Groepsmediation 2e gewijzigde druk
Dynamiek, procesontwerp en werkvormen
Paperback Nederlands 2015 9789012396073Samenvatting
Herkent u deze vragen bij een groepsconflict:
Wat speelt er nu werkelijk binnen de groep? Wie heeft met wie een conflict en wie zijn er nog meer bij betrokken? Wie hebben onderling een band? Welke invloed heeft de omgeving? Wie betrek ik bij de mediation en wie juist niet? Hoe pak ik dat effectief aan?
Dit eerste Nederlandse boek over groepsmediation komt voort uit de veelzijdige praktijkervaring van de auteurs. Het helpt u bij het analyseren van conflicten binnen en tussen groepen en bij het maken van een effectief procesontwerp. Het geeft inzicht in de verschillende dimensies van conflicten met meerdere personen of organisaties aan de hand van actuele theorieën over groepsdynamica, systeem- en cultuurtheorie en praktische analysemodellen. Daarbij biedt het boek een rijk arsenaal aan werkvormen. Hiermee geven de auteurs u instrumenten in handen voor een doordachte en praktische aanpak van een groepsmediation.
Door de thematische indeling kunt u dit boek gebruiken ter voorbereiding en als naslagwerk bij groepsmediations. De checklist en werkvormenindex zijn hierbij ondersteunend. Het is eveneens geschikt als studieboek.
In de eerste plaats is dit boek geschreven voor mediators die bemiddelen in groepsconflicten (binnen en tussen bedrijven, afdelingen, overheidsorganen, gemeenten, buurtbewoners, families etc.). Daarnaast is het ook waardevol voor coaches, leidinggevenden, HR-adviseurs en organisatieadviseurs bij begeleiding in complexe situaties.
Deze uitgave is onderdeel van de mediationreeks.
Specificaties
Lezersrecensies
Over Karen van Oyen
Inhoudsopgave
Voorwoord IX
Gedicht Rutger Kopland XI
1 Inleiding 1
1.1 Een boek over groepsmediation 1
1.2 Groepsmediation 2
1.3 De opbouw van dit boek 2
2 Dimensies van complexiteit 5
2.1 Drie dimensies 5
2.2 Dimensie 1: kwantitatieve dimensie 6
2.2.1 Aantal partijen 6
2.2.2 Absolute kwantiteit 7
2.2.3 Relatieve kwantiteit 8
2.2.4 Groepsdynamiek 10
2.2.5 Waarde voor de mediation 11
2.3 Dimensie 2: kwalitatieve dimensie 12
2.3.1 Het belang van rolonderscheid 12
2.3.2 Krachtenveldanalyse 13
2.3.3 Negen mediationrollen 14
2.3.4 Betrokkenen bij de mediationcirkel 15
2.3.5 Partij 17
2.3.6 Vertegenwoordiger 19
2.3.7 Adviseur 21
2.3.8 Partijbegeleider 22
2.3.9 Derdebelanghebbende 23
2.3.10 Derdebetrokkene 23
2.3.11 Derdeopdrachtgever 24
2.3.12 Verwijzer 25
2.3.13 Mediator 26
2.3.14 Deelnemers 27
2.3.15 Waarde voor de mediation 28
2.4 Dimensie 3: Conflictdomeinen 31
2.4.1 Vier domeinen 31
2.4.2 Domein Familie en aanverwanten 33
2.4.3 Domein Wonen en omgeving 33
2.4.4 Domein Werk en economische middelen van bestaan 33
2.4.5 Domein Vrij gekozen relaties 34
2.4.6 Cultureel perspectief 34
2.4.7 Waarde voor de mediation 35
3 Groepsdynamische processen 39
3.1 Groepscohesie 39
3.1.1 Samenhang op grond van drie factoren 39
3.1.2 Effecten van sterke groepscohesie 40
3.1.3 Cohesie binnen teams 42
3.2 Groepsontwikkeling in vijf fases 43
3.3 Relaties tussen groepen 44
3.3.1 Competitie en macht 45
3.3.2 Sociale categorisatie 45
3.3.3 Conflicten tussen groepen 47
3.4 Invloed van de meerderheid en minderheid in een groep 48
3.4.1 Invloed van de meerderheid 48
3.4.2 Invloed van de minderheid 49
3.4.3 Dynamiek van meerderheids- en minderheidsgroepen 49
3.4.4 Invloed op groepsleden: drie factoren 50
3.5 Leiderschapsstijl 50
3.5.1 Taak- en relatiegericht leidinggeven 51
3.5.2 Leiderschapsstijl, relatie, structuur en macht 52
3.5.3 Leiderschapsstijl en de ontwikkeling van groepsleden 53
3.5.4 Leiderschapsstijl en groepsontwikkeling 54
3.6 Waarde voor de mediation 55
4 Systemische benadering bij groepsmediation 59
4.1 Denken in systemen 59
4.2 Wie horen er bij het systeem? 60
4.3 Balans 61
4.3.1 Binding 61
4.3.2 Sociale ordening 62
4.3.3 Geven en nemen 62
4.4 Schijnevenwicht 63
4.5 Communicatie 63
4.6 Circulariteit en feedback 65
4.7 Context geeft betekenis aan gedrag 66
4.8 Krachten in een systeem 67
4.8.1 Triades 67
4.8.2 Krachtenveld 69
4.9 Waarde voor de mediation 70
5 Cultuurtheoretisch perspectief 73
5.1 Het begrip cultuur 73
5.2 Groepen als eenheid van cultuur 74
5.3 Conflict als botsing van culturen 75
5.4 Etniciteit en nationaliteit 76
5.5 Groepsculturen 77
5.6 Organisatieculturen 77
5.6.1 Dominante focus en inrichting van de organisatie 77
5.6.2 Typologie van Harrison 78
5.6.3 Organisatiestructuren van Mintzberg 79
5.7 Groepsdynamica en cultuur 80
5.7.1 Identiteit (Individualistisch of collectivistisch) 80
5.7.2 Machtsafstand 81
5.7.3 Masculinitiet en femininiteit 82
5.7.4 Onzekerheidsvermijding 83
5.7.5 Korte- of langetermijnorientatie 84
5.8 Waarde voor de mediation 84
6 Persoon van de mediator 89
6.1 Competenties 90
6.1.1 Beroepsprofielen 90
6.1.2 Specialisme 90
6.2 Mediationstijlen 91
6.2.1 Probleemoplossende mediationstijl 92
6.2.2 Transformatieve mediationstijl 93
6.2.3 Narratieve mediationstijl 93
6.2.4 Oplossingsgerichte mediationstijl 93
6.3 ‘Presence’ van de mediator 94
6.3.1 Systeem van mediator en deelnemers 94
6.3.2 De mediator als geintegreerde persoonlijkheid 96
6.4 Leiderschapsstijlen van de mediator 99
6.4.1 Conflictvaardigheid van de deelnemers 99
6.4.2 Situationeel mediatorschap 100
6.4.3 Groepsvorming aan de mediationtafel 102
6.4.4 Mediationstijlen en situationeel leiderschap 103
6.5 Spanningsvelden in het mediationsysteem 103
6.5.1 Triade van de mediator 103
6.5.2 Dramadriehoek in mediation 104
6.5.3 Verteren van emoties en spanningen 106
6.5.4 Autoriteitsbehoefte van partijen 106
6.6 Co-mediation 107
6.6.1 Definitie 107
6.6.2 Een nieuw systeem 108
6.6.3 Groepsdynamische en systemische effecten 108
7 Procesontwerp 113
7.1 Procesontwerp als perspectief 113
7.2 Methodisch werken 115
7.3 Zes componenten van procesontwerp 116
7.3.1 Mediationstructuur 117
7.3.2 Werkprocessen 119
7.3.3 Werkvormen 125
7.3.4 Interventies 128
7.3.5 Persoon van de mediator 130
7.3.6 Mediationdeelnemers 132
8 Analyse- en interventiemodellen 135
8.1 Inleiding 136
8.2 Functie van analysemodellen in groepsmediations 136
8.3 Beschrijving analyse- en interventiemodellen 137
8.3.1 Behoeftepiramide (Maslow) 139
8.3.2 Conflictstijlen (Blake & Mouton) 142
8.3.3 Dynamische Oordeelsvorming (Bos) 145
8.3.4 Enneagram (Palmer) 150
8.3.5 Escalatietrap (Glasl) 153
8.3.6 Interculturele dimensies (Hofstede) 158
8.3.7 Johari-venster (Luft & Ingham) 160
8.3.8 Kernkwadrant (Ofman) 164
8.3.9 NLP/Neuro Linguistisch Programmeren 167
8.3.10 Roos van Leary 170
8.3.11 Ruziemodellen (MacGillavry) 172
8.3.12 Teamrollen (Belbin) 174
8.3.13 TA/Transactionele Analyse (Berne) 176
9 Werkvormen 179
9.1 Inleiding 180
9.2 De mediator en werkvormen 181
9.2.1 Regisseren en faciliteren 181
9.2.2 Juiste centrale, leidende vraag verwoorden 182
9.2.3 Omgaan met weerstanden 182
9.2.4 Aansluiten bij de concrete situatie en improviseren 182
9.2.5 Nabespreken en resultaten integreren in het werkproces 183
9.3 Beschrijving werkvormen 184
9.3.1 Bilaterale gesprekken 186
9.3.2 Brainstorm 190
9.3.3 Buzzen 194
9.3.4 Carrousel 197
9.3.5 Cirkelbrainstorm 200
9.3.6 Denkraam verruimen 202
9.3.7 E-mail-inventarisatie 205
9.3.8 Klaag- & jubelmuur 208
9.3.9 Metaforen 212
9.3.10 Mindmap 215
9.3.11 ‘Out of the box’ denken 218
9.3.12 Pijltekening 221
9.3.13 Planbordmethode 224
9.3.14 Rituelen 230
9.3.15 Rollen zichtbaar maken 234
9.3.16 Samoische Cirkel 237
9.3.17 Schaalvragen 240
9.3.18 Spreadsheets 244
9.3.19 Structuuropstellingen 247
9.3.20 Tekenen Verleden-Heden-Toekomst (VHT) 250
9.3.21 Thematafels 256
9.3.22 Zes denkhoeden (De Bono) 260
Bijlagen
1 Checklist Groeps- en meerpartijenmediation 264
2 Overzicht figuren 267
Literatuurlijst per hoofdstuk 271
Trefwoordenregister 285
Auteurs 293
Werkvormenindex 305
Groepsmediation-omslagflappen
Conflictrelaties (figuur 2.2) 9
Mediationcirkel van betrokkenen (figuur 2.3) 16
Componenten van procesontwerp (figuur 7.1) 114
Werkvormenindex 305
Mensen die dit boek kochten, kochten ook...
Rubrieken
- Advisering
- Algemeen management
- Coaching en trainen
- Communicatie en media
- Economie
- Financieel management
- Inkoop en logistiek
- Internet en social media
- IT-management / ICT
- Juridisch
- Leiderschap
- Marketing
- Mens en maatschappij
- Non-profit
- Ondernemen
- Organisatiekunde
- Personal finance
- Personeelsmanagement
- Persoonlijke effectiviteit
- Projectmanagement
- Psychologie
- Reclame en verkoop
- Strategisch management
- Verandermanagement
- Werk en loopbaan