Succesvol decentraliseren? Een vlootschouw van het (decentrale) waterbeheer

Is ons Nederlandse waterbeheer nog wel in orde? Deze titel geeft een heldere en actuele analyse van de organisatie van het Nederlandse waterbeheer. De publicatie bevat concrete verbetersuggesties en maakt het fenomeen waterbeheer voor een breed publiek inzichtelijk. Daarnaast wordt ook de organisatie van het waterbeheer in het buitenland besproken.

De organisatie van het Nederlandse waterbeheer is in orde, maar kan op onderdelen nog verbeterd worden. Met deze boodschap aanvaardde Herman Havekes op 3 oktober 2022 het ambt van bijzonder hoogleraar Publieke organisatie van het (decentrale) waterbeheer aan de Universiteit Utrecht. Zijn oratie illustreert dat een goede organisatie van het waterbeheer noodzakelijk is om in de praktijk tot goed waterbeheer te komen. Na een introductie van de (inter)nationale waterproblematiek, die door de klimaatverandering steeds manifester wordt, volgt een vlootschouw van de organisatie van het waterbeheer. In ons land is dat een publieke taak pur sang, die vooral decentraal wordt uitgevoerd. Cruciaal is dat die decentrale organisaties daarvoor over eigen, geoormerkte inkomsten beschikken. Drinkwaterbedrijven, waterschappen, gemeenten, provincies en het rijk werken bovendien intensief samen. Dit resulteert in substantiële kostenbesparingen. Elders in de wereld is het waterbeheer meestal heel anders georganiseerd, een instituut als onze Deltacommissaris kent men nergens. Niettemin valt van het buitenland zeker te leren. Al met al lijkt Nederland klaar voor de nieuwe uitdagingen.

Voor het buitenland geldt dat helaas (nog) veel minder. Succesvol decentraliseren? Een vlootschouw van het (decentrale) waterbeheer werpt een kritische en actuele blik op de organisatie van het waterbeheer. De titel maakt het fenomeen waterbeheer inzichtelijk voor een breed publiek en heeft als doel om de lezer aan het denken te zetten in hoeverre waterbeheer nog verbeterd kan worden en als voorbeeld voor andere beleidsterreinen kan dienen. Ook krijg je inzicht in methodes om te beoordelen of de organisatie van het waterbeheer in een land wel of niet in orde is.

Deze titel sluit aan bij diverse actuele ontwikkelingen in Nederland en het buitenland, zoals klimaatverandering en internationale (rechts) vergelijking. Maar denk ook aan de organisatie van publieke taken, decentralisatie, de verhouding tussen rijk-decentrale overheden, decentrale heffingen en interbestuurlijke samenwerking. Succesvol decentraliseren? Een vlootschouw van het (decentrale) waterbeheer is van grote waarde voor medewerkers (en bestuurders) van drinkwaterbedrijven, waterschappen, gemeenten, provincies, ministerie IW/RWS, universiteiten, ingenieursbureaus en adviesorganen.