In het boek zit een bladlegger met ‘10 ondernemerslessen van Kahn’. Wat zijn belangrijke lessen die u heeft geleerd?
Het hele boek is gelardeerd met praktijkervaringen die voor ieder van nut kunnen zijn, maar als ik toespits, zou ik zeggen; If you can dream it, you can do it. Een andere levensles: te weinig vragen of te veel betalen is geestelijke luiheid. Of deze: vertrouwen geven is vertrouwen krijgen. En je leert ook meer door omhoog te kijken dan omlaag. Achterin het boek vind je een QR code die toegang geeft tot mijn lecture voor ‘the next step’, van dertig minuten waarin ik ook ‘the art of the deal’ bespreek. Controle is heel belangrijk, zeker in een hard groeiend bedrijf. In life you never get what you expect, but what you inspect.
Waarom moest uw boek Mijn leven, mijn liefdes, mijn werk, er komen?
Ik ben net zeventig met een baby van drie maanden. Ik heb kanker gehad, ben er goeddeels van genezen, maar weet niet hoe lang ik heb. Als ik 90 word, is mijn kind net twintig. Dan is dit een mooi document voor haar. Tegelijkertijd heb ik natuurlijk wel wat te vertellen als oprichter van het modemerk CoolCat, en heb MS Mode en America Today ingelijfd. Mijn zoons hebben het bedrijf nu overgenomen, maar met dit boek wil ik ondernemerslessen delen. Zoals: geloof in jezelf, jouw persoonlijkheid bepaalt de koers van het bedrijf, luister naar klant en personeel en durf hulp te vragen als je het niet weet. De opbrengst van het boek gaat naar het Antoni van Leeuwenhoek ziekenhuis, omdat ze geweldig hebben geholpen in mijn periode van ziekte.
Het boek en uw leven is een aaneenschakeling van successen en mislukkingen. U heeft CoolCat opgericht en grootgebracht, maar ging toch failliet. MS Mode, America Today floreren nog wel en CoolCat online ook. In hoogtijdagen 600 winkels en 400 miljoen omzet. Wat is uw grootste fout geweest als ondernemer?
Ik kon geen mensen vinden met dezelfde passie én ondernemersdrive. Zelf was ik wel ondernemer, maar geen (ondernemende) manager. Overigens zie je steeds minder ondernemende managers in Nederland. Het gaat vooral over risicobeheer. Gelukkig heb ik twee zoons. De ene is een goede creatieve ondernemer, de ander een echte ondernemer/manager. Het gaat goed met wat uit CoolCat is voortgekomen. Samen zijn we een topteam.
Een andere fout die u maakte, zo lezen we in het boek, is uw onderschatting van de opkomst van online verkoop. Online was er – naast een crisis – mede de oorzaak van dat het mis ging bij CoolCat.
Zeker. Ik rekende te veel op mezelf en heb de opkomst van online onderschat. Toch zeg ik nu: online winkelen is eigenlijk te asociaal voor woorden. Al die pakketjes die we terugsturen. Wil je een groene maatschappij, is online het slechtste dat je kunt doen. Zeventig procent van de retail is nog gewoon de winkel in de straat. Je moet er ook niet aan denken als dat meer dan 50-50 wordt. Hoeveel verspillen we dan wel niet? Ik geloof ook in de winkelstraat. Misschien niet in de kleine dorpen en steden, maar zeker voor de grote steden is er toekomst voor de klassieke retail. Het zal én-én worden. Online en winkels. Je ziet dat Bol.com als online winkel ook al weer saneert. De online sector trapt in dezelfde valkuilen als de oude economie. En er is buiten de Amazons van deze wereld bijna niemand die pure online als succesvol businessmodel heeft. De Mall of the Netherlands in Leidschendam is juist uiterst succesvol als winkel, alleen heeft de overheid daar weer verzuimd met een langetermijnvisie een goede infrastructuur aan te leggen.
De overheid en politiek staan er bij u sowieso niet best op. De politiek heeft nauwelijks oog en waardering voor ondernemerschap?
Ik heb in mijn leven meer dan een miljard belasting betaald, maar er nooit één bedankje voor gekregen. Ondernemerschap in Nederland wordt – met name door de politiek – enorm ondergewaardeerd. De overheid is voor vijftig procent ‘aandeelhouder’ van ondernemers, omdat ze belasting heffen, maar gedraagt zich alsof ze de vijand zijn van ondernemers. Het lijkt wel alleen maar ondernemertje pesten. Terwijl je toch eerst wat moet verdienen voordat je wat uit kunt geven als land. Politiek is in handen gekomen van actievoerders. In mijn boek noem ik Lilianne Ploumen. Zij verweet ons uitbuiting met kleding in Bangladesh, terwijl ze heel goed wist dat wij geen invloed hebben op de lonen daar. Activisten doen alles om hun doel te bereiken. Dat mag, maar je kunt niet als actievoerder de rol van minister vervullen. Ploumen loog doelbewust om zo stemming te kweken tegen ons. Terwijl er veel grotere merken waren. Dat was echt kwaadaardig.
Wat zijn de consequenties van een overheid die geen aandacht heeft voor ondernemerschap?
We raken het verdienvermogen van Nederland kwijt. We waren altijd creatief en innovatief. Dat is verdwenen. We zijn van een geweldig land een middelmatig land geworden. Ik heb in de raad van advies van het Amsterdam Fashion Institute gezeten. Het verloop van studenten was 40/50 procent. Allemaal – excusez le mot – huppelkutjes die iets met mode wilden. Totaal geen aandacht voor creativiteit en ondernemerschap. We hebben daar weer ‘lectures’ ondernemerschap ingevoerd. Maar overall is ambitie hier verdwenen. De wil om te groeien. We verschuilen ons achter regels. We zijn ook een pek- en verenmaatschappij geworden waarin we elkaar alleen maar de hele dag veroordelen. Ik hoopte dat Rutte Nederland bij zou sturen, maar ook hij is onderdeel van het systeem geworden. Ik heb mijn hoop nu een beetje gevestigd op partijen als JA21 en BBB die meer oog hebben voor de ondernemer. De huidige politiek mist elke visie op onze maatschappij. Het is tijd voor een shake-up. Een land moet je besturen als een paard. Dan weer de teugels aanspannen, dan weer laten vieren. Maar Nederland wordt momenteel helemaal niet meer gedresseerd. We zitten in een enorme houtgreep, waarbij ondernemers totaal ondergeschikt worden gemaakt door de politiek.
U bent –zo lezen we ook in het boek - vanuit een Joodse afkomst nu veel meer spiritueel. Aan het einde lezen we onder meer over reïncarnatie. Hoe zou u terug willen keren? Als bankier, politicus, als vrouw, als….. En er komen meer vrouwen dan merken voorbij in het boek. Waarom is dat?
Ha ha. Dan wil ik denk ik toch reïncarneren als vrouw. Vrouwen zijn (emotioneel) intelligenter, inventiever en intellectueler. Mannen zijn meer agressief intelligent. Vrouwen waren een deel van mijn leven, en dus een deel van mijn boek. Inclusief de destructieve geest van Sylvana Simons. Ik vind vooral het veroveren van vrouwen boeiend. En geloof me, vrouwen willen echt wel veroverd worden door mannen, het is zeker niet alleen #metoo. Ik vergelijk het leven wel eens met volgende parabel. Een oud Sioux-hoofdman zei tegen zijn kleinzoon dat de mens twee soorten wolven in zich herbergt. De goede en de slechte. Die twee vechten constant met elkaar. ‘Wie is degene die wint’, vroeg de kleinzoon. Zegt de Sioux hoofdman: ‘degene die jij zelf voedt’. In Nederland zie ik steeds meer de negativiteit van de slechte wolf. Maar er is een geruststelling: De landen om ons heen zijn (politiek) nog corrupter.
Over Ronald Buitenhuis
Ronald Buitenhuis is freelance journalist.