Soms heb je geen zin om een heel boek door te akkeren en gelijk dieptewerk te doen. Met dit boek krijg je de belangrijkste kernbegrippen op het gebied van HRD op dit moment voorgeschoteld, en kun je hartelijk verder graven mocht je dit willen. De moderne mens houdt van keuze en snelheid, daarin voorziet dit boek.
Het boek verenigt verschillende invalshoeken die antwoord geven op de volgende ontwikkelingen, 'evoluties' genoemd: Die van het Individu, het Team en de Organisatie.
Ambachtslieden uit het veld verenigen zich met wetenschappers en kundige schrijvers. Dat maakt het boek tot een unieke co-creatie. De drie samenstellers, Janneke Schenning, Robert-Jan Simons en Tijs Bessieux hebben het anders gedaan: niet één vooraanstaande theorie naar voren geschoven maar juist mensen laten proeven aan de verscheidene invalshoeken die er op HRD gebied zijn.
Vragen die bij de evolutie van het individu bijvoorbeeld naar voren komen zijn:
Hoe geef je werknemers een actievere rol en hoe zorg je er voor dat ze die pakken?
Hoe ga je van analoog leren naar virtueel leren? Hier komt o.a. het saillante detail naar boven dat op dit moment trainingen een doel op zich zijn geworden en eigenlijk meer gericht zouden moeten zijn op prestaties. Iets wat ik al lang bespeur in mijn vakgebied. Dan gaat het om de centjes...
Hoe kun je mensen aanmoedigen nieuwsgierig te zijn? Dit is mijns inziens een ondergewaardeerde competentie, van nature aanwezig (b.v. prachtig verfilmd in Zazie van Louis Malle, uit de jaren ‘60 dat dan weer wel). Leuk dat de schrijvers aanhalen dat het een van de meest ontwikkelbare kenmerken van de mens is.
Interessante hoofdstukken die teamsamenwerking beschrijven beantwoorden o.a. de volgende thema's. Hoe gebruik je de inzichten van antropologie in de HRD. Hier gaan de schrijfsters in op hoezeer we het als mensheid nodig hebben om ons tribaal te organiseren. Hoe herkenbaar.
Volgerschap in plaats van leiderschap. Goed volgerschap is een kunst. We kunnen immers niet allemaal leiders zijn.
Focus op de individuen in een team, die moeten beter elkaar leren kennen en weten hoe ze kunnen reageren op elkaars feedback.
Autonomie is niet hetzelfde als onafhankelijkheid. En dat een autonome werknemer verschillende positieve gedragskenmerken heeft zoals: kennisdeling, in alternatieve denken, risico’s nemen en resultaatverantwoordelijkheid
En als derde focuspunt evoluties in de organisatie, die gaan o.a. over veranderen. Dat veranderen niet langer iets is wat je bedenkt, uitwerkt en als een project over de organisatie uitrolt. Dit geeft echt het nieuwe tijdperk aan. Er wordt aandacht besteed aan hoe je ondernemerschap in je organisatie kunt stimuleren: intrapreneurship. Intrapreneurs zijn ook de 'lastige' medewerkers: kritisch, tegen de stroom in, onafhankelijk, snel verveeld, doeners en over de grens heen gaan. Als je ze goed stimuleert floreert je organisatie.
Het boek ademt de nieuwe, nu heersende theorieën uit en dat is precies wat het wilde. Dat is tegelijk ook het kritische punt. Soms zijn die ideeën net uit het ei of worden ze wat te gemakkelijk gemaakt.
Bijvoorbeeld over het ‘knuffelhormoon’ oxytocine bijdraagt aan goede bedrijfsprestaties. Zo direct is dat verband niet. Ik moet denken aan het afgelopen ATD congres waar Simon Sinek ons zei dat als we elkaar maar aanraken gelijk het goede hormoon oxytocine te hulp schiet en we beter kunnen samenwerken. Zo simpel ligt deze neuro/bio psychologische verklaring natuurlijk niet. In vele gevallen maken mensen hele andere stoffen aan bij aanraking omdat de aanraking dan ook weer bedoeld is om te domineren. Maar het is wel hot om vanuit deze theorie bepaalde verschijnselen en/of gedrag te verklaren. Ik ben dan ook een 'lastige medewerker' die op dit vlak nogal tegen de stroom in gaat.
Ik denk dat de makers van het boek er voluit in geslaagd zijn om ons de trends, ideeën, vlagen en wetenschappelijke studies rondom het HRD gebied op dit moment, te laten zien. En dat smaakt naar meer!
Als je dieper in de materie wil duiken, nodigt dit boek je daartoe uit. Er is in elk hoofdstuk het kopje ‘meer weten’, mét wetenschappelijke onderbouwing. Theorie én praktijk. En daar word ik gelukkig van. Een aanrader voor eenieder die zich op dit vakgebied begeeft.
Adélka Vendl is provocatief psycholoog.
Over Adélka Vendl
Adélka Vendl is arbeids- en organisatiepsycholoog, opgeleid in groepsdynamica. Dit uit zich in haar voorliefde om processen te begeleiden en met heldere blik de situatie te analyseren. Na haar studie ging ze op zoek naar meer onconventionele manieren van trainen en coachen. Zij vond bij de provocatieve werkwijze de manier van werken die bij haar past. Met haar bedrijf Vendl Training richt zij zich op de gespreksvoering van professionals. Ze verzorgt met het bedrijfsonderdeel DeProvocatieveCoach opleidingen in en doet onderzoek naar provocatieve coaching, training en therapie.
