metafoor met failliet gaan
Burn-out gaan is voor veel leidinggevenden erg vaag, terwijl ze zich bij failliet gaan wel duidelijk iets voor kunnen stellen. En er zijn veel parallellen, waardoor deze metafoor heel behulpzaam is bij de begeleiding. Faillissement ontstaat bij te grote uitgaven, te weinig inkomsten of allebei. Bij burn-out is dat ook zo, alleen gaat het dan niet over geld maar over energie. Mensen met burn-out hebben een zware energie-schuld.
Wanneer iemand net failliet is, dan is het niet erg behulpzaam als je zegt: ‘Joh, ik zie dat het even niet meer gaat en dat je niet veel meer te makken hebt. Dus ik bemoei me even niet meer met je en kom wel terug als je weer een beetje boven Jan bent.’ Je voelt wel aan dat je iemand dan eigenlijk hartstikke in de steek laat. In die fase is het juist heel belangrijk dat je iemand helpt overzicht te krijgen, ontlast van beslissingen, en sturend bent in de te nemen stappen. Dat is voor burn-out niet anders. Dan moet je als leidinggevende natuurlijk wel weten wat die stappen zijn. Anders stuur je iemand nog met een kluitje het riet in.
re-integratie
Verderop in het proces zijn de financiën onder controle maar wankel. Tegenvallers kunnen nog niet worden opgevangen, want er zijn nog geen reserves, dus iemand staat dan meteen weer rood. Bij opkrabbelen van een burn-out is dat vergelijkbaar. Iemand kan best weer wat doen, maar er moet beslist niet teveel gevraagd worden. Met name prikkelrijke omgevingen en interactie met anderen, zoals vergaderingen, klantgesprekken of social talk, kunnen snel teveel zijn. Wat ik ook regelmatig zie is dat leidinggevenden nu wat ongeduldig kunnen worden. Iemand is al weken of maanden ziek, moet hij of zij het gewoon niet wat harder proberen? Vaak denken ze daarbij aan spiertraining: als je wat harder werkt bouw je sneller kracht op. Maar als je denkt aan een kwetsbare financiële situatie begrijp je dat het anders ligt: aan iemand vragen om geld uit te geven wat er niet is, zorgt dat diegene meteen in de problemen komt. En het gat dat zo ontstaat kan niet zomaar ingelopen worden omdat de inkomsten daarvoor niet toereikend zijn. Dus door in deze fase druk te leggen zorgt een leidinggevende er onbedoeld voor dat het alleen maar langer gaat duren.
Leidinggevenden kunnen veel doen
Leidinggevenden hebben veel impact op het welbevinden in hun team, ze kunnen echt heel veel doen, ook preventief. In mijn boek beschrijf ik stap voor stap bij elke fase van uitval én van herstel concrete acties. Als je iemand in je team hebt met (dreigende) burn-out kun je er vandaag nog mee aan de slag. En natuurlijk wordt daardoor ook duidelijk wat je kan doen om opbranden zoveel mogelijk te voorkomen.
Net zoals je een vinger aan de pols houdt over je financiën, precies om niet in de problemen te komen, zou je ook een vinger aan de pols moeten houden over de energie in je team. Heb het er met elkaar over, dan wordt het ook voor individuele teamleden makkelijker om tijdig ermee te komen als het niet goed gaat. Als je er vroeg bij bent kun je veel ellende voorkomen.
Over Carine Coehoorn
Dr. Ir. Carine Coehoorn werkt ruim 20 jaar als coach en trainer. Zij heeft veel kennis op het gebied van burn-out en energiebalans. Ze heeft een exacte achtergrond (Ir., studie Humane Voeding in Wageningen) en een voorkeur voor helder, logisch en praktisch. Tegelijk heeft ze een grote fascinatie voor energetische werkvormen en wonderlijke pro-cessen zoals kwantumfysica.
Haar passie is om leidinggevenden en medewerkers te helpen hun werkplek te transfor-meren in een liefdevolle werkgemeenschap.
