Beter in rapporteren

1 Een goed rapport schrijven, hoe doe je dat? 11
1.1 Inhoud van dit hoofdstuk 11
1.2 Wat is een rapport? 11
1.3 Uitgangspunten voor goede rapporten 11
1.3.1 De tekst is leesbaar 12
1.3.2 De tekst is doelgericht 12
1.3.3 De tekst is verzorgd en foutloos 12
1.4 Hoe ziet een rapport er eigenlijk uit? 13
1.4.1 Omslag en titelpagina 13
1.4.2 Van voorwoord tot bijlagen: de rapporttekst 13
1.5 Een goed rapport schrijven in acht stappen 15
1.6 Samenvatting 17

2 Stap 1: breng je opdracht in kaart 19
2.1 Inhoud van dit hoofdstuk 19
2.2 Bepaal waarover je gaat schrijven: wat is het onderwerp? 19
2.3 Weet voor wie je schrijft: wie is je lezer? 20
2.4 Bedenk wat je met je tekst wilt bereiken: wat is je doel? 22
2.5 Formuleer de vraag die je in de tekst beantwoordt 23
2.6 Een rapport schrijven als beroepsproduct 27
2.7 Samenvatting 28
2.8 Afsluitende oefeningen 29

3 Stap 2: verzamel informatie 33
3.1 Inhoud van dit hoofdstuk 33
3.2 Brainstormen 33
3.3 Informatie verzamelen: desk research en field research 34
3.4 Maak een planning 36
3.5 Samenvatting 37
3.6 Afsluitende oefeningen 38

4 Stap 3: bepaal de indeling 41
4.1 Inhoud van dit hoofdstuk 41
4.2 Selecteer en orden in een tekstplan 41
4.3 Kies een basisindeling 43
4.3.1 Basisindeling voor een informerend rapport 44
4.3.2 Basisindeling voor een verklarend rapport 45
4.3.3 Basisindeling voor een adviserend rapport 45
4.3.4 Basisindeling voor een beoordelend rapport 47
4.4 Veelvoorkomende formats voor rapporten 48
4.4.1 Het onderzoeksrapport 48
4.4.2 Het literatuurverslag 49
4.4.3 Het reflectieverslag 50
4.4.4 Het projectplan 50
4.4.5 Het projectverslag 51
4.4.6 Het stageverslag 51
4.4.7 De haalbaarheidsstudie 52
4.4.8 Indeling van korte rapporten: memo’s en notities 53
4.5 Een andere vorm: rapporteren in PowerPoint 54
4.6 Samenvatting 58
4.7 Afsluitende oefeningen 58

5 Stap 4: schrijf de eerste versie 63
5.1 Inhoud van dit hoofdstuk 63
5.2 Op gang komen met het schrijven 63
5.3 De inleiding: neem de lezer mee je rapport in 64
5.4 Het middendeel: orden in hoofdstukken en paragrafen 67
5.5 De conclusie: beantwoord de centrale vraag 68
5.6 De alinea: geef je informatie stap voor stap 70
5.7 Samenvatting 74
5.8 Afsluitende oefeningen 74

6 Stap 5: verduidelijk de samenhang 79
6.1 Inhoud van dit hoofdstuk 79
6.2 Voeg inleidende en afsluitende teksten toe 79
6.3 Kies goede titels en tussenkopjes 80
6.4 Gebruik structuurwoorden 82
6.5 Gebruik ondersteunende beelden 83
6.6 Samenvatting 83
6.7 Afsluitende oefeningen 84

7 Stap 6: maak je tekst overtuigend 87
7.1 Inhoud van dit hoofdstuk 87
7.2 Bouw je argumentatie goed op 87
7.3 Onderbouw met feiten en cijfers 89
7.4 Verwijs naar ander onderzoek 90
7.5 Gebruik voorbeelden 90
7.6 Gebruik herhalingen 91
7.7 Maak vergelijkingen 91
7.8 Samenvatting 92
7.9 Afsluitende oefeningen 92

8 Stap 7: schrijf heldere taal 93
8.1 Inhoud van dit hoofdstuk 93
8.2 Schrijf actief 93
8.2.1 Gebruik de lijdende vorm met mate 93
8.2.2 Wees voorzichtig met naamwoordstijl 95
8.3 Schrijf korte, heldere en eenvoudige zinnen 97
8.3.1 De lange aanloop – houd het eerste zinsdeel kort 98
8.3.2 Beperk werkwoordstapels 98
8.4 Gebruik duidelijke woorden 99
8.5 Pas op voor stijlfouten 100
8.6 Let op spelling en correct Nederlands 101
8.7 Samenvatting 102
8.8 Afsluitende oefeningen 103

9 Stap 8: werk je tekst af 105
9.1 Inhoud van dit hoofdstuk 105
9.2 De vaste onderdelen van je rapport 105
9.3 Het omslag 106
9.4 De titelpagina 106
9.5 Het voorwoord 107
9.6 De samenvatting en de managementsamenvatting 108
9.7 De inhoudsopgave 110
9.8 De inleiding 112
9.9 De hoofdtekst: het middendeel 112
9.10 Het slot 112
9.11 De literatuurlijst 113
9.11.1 Titels van boeken, rapporten e.d. 114
9.11.2 Artikelen en webpublicaties 114
9.11.3 Bronverwijzingen in de lopende tekst 116
9.11.4 Bronverwijzingen via noten 118
9.12 Bijlagen 118
9.13 Tips voor de vormgeving van je tekst 119
9.14 Grafieken, tabellen en ander beeld gebruiken 120
9.15 Samenvatting 127
9.16 Afsluitende oefeningen 128

10 Antwoorden bij de oefeningen 133

Index 149