 42
3.4 Redelijkheid en billijkheid tussen schuldeisers onderling 45
3.5 De continuïteit van het contract 54
3.6 Korte nabeschouwing 61
4 BOEDELBEGRIP 65
5 VORDERINGEN 69
5.1 Inleiding 69
5.2 Soorten vorderingen in het gemene recht 69
5.2.1 Naar bron 70
5.2.2 Naar prestatie 70
5.2.3 Naar subject/gerechtigde 70
5.2.4 Naar overdraagbaarheid 71
5.2.5 Naar levering 71
5.2.6 Naar effectuering 71
5.3 Soorten vorderingen in het insolventierecht 72
5.3.1 Naar participatie 72
5.3.2 Naar afwikkelingsvolgorde 75
5.3.3 Naar insolventieregeling 77
5.3.4 Naar vaststelling 79
5.4 Samenvatting insolventiepassief 80
6 VORDERINGEN BUITEN INSOLVENTIE 83
6.1 Inleiding 83
6.2 Voldoening vóór insolventie 83
6.2.1 Uitgangspunt 83
6.2.2 Uitzonderingen bij later faillissement 84
6.2.2.1 Faillissementspauliana van artikel 47 Fw 85
6.2.2.2 Faillissementspauliana van artikel 42 Fw 86
6.2.2.3 Niet te goeder trouw in de zin van artikel 54 Fw 88
6.2.2.4 Dividenduitkering in strijd met artikel 2:216 BW 89
6.2.2.5 Onrechtmatige daad/Ongerechtvaardigde verrijking 90
6.2.3 Uitzonderingen bij andere insolventieregelingen 91
6.2.3.1 Surseance 91
6.2.3.2 Wsnp 92
6.2.3.3 Whoa 92
6.3 Voldoening buiten de insolventieprocedure om 93
6.3.1 Verhaal op het vermogen van de schuldenaar zelf 93
6.3.2 Verhaal jegens derden 94
6.3.2.1 Hoofdelijkheid, borgtocht en garantie 94
6.3.2.2 Bestuurdersaansprakelijkheid 96
6.3.2.3 Vordering jegens curator pro se 97
6.4 Enige nadere beschouwingen 99
6.4.1 Non-parallellie reconstructieregelingen 99
6.4.2 Te hanteren norm 101
6.4.3 Voldoening 102
6.4.4 Separatisme 103
6.4.5 Regres na voldoening door derden 103
7 BOEDELVORDERINGEN 105
7.1 Inleiding 105
7.2 Typologie 106
7.3 Categorie 2: door de curator aangegaan 112
7.4 Categorie 1: uit de wet 118
7.4.1 Griffierecht 119
7.4.2 Huur en loon 119
7.4.3 Proceskosten 120
7.4.4 Voortzettingskosten 123
7.4.5 Salaris curator/bewindvoerder en deskundigen 123
7.4.6 ‘Baat’-vorderingen van 24 Fw en 51 Fw 125
7.4.6.1 Reikwijdte artikel 24 Fw 125
7.4.6.2 Baat 129
7.4.7 Vorderingen van gefailleerde ex artikel 100 Fw en 177 Fw 134
7.5 Categorie 3: in strijd met verbintenis of verplichting van curator q.q. 135
7.5.1 In strijd met na te leven verplichting 137
7.5.1.1 Inbreuk eigendomsrechten 137
7.5.1.2 Inbreuk zekerheidsrechten 139
7.5.1.3 Milieuverplichtingen 140
7.5.1.4 Fiscale verplichtingen 142
7.5.1.5 Onverschuldigde betaling 144
7.5.1.6 Verplichtingen jegens ondernemingsraad 144
7.5.2 In strijd met na te leven verbintenis 146
7.6 Soorten boedelvorderingen 150
7.6.1 Algemene en bijzondere faillissementskosten 151
7.6.2 Belang van onderscheid tussen algemene en bijzondere faillissementskosten 155
7.7 Regiemwisselingen 158
7.8 Rangorde 159
7.8.1 De Ranitz/Ontvanger, MeesPierson/Mentink en Ontvanger/ Meulenberg 160
7.8.2 Ontvanger/Hamm en de onverschuldigde betalingen 162
7.8.3 Superboedelvordering bij onrechtmatige daad curator? 164
7.8.4 Overige superboedelvorderingen? 166
7.9 Wie kwalificeert? 166
7.10 Betaling, executie en verrekening van boedelvorderingen 169
7.10.1 Onmiddellijke en rechtstreekse aanspraak 169
7.10.2 Verrekening 172
7.11 Korte samenvattende beschouwing 173
7.11.1 Nieuwe rechtsverhoudingen 174
7.11.2 Bestaande rechtsverhoudingen 174
7.11.3 Rangorde, kwalificatie en vaststelling 175
8 PREFERENTE VORDERINGEN 177
8.1 Inleiding 177
8.2 Algemeen 178
8.3 Onderscheid preferenties 181
8.4 Gesloten stelsel 183
8.5 Rangorde 187
8.5.1 Hypotheek en pand 189
8.5.1.1 Hypotheek 189
8.5.1.2 Pand 189
8.5.2 Voorrechten op bepaalde goederen 190
8.5.2.1 BW-voorrechten 190
8.5.2.2 Niet-BW voorrechten 191
8.5.3 Voorrechten op alle goederen 191
8.5.3.1 BW-voorrechten 191
8.5.3.2 Niet-BW voorrechten 191
8.5.4 Overige vormen van voorrang 192
8.5.5 Teboekgestelde schepen en luchtvaartuigen 193
8.6 Voorrang en separatisme 194
8.6.1 Algemeen 194
8.6.2 Rechtvaardiging 196
8.7 Artikel 57 lid 3 Fw 204
8.7.1 Algemeen 204
8.7.2 Enige bijzonderheden 205
8.7.3 Ontwijkingsmogelijkheden 208
8.7.4 Wijze van belangenbehartiging 211
8.7.5 Berekening 57-3-inbreng 212
8.7.6 57-3 en boedelvorderingen: Koverto en Van der Maas/ Heineken 213
8.8 Botsende preferenties 217
8.9 Voorrang en wsnp 223
8.10 Rechtvaardiging voorrang 227
8.11 Fiscale voorrang 230
8.11.1 Vormen van voorrang 231
8.11.2 Ontwijkingsconstructies? 232
8.11.3 Rechtvaardiging 233
8.12 Retentierecht 238
8.12.1 Algemeen 238
8.12.2 Aard van de voorrang 240
8.12.3 Opeising door curator en verhouding tot separatist 241
8.12.3.1 Onderlinge afspraak retentor en separatist 244
8.13 Korte nabeschouwing 245
9 POSTCONCURRENTE VORDERINGEN 247
9.1 Inleiding 247
9.2 Ontstaansbron(nen) 248
9.3 Diverse onderscheidingen 249
9.4 Gevolgen achterstelling 252
9.5 Achtergestelde vordering met zekerheid? 255
9.6 Achtergestelde vordering en akkoord 256
9.7 Werking achterstelling bij uitdeling 258
9.8 Positie eigen-vermogenverschaffers 259
9.8.1 Kapitaalinbreng 261
9.8.2 Winst en exploitatiesaldi 263
9.8.3 Overige vorderingen 264
9.8.4 ‘Aandeelhouders’-leningen 265
9.9 Korte nabeschouwing 271
10 NIET-VERIFIEERBARE VORDERINGEN 273
10.1 Inleiding 273
10.2 Op basis van de wet 274
10.2.1 Diverse bepalingen 274
10.2.2 Rentevorderingen 275
10.2.2.1 De wettelijke bepalingen 275
10.2.2.2 Ratio en rechtvaardiging 276
10.2.2.3 Bijzonderheden wsnp 279
10.2.2.4 Regiemwisselingen 280
10.2.2.5 Imputatieregeling 282
10.2.2.6 Verjaringsaspecten 284
10.2.3 Dwangsommen 285
10.2.3.1 Dwangsommen, verbeurd vóór insolventverklaring 286
10.2.3.2 Dwangsommen, opgelegd vóór insolventie, verbeurd tijdens insolventie 289
10.2.3.3 Dwangsommen ná insolventverklaring opgelegd 291
10.3 Op basis van rechtspraak 293
10.3.1 Diverse uitspraken 293
10.3.2 Regresvorderingen 294
10.4 Op basis van (niet-)bestaande rechtsverhouding 298
10.4.1 Bestaande rechtsverhouding 298
10.4.2 Uitbreiding 302
10.5 Korte nabeschouwing 303
11 (WAARDE)BEPALING VAN VORDERINGEN IN INSOLVENTIE: HET GEMENE RECHT 305
11.1 Inleiding 305
11.2 De continuïteit van het contract, met een eerste beperking 306
11.3 De geldvordering en de nakoming 309
11.3.1 De Mondial-casus 310
11.3.2 Na Mondial: Koot/Tideman en Credit Suisse/Jongepier II 313
11.4 De prestatievordering 315
11.4.1 Vervangende schadevergoeding 315
11.4.2 Ontbinding 320
11.5 De non-prestatievordering 323
11.5.1 Onderscheid dulden en nalaten 323
11.5.2 De door de Hoge Raad ontwikkelde leer 324
11.5.3 Dulden 326
11.5.4 Nalaten 327
11.5.5 Hoe verder? 329
11.6 Aanvullende schadevergoeding 330
11.7 Opschortingsrechten 332
11.7.1 Algemeen 332
11.7.2 Retentierecht 335
11.8 Het keuzerecht van de schuldeiser 335
11.9 Korte nabeschouwing 336
12 (WAARDE)BEPALING VAN VORDERINGEN IN INSOLVENTIE: INSOLVENTIECLAUSULES 339
12.1 Inleiding 339
12.2 Beëindigingsclausules 340
12.3 Opschortingsclausules 347
12.4 Opeisbaarheidsclausules 348
12.5 Schadevergoedings- en boeteclausules 349
12.5.1 Algemeen 349
12.5.2 Het boete- en schadebeding als insolventieclausule 350
12.5.3 De gefixeerde boete als schadevergoeding 352
12.5.4 De prikkel tot nakoming 353
12.6 Ingrijpen door de wetgever? 356
12.6.1 Nutsvoorzieningen 356
12.6.2 Voorontwerp Commissie Kortmann 357
12.6.3 WCO III 357
12.6.4 Whoa 358
12.7 Korte nabeschouwing 358
13 (WAARDE)BEPALING VAN VORDERINGEN IN INSOLVENTIE: LEGES SPECIALES 1 363
13.1 Inleiding 363
13.2 Beëindiging van rechtswege 363
13.2.1 Volmacht en lastgeving 364
13.2.2 Executeur, bewindvoerder en boekhouder 368
13.2.3 Maatschap, vennootschap onder firma en commanditaire
vennootschap 369
13.2.4 Termijncontracten 373
13.3 Beëindiging door opzegging/verklaring 376
13.3.1 De wederkerige overeenkomst in het algemeen 377
13.3.1.1 Gestanddoening 379
13.3.1.2 Niet-gestanddoening 388
13.3.1.3 Geen gestanddoenings-verzoek 390
13.3.1.4 Verdere gevolgen geen gestanddoening(sverzoek) 391
13.3.2 Huurkoop 392
13.3.3 Huur (en pacht) 396
13.3.3.1 Omvang boedelvorderingen 399
13.3.3.2 Huurpenningen vóór insolventverklaring 402
13.3.3.3 Leegstandschade 402
13.3.3.4 Verplichting tot ontruiming c.q. teruggave 403
13.3.3.5 Opleveringschade 403
13.3.4 Arbeidsovereenkomst (en agentuurovereenkomst) 404
13.3.4.1 Loonvorderingen 407
13.3.4.2 Premievorderingen 408
13.3.4.3 Wettelijke verhoging en wettelijke rente 408
13.3.4.4 Niet-genoten vakantiedagen 410
13.3.4.5 Affinanciering pensioenen 411
13.3.4.6 Beëindigingsvergoedingen 411
13.3.4.7 ‘403’-vorderingen 416
13.3.4.8 UWV-subrogatievorderingen 417
13.3.4.9 Agentuurvorderingen 417
13.4 Korte nabeschouwing 419
14 (WAARDE)BEPALING VAN VORDERINGEN IN INSOLVENTIE: LEGES SPECIALES 2 423
14.1 Inleiding 423
14.2 Opeisbaarheid vorderingen 423
14.2.1 Artikel 6:40 onderdeel a BW (juncto artikel 131 Fw) 423
14.2.2 Altijddurende rente (artikel 7A:1809 BW) 426
14.2.3 Wettelijke verdeling nalatenschap (artikel 4:13 BW) 426
14.3 Specifieke waardebepalingsartikelen 427
14.3.1 Inleiding 427
14.3.2 Ontbindende voorwaarde (artikel 129 Fw) 428
14.3.3 Opschortende voorwaarde (artikel 130 Fw) 434
14.3.4 Tijdsbepaling (artikel 131 Fw) 441
14.3.4.1 Tijdstip van waardering 441
14.3.4.2 Periodieke uitkeringen 442
14.3.4.3 Waardering 445
14.3.5 Geschatte waarde (artikel 133 Fw) 448
14.4 Vorderingen aan toonder (artikel 134 Fw) 451
14.5 Hoofdelijkheid (artikel 136 Fw) 455
14.5.1 Vordering schuldeiser 456
14.5.2 Vorderingen van hoofdelijk medeschuldenaren 459
14.6 Korte nabeschouwing 463
15 AFWIKKELING 465
15.1 Inleiding 465
15.2 Soorten afwikkeling 466
15.2.1 Afwikkeling met verificatie 466
15.2.2 Afwikkeling zonder verificatie 470
15.2.2.1 Opheffen bij gebrek aan baten 470
15.2.2.2 Vereenvoudigde afwikkeling 471
15.2.2.3 Wsnp-regeling 472
15.3 Soorten passief 472
15.4 Soorten actief 473
15.4.1 Vrij actief, gebonden actief en 57-3-actief 474
15.4.2 Actief en wsnp 477
15.4.3 Netto-opbrengst 479
15.5 Boedel-btw 480
15.6 Omslag algemene faillissementskosten 485
15.6.1 Geen omslag 485
15.6.2 Werking omslag 487
15.7 ‘Omslag’ van algemeen preferente vorderingen? 492
15.8 Btw-vordering ex 29-7 OB 495
15.9 Negatieve boedel 498
15.9.1 Spookprocedure? 498
15.9.2 Afwikkeling volgens de Hoge Raad 499
15.9.3 Rangordekritiek 499
15.9.4 Mogelijke alternatieven 503
15.10 Geconsolideerde afwikkeling 505
15.11 Postafwikkelingsaspecten 509
15.11.1 Status vorderingen na afwikkeling 509
15.11.1.1 Akkoorden 509
15.11.1.2 Faillissement 511
15.11.1.3 Wsnp 512
15.11.2 Vorderingen en nagekomen baten 512
15.11.3 Vorderingen en overschot 515
15.12 Korte nabeschouwing 516
16 SLOT 519
Geraadpleegde literatuur 523
Jurisprudentieregister 547
Wetsartikelenregister 559
Rubrieken
- advisering
- algemeen management
- coaching en trainen
- communicatie en media
- economie
- financieel management
- inkoop en logistiek
- internet en social media
- it-management / ict
- juridisch
- leiderschap
- marketing
- mens en maatschappij
- non-profit
- ondernemen
- organisatiekunde
- personal finance
- personeelsmanagement
- persoonlijke effectiviteit
- projectmanagement
- psychologie
- reclame en verkoop
- strategisch management
- verandermanagement
- werk en loopbaan
