Vennootschap onder firma: de complete gids voor samenwerkende ondernemers

Een vennootschap onder firma (VOF) is een populaire rechtsvorm voor ondernemers die samen een bedrijf willen starten. Een vof is een onderneming van twee of meer personen. Iedereen die deel uitmaakt van de vof brengt iets in. Handig aan een vof is dat er geen minimumkapitaal nodig is om te starten. Maar wat maakt deze rechtsvorm zo aantrekkelijk en welke risico's brengt het met zich mee? In deze uitgebreide gids ontdek je alles wat je moet weten over de vennootschap onder firma.

Wat is een vennootschap onder firma?

Een vennootschap onder firma is een bedrijf waarin verschillende mensen of organisaties samenwerken onder dezelfde bedrijfsnaam. Iedere persoon of organisatie die meedoet, is mede-eigenaar. De vof is geen rechtspersoon. Vennoten zijn daarom met hun eigen geld aansprakelijk voor mogelijke schulden van het bedrijf. Dit onderscheidt de VOF fundamenteel van een BV, waar eigenaren beschermd zijn door beperkte aansprakelijkheid.

Voordelen van een vennootschap onder firma

De VOF biedt verschillende voordelen die deze rechtsvorm aantrekkelijk maken voor startende ondernemers:

• Eenvoudige oprichting: Het oprichten van een vennootschap onder firma is niet moeilijk. Je hebt geen minimumkapitaal nodig, hoeft niet naar de notaris en je kunt je direct online inschrijven in het Handelsregister van de Kamer van Koophandel (KVK).
• Flexibiliteit: Vennoten kunnen geld, goederen of arbeid inbrengen
• Belastingvoordelen: Voor zelfstandige ondernemers bestaan bepaalde belastingvoordelen zoals zelfstandigenaftrek. Iedere vennoot moet zelf voldoen aan de voorwaarden van de Belastingdienst om in aanmerking te komen voor die belastingvoordelen.

De keerzijde: aansprakelijkheid en risico's

De grootste valkuil van de VOF is de onbeperkte aansprakelijkheid. Kenmerkend voor een vof is dat je met je hele privévermogen aansprakelijk bent voor de (eventuele) schulden van de onderneming. Binnen een vennootschap onder firma ben je met je hele privévermogen aansprakelijk voor schulden van je onderneming. Ook als een andere vennoot die schulden maakt. Dit betekent dat They may then seize the private assets of you and your partner. So you may have to pay off the partnership debts incurred by another partner with your private assets.

Fiscale aspecten van de vennootschap onder firma

De VOF heeft een bijzondere fiscale positie. De vennoten zijn zelfstandig ondernemer voor de IB. Voor de BTW is de VOF de ondernemer. Zij betalen ieder afzonderlijk inkomstenbelasting over hun deel van de winst. Voor de BTW-afhandeling geldt: Een VOF mag de BTW op de zakelijke kosten die de vennoten op eigen naam hebben gemaakt aftrekken. Zolang je de facturen maar in de boekhouding van de VOF opneemt.

Praktische stappen voor oprichting

Het oprichten van een VOF is relatief eenvoudig, maar vereist wel zorgvuldige voorbereiding:

1. Maak afspraken: Een vennootschapscontract is niet verplicht, maar wel aan te raden. In een vennootschapscontract legt u afspraken vast over uw samenwerking.
2. Inschrijving KVK: De kosten voor je KVK-inschrijving zijn eenmalig € 82,25 (in 2025).
3. UBO-register: Bij de KVK-inschrijving schrijf je vennoten ook meteen in bij het UBO-register. UBO staat voor Ultimate Beneficial Owner. Dit zijn de mensen die eigenaar zijn of zeggenschap hebben over het bedrijf.

Wanneer kiezen voor een andere rechtsvorm?

Hoewel de VOF vele voordelen biedt, is het niet altijd de beste keuze. Betaal je met een vof weinig belasting met lage winst, dan staat daar uiteraard wel tegenover dat je relatief veel belasting betaalt als je veel winst maakt. Je valt in dat geval meestal in de hoogste belastingschijf van 49,45% (tarief 2024 en 2025). Bij hoge winst, zo'n beetje vanaf € 80.000,-, kiezen de meeste ondernemers daarom voor een bv. Ook voor het aantrekken van investeerders is een VOF minder geschikt: Een investeerder wordt automatisch vennoot van de vof. Dat is doorgaans niet wat je als ondernemer zoekt. En ook voor de investeerder is dat verre van interessant, want hij of zij is dan ook persoonlijk en hoofdelijk aansprakelijk.

De toekomst van de vennootschap onder firma

De VOF blijft een relevante rechtsvorm in het Nederlandse ondernemingslandschap. Het aantal vof's in Nederland neemt de laatste jaren gestaag toe. In het vierde kwartaal van 2023 waren er al meer dan 170.000 vof's bijgekomen (bron: CBS). Dit toont aan dat ondernemers de voordelen van flexibiliteit en eenvoudige oprichting blijven waarderen, ondanks de aansprakelijkheidsrisico's.

Of je kiest voor een VOF hangt af van je specifieke situatie, risicobereidheid en langetermijndoelen. Daarom is het slim om een vennootschapscontract op te stellen, zodat onderlinge aansprakelijkheid kan worden beperkt. Met de juiste voorbereiding en juridische structurering kan een vennootschap onder firma de ideale basis vormen voor een succesvolle ondernemerspartnership.