Het onthullende geheugen
(Neuro)geheugendetectietests in het strafrecht en het nemo tenetur-beginsel
Paperback Nederlands 2019 1e druk 9789088632426Samenvatting
Neurowetenschappen en neurotesten hebben al in veel zaken een bijdrage geleverd aan de strafrechtspleging. Een voorbeeld van een neurotest is de (neuro)geheugendetectietest, waarmee kan worden onderzocht of iemand beschikt over specifieke (dader)kennis. Deze methode kan mogelijk bijdragen aan de opsporing van strafbare feiten en de bewijsvergaring. In dit boek wordt uitgediept hoe (neuro)geheugendetectietesten kunnen worden ingezet in het strafrecht maar ook wat de risico’s ervan zijn.
In dit boek beschrijft mr. Naomi van Burgsteden wat (neuro)geheugendetectietests zijn, hoe worden deze uitgevoerd, wat de relevantie ervan is voor de Nederlandse strafrechtspleging – zoals voor de bewijsvergaring en de opsporing van (toekomstige) strafbare feiten. De auteur beschrijft de reikwijdte en de risico’s van (neuro)geheugendetectietests in het licht van de fundamentele rechten en vrijheden. Meer specifiek gaat de auteur in op de vraag in hoeverre het gebruik van (neuro)geheugendetectietests strookt met het nemo tenetur-beginsel ex artikel 6 EVRM, en onder welke voorwaarden een (neuro)geheugendetectietest de nemo tenetur-toets kan doorstaan.
De opkomst van het gebruik van neurowetenschap in de strafrechtspleging zorgt voor nieuwe vraagstukken in het licht van het nemo tenetur-beginsel. Omdat in dit onderzoek wordt bezien of en onder welke voorwaarden een verdachte kan worden onderworpen aan een (neuro)geheugendetectietest, is dit boek van groot belang voor de strafrechtspraktijk.
Specificaties
Lezersrecensies
Inhoudsopgave
1 Inleiding 1
1.1 Afbakening onderzoek 1
1.2 Onderzoeksmethode 3
1.3 Maatschappelijke en wetenschappelijke relevantie 3
1.4 Leeswijzer 4
2 (Neuro)geheugendetectietests 7
2.1 De hersenen 8
2.2 Technieken (neuro)geheugendetectietest 11
2.2.1 Functionele brain imaging 12
2.2.2 Metingen aan het autonome zenuwstelsel 14
2.3 Conclusie 15
3 Relevantie en risico’s van (neuro)geheugendetectietests in de Nederlandse strafrechtspleging 17
3.1 Relevantie voor Nederlandse strafrechtspleging 17
3.1.1 Bewijs en opsporing van strafbare feiten 18
3.1.2 Toekomstige strafbare feiten 21
3.1.3 Forensische diagnostiek 22
3.2 Risico’s gebruik (neuro)geheugendetectietests 22
3.2.1 Fundamentele rechten 23
3.2.2 Overige risico’s 27
3.3 Conclusie 31
4 De reikwijdte van het nemo tenetur-beginsel 33
4.1 Achtergrond 34
4.2 Toetsingskader EHRM 37
4.2.1 Aard en mate van dwang 38
4.2.2 Relevante waarborgen 40
4.2.3 De manier waarop het bewijs wordt gebruikt 41
4.3 Invulling toetsingskader door Hoge Raad 42
4.4 Vergelijking toepassing EHRM en Hoge Raad 44
4.5 Conclusie 45
5 (Neuro)geheugendetectietests in het licht van het nemo tenetur-beginsel 47
5.1 Kwalificatie verkregen informatie (neuro)geheugendetectietest 48
5.1.1 Biologisch spoor 49
5.1.2 Cognitief spoor 50
5.2 Toetsingskader EHRM 53
5.2.1 Aard en mate van dwang 53
5.2.2 Relevante waarborgen 57
5.2.3 De manier waarop het bewijs wordt gebruikt 57
5.3 Toetsing Hoge Raad 58
5.3.1 Ongeoorloofde dwang 58
5.3.2 Procesautonomie 59
5.4 Conclusie 59
Conclusies 61
Geraadpleegde literatuur 69
Geraadpleegde jurisprudentie 77
Rubrieken
- advisering
- algemeen management
- coaching en trainen
- communicatie en media
- economie
- financieel management
- inkoop en logistiek
- internet en social media
- it-management / ict
- juridisch
- leiderschap
- marketing
- mens en maatschappij
- non-profit
- ondernemen
- organisatiekunde
- personal finance
- personeelsmanagement
- persoonlijke effectiviteit
- projectmanagement
- psychologie
- reclame en verkoop
- strategisch management
- verandermanagement
- werk en loopbaan