De nieuwe macht - ‘Ardern laat zien dat het ook ánders kan’

Wie met De nieuwe macht verwacht een handleiding ‘hoe krijg ik politieke macht’ te lezen krijgt, zal teleurgesteld zijn. Ardern had beslist geen ambitie, laat staan een uitgestippelde strategie om regeringsleider van Nieuw-Zeeland te worden. Sterker nog, haar loopbaan lijkt vooral bepaald door het feit dat ze haar hart volgde, en ondanks haar altijd aanwezige onzekerheid over haar geschiktheid haar gedrevenheid en plichtsgevoel steeds voor liet gaan. En, niet onbelangrijk, door mensen die in haar geloofden en haar kansen boden. Van haar tante Marie, die haar meenam op verkiezingscampagne en haar introduceerde in de wereld van de politiek, tot haar politieke voorganger, die haar min of meer voor het blok zette om hem op te volgen als lijsttrekker.

Zachtheid en daadkracht

Drie ingrijpende crises tekenen Arderns regeerperiode én haar leiderschapsstijl. Ze beschrijft ze alledrie uitgebreid. Een vulkaanuitbarsting die levens kostte, heeft het wereldnieuws niet groots gehaald. De aanslag op moskeeën in Christchurch wel. Ardern toonde haar leiderschap met intens verdriet en medeleven, maar ook door binnen tien dagen de wapenwetgeving drastisch strenger te maken. Een huzarenstukje, zowel voor Nieuw-Zeeland als de rest van de wereld. De derde crisis was de uitbraak van Covid. Ook daarbij toonde ze haar unieke mix van zachtheid en daadkracht. Grenzen dicht en strenge lockdowns, maar ook een persconferentie voor kinderen waarin ze liet weten dat paashaas een vitaal beroep is en dat hij dus de straat op mocht. Ik had het Rutte niet horen zeggen…

Bedrieger?

Haar onzekerheid heeft altijd een rol gespeeld. Was haar huid wel dik genoeg voor de politiek? Ze was ervan overtuigd dat dat niet het geval was. Ze vroeg een stoere collega in het parlement om advies hoe ze harder kon worden, maar hij raadde haar dat gelukkig ten sterkste af. Ze is altijd volstrekt zichzelf gebleven. In het laatste hoofdstuk doet Ardern een belangrijke oproep: ‘Als je lijdt aan het bedriegerssyndroom, of aan jezelf twijfelt, weet dan dat het kracht is. En als je een dunne huid hebt en gevoelig bent, dat is geen zwakte, dat is empathie’. Dit deel uit het boek mag ingelijst boven je bureau. Toen ze het voorlas tijdens haar bezoek aan Nederland, had iedereen in de zaal, inclusief interviewer Eva Jinek, tranen in de ogen.

Het kan ook anders

De nieuwe macht leest als een roman voor politieke junkies en ambitieuze vrouwen, zeker als ze kinderen willen of hebben. Ardern werd toen ze net minister-president was namelijk ook moeder. Ik bleef wel hangen op de vertaling van de titel, oorspronkelijk ‘A different kind of power’. Ik hoop van harte dat de leiderschapsstijl van Ardern de nieuwe norm wordt, maar helaas zien we in de wereld om ons heen dat empathie en vriendelijkheid in de politiek niet bepaald aan terrein winnen. Ardern laat zien dat het ook ánders kan: niet egoïstisch en leugenachtig, maar vanuit het hart. Zoals een scholier aan het eind van haar regeerperiode antwoordde op haar vraag over hoe politici eruit zien: betrokken. Zoals de opdracht van De nieuwe macht luidt: ‘voor iedereen die huilt, bezorgd is en anderen omhelst.’ Want ook dat hoort bij leiderschap.