trefwoord
Kostenverhaal: Het Fundament van Gebiedsontwikkeling
Kostenverhaal vormt de financiële ruggengraat van ruimtelijke ontwikkeling in Nederland. Het betreft het verrekenen van kosten van voorzieningen van openbaar nut zoals straten, riolering en groen binnen gebiedsontwikkeling, waarbij deze kosten worden verhaald op partijen die profiteren van de gecreëerde bouwmogelijkheden. Met de inwerkingtreding van de Omgevingswet heeft dit instrument een nieuwe dimensie gekregen, waarbij twee hoofdmethoden gelden: kostenverhaal voor integrale gebiedsontwikkeling (met tijdvak) en organische gebiedsontwikkeling (zonder tijdvak).
Boek bekijken
De Drie Pijlers: Profijt, Toerekenbaarheid en Proportionaliteit
Het Nederlandse kostenverhaal rust op drie fundamentele criteria die zorgen voor rechtvaardige verdeling van kosten. Deze PTP-criteria omvatten profijt (het kostenverhaalsgebied moet nut hebben van de voorzieningen), proportionaliteit (kosten worden verdeeld naar rato van het profijt) en toerekenbaarheid (causaal verband tussen kosten en ontwikkeling). Deze principes vormen de basis voor alle kostenverhaalsberekeningen.
Spotlight: Evert Jan van Baardewijk
Boek bekijken
Auteurs die schrijven over 'kostenverhaal'
Van Grondexploitatie naar Gebiedsontwikkeling
De Omgevingswet heeft het kostenverhaal fundamenteel herzien. De term grondexploitatie wordt niet meer gebruikt en is vervangen door kosten voor werken, werkzaamheden en maatregelen. Deze verandering reflecteert een bredere benadering waarbij niet alleen grondkosten, maar alle relevante ontwikkelingskosten kunnen worden verhaald binnen de gestelde juridische kaders.
Boek bekijken
Boek bekijken
Strategische Instrumenten en Rechtsbescherming
Kostenverhaal kent verschillende uitvoeringsvormen, van privaatrechtelijke overeenkomsten tot publiekrechtelijke exploitatieplannen. Het kan plaatsvinden via gronduitgifte, exploitatieovereenkomst of exploitatieplan en is verplicht op basis van de grondexploitatiewet of Omgevingswet. De keuze voor het juiste instrument bepaalt de effectiviteit van het kostenverhaal en de rechtsbescherming van betrokken partijen.
Spotlight: Arjan Bregman
Boek bekijken
Boek bekijken
Internationale Perspectieven en Ontwikkelingen
Nederland heeft een uniek systeem van kostenverhaal ontwikkeld dat internationaal als voorbeeldig wordt beschouwd. De systematische aanpak waarbij ontwikkelingskosten worden verhaald op begunstigden zorgt voor een eerlijke verdeling van lasten en baten in ruimtelijke ontwikkeling.
Boek bekijken
Kostenverhaal is een verplicht onderdeel van ruimtelijke ontwikkeling geworden, waarmee overheden kosten verhalen op initiatiefnemers die profiteren van gecreëerde bouwmogelijkheden. Uit: Kostenverhaal en financiële bijdragen onder de Omgevingswet
Profijt, toerekenbaarheid en proportionaliteit Profijt, toerekenbaarheid en proportionaliteit zijn de drie onmisbare criteria voor rechtmatig kostenverhaal. Zonder correcte toepassing van deze PTP-criteria kunnen kostenverhaalsbesluiten succesvol worden aangevochten.
De Toekomst van Kostenverhaal
Met de Omgevingswet heeft kostenverhaal een nieuwe fase ingegaan. Het instrument is geïntegreerd in besluiten die kostenverhaalsplichtige activiteiten mogelijk maken, waarbij kostenverhaal zonder tijdvak alleen via omgevingsplannen plaatsvindt. Deze ontwikkeling vraagt om nieuwe expertise en een integrale benadering van ruimtelijke en financiële planning.
Voor gemeenten, provincies en andere overheden is kostenverhaal uitgegroeid tot een essentieel instrument voor duurzame gebiedsontwikkeling. Het stelt hen in staat om investeringen in openbare voorzieningen te verhalen op partijen die daar direct baat bij hebben, waardoor een rechtvaardige verdeling van kosten en baten ontstaat. De toekomst ligt in het verder professionaliseren van kostenverhaal als strategisch beleidsinstrument.
