Het is geen toeval

In 'Het is geen toeval' past Eliyahu M. Goldratt de door hem ontwikkelde Theory of Constraints toe. Deze theorie beschreef hij op een diepgaande manier in 'Het doel'. Allereerst gaat de auteur dan ook in op bottlenecks in bedrijfsprocessen. Maar vooral kenmerkt 'Het is geen toeval' zich door inventieve beperkingen op strategieën voor verkoop, marketing, distributie en voorraadbeheer.

Waar het vooral om gaat, is het toevoegen van voordelen voor de klant en het wegnemen van nadelen. Om de lezer vervolgens in te laten zien dat hierdoor een win-win situatie ontstaat, is een 'inkoppertje'. Goldratt slaagt er eveneens in de aandacht van de lezer te boeien door verrassend te schrijven over (levens)lessen in conflictmanagement.

Een oude studievriend van hoofdpersoon Alex Rogo, Jonah, is de persoon die de lezer aanzet tot onconventioneel denken. Rogo past dit vervolgens toe. 

Persoonlijk spreekt mij de manier aan waarop de hoofdpersoon uit het boek oorzaken, gevolgen, ervaringen en intuïtie zo weet te combineren dat er een les ontstaat in 'hoe men moet denken'. Door de manier waarop hij dit doet, weet hij mensen voor zich te winnen én mee te krijgen in veranderingsprocessen.

Ditzelfde gebeurt bij het toepassen van technieken om conflicten op te lossen. Hierbij ligt de focus op samenwerken en het vaststellen van gemeenschappelijke doelen.

Het lezen van dit boek riep bij mij persoonlijke ervaringen uit conflictsituaties op. Door hierop te reflecteren leverde de gepresenteerde techniek me inzichten op die een ander perspectief boden op het omgaan met conflicten.

Ondanks de verrijkende inhoud van dit boek toch een kritische noot: de veelheid aan afkortingen en herhalingen van theorieën en technieken. Al op de helft van het boek duizelt het de lezer van de vele afkortingen van toegepaste technieken. Termen als TOC, UDE's, PRT's, FRT's, CRT's vragen in de tweede helft een hoge mate van concentratie. Eerlijk gezegd kan ik hiervoor ook geen alternatief bedenken om de hoofdlijnen van deze, overigens zeer leesbare, roman vast te kunnen houden.

Als u bij het woord roman de illusie heeft dat dit boek uitermate geschikt is voor op het nachtkastje, dan moet ik u teleurstellen. De auteur doet voortdurend een beroep op uw bedrijfskundige inzichten en uw kijk op de effecten van bommetjes leggen onder strategische bedrijfsvoornemens. Droomt u van anders leren denken? Dan zal ik natuurlijk de laatste zijn die afraadt om het boek op het nachtkastje te leggen. Bestaat toeval?

Gaandeweg het boek ben ik gesterkt in mijn overtuiging dat toeval niet bestaat. Wanneer er sprake zou zijn van toeval, gaat het in mijn filosofie meer over evoluties binnen organisaties die energie genereren en hierdoor iets teweeg brengen, wat dit ook mag zijn.

Het is ook geen toeval dat ik enthousiast ben over de inhoud van dit boek: Goldratt weet op een kundige en gracieuze wijze ogen te openen. Heb je als mens of in de rol van leider of manager genoegen in het stimuleren, exploreren en volharden? Dan is dit boek een verrijkende levensles waarvan in de praktijk zal blijken of dit energie genereert óf dat er toch sprake is van toeval...