Van grond tot garderobe is de ondertitel van Goede gespreksstof, en in de verschillende hoofdstukken komt de hele productieketen aan de orde. Waaronder de grondstoffen: schapen voor wol, hennep voor linnen, pulp voor viscose, plantaardige vezels voor katoen, maar ook fossiel (olie!) voor synthetische stoffen. Wist je dat maar liefst 60% van de gebruikte grondstoffen, fossiel is? Veel he? Daarna leren we alles over het proces om garens te maken, te verven, en te spinnen, weven en breien. Ook komen recycling en nieuwe materialen en technieken aan de orde. Waarschuwing: ondanks de vrolijke kleurtjes is het boekje bepaald deprimerend: ik wist dat fast fashion erg slecht was, maar niet hóé erg!
Toegankelijk
Het boek Goede gespreksstof laat gelukkig ook zien wat we beter kunnen doen, op een heel toegankelijke manier door de slimme indeling van de verschillende hoofdstukken:
- Hoe is het nu? Een beschrijving van alle ellende.
- Hoe was het? Uitleg hoe het vroeger ging, met veel minder ellende.
- Hoe kan het ook? Allerlei nieuwe initiatieven die de ellende verminderen of helemaal vermijden.
Kleding reist de wereld rond
Het boekje start met een inzichtelijke infographic: onze planeet, met daarop aangegeven waar welke grondstoffen geproduceerd worden, waar het naartoe getransporteerd wordt voor verwerking in fabrieken en ateliers, en waar het dan heengaat voor de eindgebruikers, wij dus. En waar het dan naartoe reist als we het weggooien. Onvoorstelbaar, als je het zo ziet, een wereldreis!.
Vroeger was dat anders: je droeg wat er lokaal geproduceerd en gemaakt werd. En daarna werd het hergebruikt tot er bijna niets van over was. Hierover vind je een mooi overzichtje:
- Doorgeven aan de volgende generatie (=reuse).
- Repareren (repair).
- Als voering van andere kleding gebruiken (refurbish).
- Als poetsdoek gebruiken (repurpose).
- Via de lompenboer uitrafelen en nieuwe garens van maken (recycle).
- En ten slotte verbranden en de as als mest gebruiken (regenerate).
Ja, onze grootmoeders waren goed in circulair!
Interviews met duurzame producenten
Naast de rationele feiten, staan er ook veel interviews in met gepassioneerde (kleding)producenten, waaronder met de oprichter van MUD jeans, die een slimme tip geeft: constant je outfit veranderen op social media, kan ook met AI ….. Maar beter is trots zijn op wat je draagt, in plaats van bezig te zijn met sociale druk.
Een ander interview is met Wilder land, die thee maken van onkruid. Dat wordt speciaal door boeren ‘geteeld’ en die krijgen er ook geld voor. Uit ervaring kan ik zeggen dat die thee erg lekker is! Dit interview wordt gebruikt als introductie van het belang om inheemse, dus van oorsprong Nederlandse bomen, planten en kruiden te kweken, want dat is het beste voor de biodiversiteit. Onze meidoorn bijvoorbeeld is goed voor een bepaalde vlindersoort, een meidoorn uit Zuid-Europa juist weer niet. Als we die planten, gaat de vlinder dood. Verdwijnt de vlinder, dan verdwijnt de rups, en dan de vogels die deze rupsen eten …. Wat dat met kleding te maken heeft? Nou, er zijn inheemse planten, waaronder brandnetel, waarvan je garens kunt maken, en andere planten die verfstoffen opleveren. Win-win!
Nieuwe vondsten, oude ambachten, verse stoffen
Wat trof mij verder nog? De vele voorbeelden van kleine bedrijfjes die experimenteren met nieuwe vondsten en oude ambachten. Verven met bacteriën die pigmenten maken. Handmatig én machinaal borduren. En een uitleg over de koolstofcyclus en hoe belangrijk het is om af te stappen van ‘fossiele’ kleding (kunststof) en terug te gaan naar ‘verse’ kleding van vlas katoen, wol, en linnen, wat regeneratief is.
Voor ouders en hun kinderen
Wat de jeugd met name zal aaspreken is de vormgeving, met heel veel korte stukjes over van alles, het fleurige uiterlijk met veel kleuren, fotos’en tekeningen en last but not least de informatie over mode-opleidingen op MBO- en HBO-niveau en de interviews met allerlei kinderen van 12 – 20 jaar over hun visie op hun kleding. Opmerkelijk hoe vaak ze tweedehands kopen! En ze zijn bepaald geen veelkopers.
En je gelooft het niet, maar in dit kleine boekje (88 pagina’s) is óók nog ruimte voor tips voor bijpassende musea, films, boeken, workshops en kledingruilinitiatieven.
Leuk boekje voor kinderen, hun ouders en grootouders. En ook voor iedereen zonder kinderen, want zowel het onderwerp als de vorm zijn bepaald niet kinderachtig. Uitstekend zelfs!
Over Elly Stroo Cloeck
Elly Stroo Cloeck is project- en interim-manager op het gebied van Finance, Internal Audit en Risk Management. Daarnaast schrijft ze recensies en samenvattingen van managementboeken.
