U stelt dat managen eigenlijk voor iedereen weggelegd is, maar in uw boek laat u zich wel kennen als iemand die van jongs af aan bijzonder eerzuchtig en ambitieus is geweest. Zijn dat belangrijke eigenschappen voor een manager?
Ik denk het wel. Als manager moet je willen leiden en met je team resultaten willen behalen. Ik heb datgene wat ik doe altijd heel goed willen doen. Dat verwacht ik ook van mijn medewerkers. Niet dat zij altijd moeten overwerken, zoals ik in het begin van mijn carrière verwachtte, maar ik eis wel een volledige inzet van iedereen in het team.
Uit de voorbeelden die u in uw boek aanhaalt, blijkt dat u veel ervaring hebt opgedaan bij verschillende bedrijven. Kunt u iets over uw achtergrond vertellen?
Ik heb de namen van de bedrijven bewust weggelaten of omstandigheden soms gewijzigd, ik wil niet dat mensen zichzelf herkennen. Ik ben op jonge leeftijd al manager geworden, zo rond mijn 26e. Eerst heb ik acht jaar in vaste dienst gewerkt, daarna vijf jaar voor een consultancybedrijf en de laatste jaren ben ik freelancer, zowel voor de overheid als voor ondernemingen. Ik doe graag korte en intensieve opdrachten van een half jaar. Dat is deels uit zelfbescherming: ik ga er altijd vol tegenaan.
U bent een aanhanger van procesmanagement.
Ik ben op mijn 22e begonnen als procesdeskundige en een paar jaar later werd ik manager bij een IT-afdeling met Unix-specialisten. Ik besefte meteen dat ik heel duidelijk moest zijn over wat ik wel wist en wat niet. Die IT’ers lieten zich niet zomaar iets vertellen. Als procesdeskundige heb ik geleerd logisch na te denken: wat is het werk dat gedaan moest worden, hoe wordt het gedaan en door wie? En hoe zou ik dat beter kunnen inrichten? Wat moest ik doen om de doelen te behalen? Dit paste ik ook als manager toe en door goed te luisteren naar de medewerkers vond ik snel aansluiting bij die Unix-specialisten en wist ik hun vertrouwen te winnen.
Waar komt uw verlangen dingen te vereenvoudigen vandaan?
Dat heeft te maken met een soort verbazing dat ik altijd heb gehad. Als ik ergens binnenkwam, had ik meestal binnen een week wel in de gaten wat ik zou moeten doen om de resultaten te verbeteren. Binnen twee weken had ik wel een plan klaar dat ik vervolgens verder ging uitwerken. Ik ga in gesprek met de medewerkers en probeer te ontdekken waar de knelpunten liggen. Ik heb meegemaakt dat ik ergens op een afdeling terecht kwam waar de manager mij vroeg om vijf ruziënde werknemers te ontslaan. Waarom, vroeg ik mij meteen af. Die manager was een tamelijk jonge vrouw die haar mensen managede alsof het kleine kinderen waren. Ze hield zelfs in de gaten hoeveel koppen koffie zij dronken. Die manager was zelf het probleem. Ik heb mij wel afgevraagd waarom het mij zo gemakkelijk afgaat die knelpunten te herkennen. Veel mensen zeggen dat het komt doordat ik als interim-manager van buiten kom, maar dat geloof ik niet. Ik luister, ik kijk en ik probeer logisch na te denken. Ik heb geleerd dat managen niet zo ingewikkeld hoeft te zijn, het gaat erom dat je complexe zaken opdeelt in kleinere onderdelen, net zolang totdat je echt begrijpt wat er aan de hand is en weet wat je wilt bereiken. Die werkwijze pas ik overal toe: in mijn mails, in mijn presentaties, in mijn gesprekken.
Dat klinkt bijna als een talent.
Nee, daar geloof ik niet in. Ik heb het wel eens omschreven als boerenverstand. Dat is misschien iets te eenvoudig voorgesteld, je moet natuurlijk wel weten wat je moet doen. Aan de ene kant heb je te maken met de resultaten die je moet boeken en aan de andere kant met de relaties met medewerkers, managers van andere afdelingen en dergelijke. Die twee moet je met elkaar in balans zien te houden. Je moet dus niet te hard zijn, maar ook niet te soft. Die jonge vrouw uit het voorbeeld was overdreven hard. Ik heb die medewerkers meer vrijheid gegeven waardoor ze beter gingen samenwerken. Die groep begon vrij snel te veranderen. Maar ik geloof inderdaad dat iedereen zou kunnen managen, als ze graag willen.
Hoe heeft u de 45 regels die u beschrijft verzameld?
Die had ik grotendeels paraat. Als ik een reorganisatie doe, loop ik altijd dezelfde punten langs: wat is het plan? Hoe zitten de processen in elkaar? Hoe wordt de afdeling bestuurd? Ik wilde eerst 100 regels opnemen, maar toen ik aan het schrijven was, begon ik als vanzelf - en soms op advies van mijn meelezers - bepaalde onderwerpen samen te voegen. Zo kwam ik uit op 45 regels. Dat klinkt nog steeds als veel, maar ze zijn naar mijn idee zeer behapbaar. Je kunt er één lezen en hem meteen de volgende dag uitproberen. Zo concreet wilde ik dit boek hebben.
Maar u schreef toch dat ze alleen in samenhang met elkaar werken?
Uiteindelijk moet je ze allemaal lezen en uitproberen. Als je dat niet doet, ontbreekt de balans. Ik kan me voorstellen dat er managers zijn die processen saai vinden en zich liefst meteen op de medewerkers storten, maar dan verlies je het resultaat uit het oog.
Toen ik uw boek las, dacht ik even: Simpel Management is een misleidende titel, u weet heel goed waar u mee bezig bent.
Natuurlijk heb ik veel meegemaakt en heb ik veel ervaring, maar ik denk echt dat het veel eenvoudiger kan als vaak gedacht wordt. Ik heb wel alles willen omschrijven, zonder dat ik het idee heb dat ik een gesloten systeem presenteer. Ik nodig mijn lezers ook expliciet uit om met een 46e regel te komen.
U schrijft ook dat u veel bestaande managementliteratuur nodeloos ingewikkeld vindt. Is uw boek in die zin een afrekening?
Ik heb vrij veel gelezen en ik moet toegeven dat het mij regelmatig overkwam dat ik al snel niet meer wist hoe ik de theorie in praktijk moest oppakken. Maar echt afzetten is het niet. Ik kan er gewoon niet zoveel mee. Ik heb wel veel gehad aan boeken als Het doel van Eliyahu Goldrath en De One Minute Manager van Kenneth Blanchard. Dat zijn toch wat eenvoudiger geschreven boeken, maar wel met een duidelijke boodschap. Op dit moment verdiep ik mij in corporate storytelling omdat ik Simpel Management ook in trainingen wil gaan overbrengen. ‘Tell to win’ van Peter Guber en De plakfactor van de gebroeders Heath zijn boeken die mij aanspreken.
Dat klinkt alsof u het concept Simpel Management verder wilt uitbouwen.
Dat is wel het idee. Er is een site gemaakt en ik ben nu in samenwerking met een acteur bezig om trainingen samen te stellen. Het zou heel mooi zijn als ik ‘Simpel Management’ op die manier aan een breder publiek kan helpen.
(Fotografie: Bob Bronshoff)
Over Hans van der Klis
Hans van der Klis is freelance journalist. Hij schrijft regelmatig artikelen voor Managementboek.