Prof. Mr. A.A. van Velten studeerde rechten/notariaat aan beide Amsterdamse universiteiten.
Meer over de auteursAsser 5 Eigendom en beperkte rechten
Zakenrecht
Gebonden Nederlands 2017 16e druk 9789013130072Samenvatting
Dit Asser-deel is gewijd aan Boek 5 van het Burgerlijk Wetboek, het zakenrecht. Om altijd binnen handbereik te houden: dé kennisbron voor al uw praktijkvragen over eigendom en beperkte rechten.
Bent u notaris, advocaat, curator, gerechtsdeurwaarder, bankjurist, rechter of rechtswetenschapper? Dan is het belangrijk dat u goederenrechtelijke posities goed kunt duiden. In geen enkel ander boek treft u zo veel zakenrechtelijke onderwerpen aan die in systematisch verband worden behandeld met verwijzingen naar relevante jurisprudentie, wetgeving en literatuur. Asser 5 Eigendom en beperkte rechten helpt u bij de bestudering van onder meer:
• natrekking
• vermenging
• zaaksvorming
• burenrecht
• wijziging en toetsing erfpachtvoorwaarden
• erfdienstbaarheden
• recht van opstal
• meervoudig grondgebruik
• stapeling en combinatie van zakelijke rechten
• splitsing in appartementsrechten
Het zakenrecht is volop in beweging. Zo wordt er de laatste jaren geregeld geprocedeerd over de invloed van EU-recht op de toetsing van erfpachtvoorwaarden en opstalvoorwaarden. En zijn er veel onbeantwoorde vragen over de regeling over kabels en leidingen. Dit Asser-deel sluit naadloos aan bij deze actuele ontwikkelingen.
Ook is er veel aandacht voor actuele discussies, zoals over de doorwerking van EU-recht, doorbreking van de natrekking, de gevolgen van splitsing van erfpachtrechten en de verhouding tussen zaaksvorming en vruchttrekking.
De 16e druk is geactualiseerd tot 1 december 2016. Alle belangrijke wetswijzigingen, uitspraken en literatuur zijn in het handboek verwerkt, denk aan:
• uitspraken van de Hoge Raad over onder andere natrekking, vermenging, zaaksvorming, verkrijging door verjaring, toetsing van erfpachtvoorwaarden en uitleg van vestigingsakten en splitsingsakten
• de aanvullende regeling op het appartementsrecht over gemeentelijk ingrijpen bij achterstallig onderhoud van 2011
• publiekrechtelijke regelingen die doorwerken in het zakenrecht, bijvoorbeeld de Wet natuurbescherming, de Erfgoedwet en de Omgevingswet
• preadviezen van de KNB/WPNR over de herziening van Boek 5 BW van begin 2016
De auteurs behandelen ook te verwachten wetswijzigingen in 2017, onder andere het in 2016 ingediende wetsvoorstel inzake het reservefonds en het aangaan van leningen.
Specificaties
Lezersrecensies
Over Steven Bartels
Inhoudsopgave
Enige afkortingen XXXIX
Lijst van verkort aangehaalde werken XLIII
Hoofdstuk 1 - Inleidende opmerkingen 1
Hoofdstuk 2 - Onderverdeling van zakelijke rechten 11
2.1 Algemene opmerkingen 11
2.2 Genotsrechten en zekerheidsrechten 13
2.3 Moederrechten en dochterrechten 14
2.4 Beperkte rechten 17
Hoofdstuk 3 - Eigendom 23
3.1 Algemene aspecten 23
3.2 De grenzen van de bevoegdheden van een eigenaar 32
3.2.I De bevoegdheden van een eigenaar zijn in beginsel onbeperkt 32
3.2.II Publiekrechtelijke beperkingen van eigendom 32
3.2.III Privaatrechtelijke beperkingen van de bevoegdheden van een eigenaar 36
3.3 Aantasting van de rechten van de eigenaar 37
3.3.I Algemene opmerkingen 37
3.3.II Gevallen van inbreuk op het recht van de eigenaar 39
3.3.III Beschadiging van de zaak die voorwerp is van de eigendom 44
3.3.IV Hinder 45
3.4 Misbruik van eigendom 55
3.4.I Inleiding 55
3.4.II Categorieën van rechtsmisbruik 58
3.4.III Verschijningsvormen van misbruik van eigendom 61
3.5 Mede-eigendom 65
3.6 Eigendom van roerende zaken 66
3.6.I Algemeen 66
3.6.II Toe-eigening 68
3.6.III Verkrijging door een vinder 70
3.6.IV Schatvinding 74
3.6.V Natrekking 78
3.6.VI Vermenging 82
3.6.VII Zaaksvorming 85
3.6.VIII Vruchttrekking 95
3.6.IX Afscheiding en splitsing 97
3.7 Eigendom van onroerende zaken 97
3.7.I Verticale begrenzing van eigendom 97
3.7.II Natrekking, gebouwen en werken 102
3.7.III Kabels en leidingen 106
3.7.IV Natrekking, planten 114
3.7.V Bouwen op aan een ander toebehorende grond 115
3.7.VI Eigendom van delfstoffen 121
3.8 Eigendom van water en de ondergrond van wateren 124
3.8.I Inleiding 124
3.8.II Eigendom van de ondergrond van wateren 126
3.8.III Aanwas en afslag 127
3.8.IV Aanwas en afslag bij duinen 132
3.9 Onroerende zaken die aan de Staat toebehoren of die vermoed worden toe te behoren aan de Staat of aan een ander overheidslichaam 132
3.9.I Bevoegdheden van de overheid als eigenaar 139
3.10 Verlies van eigendom 139
3.11 Rechtsvorderingen die de eigenaar kan instellen 142
Hoofdstuk 4 - Burenrecht 149
4.1 Inleiding 149
4.2 Ontvangst, afvoer en gebruik van water 158
4.3 Erfgrens 161
4.4 Privacybescherming: vensters en openingen; uitzicht op het erf van de buurman 168
4.5 Dulden van gebruik van het erf voor werkzaamheden ten behoeve van een ander 171
4.6 Overbouw en dreigende instorting 172
4.7 Beplantingen 174
4.8 Noodrechten 179
Hoofdstuk 5 - Mandeligheid 185
5.1 Inleiding 185
5.2 Mandeligheid door bestemming via een rechtshandeling 187
5.3 Mandeligheid van rechtswege 191
5.4 Mandeligheid en beperkte genotsrechten 193
5.5 Rechten en verplichtingen 195
5.6 Einde van de mandeligheid 198
Hoofdstuk 6 - Erfdienstbaarheden 201
6.1 Inleiding 201
6.2 Bevoegdheden en verplichtingen van de eigenaren van het heersende en het dienende erf 212
6.3 Ontstaan van het recht van erfdienstbaarheid 217
6.4 Wijziging of opheffing van een recht van erfdienstbaarheid door de rechter 223
6.5 Andere wijzen van eindigen van het recht van erfdienstbaarheid 227
6.6 Beperkt gerechtigden en het einde van het recht van erfdienstbaarheid 230
6.7 Aan het recht van erfdienstbaarheid verwante oude zakelijke rechten 232
Hoofdstuk 7 - Het recht van erfpacht 233
7.1 Inleiding en geschiedenis 233
7.2 Maatschappelijke betekenis 237
7.3 Erfpacht en bestuursrecht 241
7.4 Begripsbepaling; erfpachtsvoorwaarden 244
7.4.I Erfpachtvoorwaarden; goederenrechtelijke werking 249
7.5 Ontstaan, wijziging en duur van het recht van erfpacht 251
7.5.I Ontstaan 251
7.5.II Wijziging 252
7.5.III Duur 255
7.6 Bevoegdheden van de erfpachter 258
7.7 Verplichtingen van de erfpachter 271
7.8 Einde van het recht van erfpacht 276
Hoofdstuk 8 - Het recht van opstal 287
8.1 Inleiding 287
8.2 Nut van een wettelijke regeling van het recht van opstal naast het recht van erfpacht 289
8.3 Kenmerken van het recht van opstal 291
8.4 Bevoegdheden en verplichtingen van de opstaller 297
8.5 Ontstaan, duur en tenietgaan van het recht van opstal 302
8.6 Vervallen 304
Hoofdstuk 9 - Vruchtgebruik 305
9.1 Inleiding 305
9.2 Ontstaan van vruchtgebruik 307
9.3 Gerechtigden 312
9.4 Einde van het vruchtgebruik 314
9.5 Verplichtingen van de vruchtgebruiker 316
9.6 Tekortschieten van de vruchtgebruiker 327
9.7 Bevoegdheden van de vruchtgebruiker 328
9.8 Bevoegdheden van de hoofdgerechtigde 348
9.9 Zaaksvervanging 350
9.10 Bewind 355
9.11 Algemeenheid van goederen 356
9.12 Het recht van gebruik en het recht van bewoning 366
Hoofdstuk 10 - Appartementsrecht 373
10.1 Algemene beschouwingen 373
10.1.I Introductie van het begrip. Geschiedenis. Andere rechtsvormen 373
10.1.II Omschrijving. Aard en strekking van het recht 386
10.1.III Bijzondere toepassingen. Horizontale eigendom. Volume-eigendom en gelaagde erfpacht. Ondersplitsing 402
10.1.IV Rechtsvergelijkende opmerkingen. Dualistische en unitaire stelsels 412
10.1.V Europees recht 421
10.2 Splitsing van een recht van erfpacht of opstal 421
10.2.I Toestemming blooteigenaar 421
10.2.II Weigeren of ontbreken van toestemming 425
10.2.III Verdeling canon/retributie. Gevolgen van wanbetaling 428
10.2.IV Beëindiging dan wel voortzetting van de splitsing bij het einde van de erfpacht of van het recht van opstal 432
10.2.V Gebruik in overeenstemming met bepalingen van erfpacht/opstal 434
10.3 Splitsing van een toekomstig gebouw 435
10.3.I De problematiek en de noodzaak van een regeling 435
10.3.II De door de wetgever gekozen oplossing 437
10.3.III Verplichtingen van de eigenaars jegens elkaar tot (af)bouw – inclusief instandhouding – en verhouding van de eigenaars ten opzichte van de aannemer 439
10.4 Wijze waarop de splitsing tot stand komt. Onbevoegdheid en heling van juridische gebreken 444
10.4.I Privaat- en publiekrecht 444
10.4.II Notariële splitsingsakte 444
10.4.III Onbevoegdheid en heling van juridische gebreken 448
10.4.IV De in de akte op te nemen (minimum)regelingen en gegevens. De noodzakelijke splitsingstekening 452
10.5 Administratiefrechtelijke vereisten 456
10.5.I De splitsingsvergunning 456
10.5.II Andere bij splitsingen van belang zijnde administratieve wetten 466
10.5.III Fiscale wetgeving 470
10.6 Het reglement 471
10.6.I De inhoud: bepalingen die moeten en die kunnen worden opgenomen 471
10.6.II Werking van het reglement ten opzichte van de eigenaars en hun rechtsopvolgers. Acties en sancties 474
10.6.III Verplichte bepalingen. Oprichting VvE 475
10.6.IV Facultatieve bepalingen in het reglement. Het extra kwalitatieve lidmaatschap 480
10.6.V Gebruiks(beperkende) bepalingen. Ontzegging. Toelatingsvereisten 482
10.6.VI De situatie na splitsing door één persoon (enig gerechtigde) tot de eerste overdracht van een appartementsrecht aan een derde 490
10.6.VII Uitleg van het reglement en de verdere splitsingsbescheiden 493
10.6.VIII Huishoudelijk reglement 495
10.7 Gevolgen van de splitsing 499
10.7.I Verplichtingen van de eigenaars jegens elkaar tot instandhouding van het gesplitste complex 499
10.7.II Gevolgen van de splitsing voor de in de splitsing betrokken goederen 501
10.7.III Positie van beperkt gerechtigden enz. ten tijde van de splitsing 504
10.8 Rechten en verplichtingen van de appartementseigenaars 508
10.8.I Het recht van uitsluitend gebruik van het privégedeelte 508
10.8.II Veranderingen in het privégedeelte 511
10.8.III Het medegebruik en het beheer van de gemeenschappelijke gedeelten en de gemeenschappelijke zaken. Het onderscheid tussen privé- en gemeenschappelijke gedeelten 513
10.8.IV Verplichting tot voldoening van bijdragen. Voorrechten 517
10.8.V Rechterlijke machtiging 522
10.8.VI Overige rechten van de appartementseigenaars 528
10.9 Vervreemding en bezwaring van een appartementsrecht 529
10.9.I Vervreemding 529
10.9.II Bezwaring met beperkte genotsrechten (anders dan vruchtgebruik) 529
10.9.III Vervreemdingsverbod of -beperking 533
10.9.IV Gevolgen van vervreemding 534
10.9.V Gevolgen van bezwaring met een vruchtgebruik, dan wel een recht van gebruik of bewoning 539
10.10 Erfdienstbaarheden en mandeligheid 542
10.10.I Erfdienstbaarheden 542
10.10.II Mandeligheid 546
10.11 Verhuur en andere vormen van ingebruikgeving van een privégedeelte 547
10.11.I Bevoegdheid tot verhuur/ingebruikgeving 547
10.11.II Werking van het reglement enz. tegen huurders/gebruikers 552
10.12 De vereniging van eigenaars (VvE) 558
10.12.I Algemene beschouwingen. De VvE naast de gemeenschap van eigenaars 558
10.12.II De moeizame verhouding met Boek 2 562
10.12.III Wettelijke vereisten. Doel en middelen 570
10.12.IV Organen. Stemrecht 574
10.12.V Andere mogelijkheden 583
10.12.VI Beheer 584
10.12.VII Vertegenwoordiging van de eigenaars 587
10.12.VIII Optreden tegen de eigenaars en gebruikers 590
10.12.IX Vernietiging en nietigheid van besluiten 591
10.12.X Functioneren in de praktijk van kleine VvE's 597
10.13 Bijzondere problemen bij ondersplitsing 602
10.14 Verzekering 606
10.15 Wijziging van de akte van splitsing (al dan niet inclusief tekening, splitsingsreglement en statuten VvE) 616
10.16 Beëindiging en opheffing van de splitsing 631
10.17 Wijziging of opheffing krachtens rechterlijk bevel 635
10.18 Procesrechtelijke aspecten 640
10.19 Beheersverenigingen van eigenaren in en buiten het appartementsrecht 642
10.20 Annex 649
Zakenregister 651
Wetsartikelenregister 675
Jurisprudentieregister 687
Rubrieken
- advisering
- algemeen management
- coaching en trainen
- communicatie en media
- economie
- financieel management
- inkoop en logistiek
- internet en social media
- it-management / ict
- juridisch
- leiderschap
- marketing
- mens en maatschappij
- non-profit
- ondernemen
- organisatiekunde
- personal finance
- personeelsmanagement
- persoonlijke effectiviteit
- projectmanagement
- psychologie
- reclame en verkoop
- strategisch management
- verandermanagement
- werk en loopbaan