Handleiding Jeugdrecht voor de politiepraktijk

Voorwoord bij de OFHFOEF druk 5

Hoofdstuk 1 Inleiding 13

DEEL 1 Civiel jeugdrecht 15
Hoofdstuk 2 Inleiding jeugdrecht 17
2.1 Inleiding 17
2.2 Plaatsbepaling 17
2.3 Omschrijving jeugdrecht, jeugdigen en jeugdhulp 18
Jeugdrecht 18
Jeugdigen 18
Jeugdhulp 18
2.4 Politie en jeugdrecht 18

Hoofdstuk 3 De ouders van de jeugdige 21
3.1 Inleiding 21
3.2 Juridische moeder 22
Adoptie 22
Draagmoederschap 22
3.3 Juridische vader 22
Huwelijk 22
Erkenning 23
Vaststelling vaderschap door rechter 24
Adoptie 24
Duo-ouderschap 24
3.4 Gevolgen van het ouderschap 25

Hoofdstuk 4 Het gezag over de jeugdige 27
4.1 Inleiding 27
4.2 Gezag 27
Voorzien in de gezagsuitoefening 28
Onbevoegd om het gezag uit te oefenen 28
4.3 Ouderlijk gezag 29
4.4 Ouderlijk gezag door twee ouders 30
Moeder is getrouwd (art. 1:251 BW) 30
Moeder is een geregistreerd partnerschap aangegaan (art. 1:253sa BW) 31
Ouders wonen samen (art. 1:252 BW) 31
Gezag na het einde van de relatie van de ouders (art. 1:251a BW) 32
Conflicten over de gezamenlijke gezagsuitoefening (art. 1:253a BW) 32
4.5 Ouder Oefent alleen het gezag uIt 33
Er is alleen een moeder (art. 1:253b BW) 33
Een van de ouders overlijdt (art. 1:253f BW) 33
Gezag na het einde van de relatie 33
Gezamenlijk gezag door ouder en niet-ouder (art. 1:253t BW) 34
4.6 Voogdij 34
4.7 centraal gezagsregIster 36
4.8 Weglopers 37
Weglopers uit een tehuis 38
4.9 Pleegouders 39

Hoofdstuk 5 Echtscheiding en beëindiging geregistreerd partnerschap 41
5.1 Inleiding 41
5.2 Echtscheidingsprocedure 41
Gezamenlijk verzoekschrift 42
Verzoekschrift van een van de echtgenoten 43
5.3 Nevenvoorzieningen en voorlopige voorzieningen 44
Nevenvoorzieningen 44
Voorlopige voorzieningen 44
5.4 Beëindiging geregistreerd partnerschap 45
5.5 Samenwoners die uit elkaar gaan 45
5.6 Gezag na het einde van de relatie van de ouders 45
Co-ouderschap 46
5.7 Omgang 46
Omgangsrecht van de ouder 46
Niet-ouders die omgang wensen (art. 1:377a BW) 47
5.8 Informatie- en consultatierecht 48
Informatie van beroepskrachten (art. 1:377c BW) 48
5.9 Handhaving van uitspraken over gezag en omgang 49
Gezag 49
Binnentreden 50
Omgang 50
Omgangsbemiddeling 51
5.10 Internationale kinderontvoering 51

Hoofdstuk 6 De rechtspositie van de jeugdige 53
6.1 Inleiding 53
6.2 Naam en naamswijziging 53
Voornaam 53
Achternaam 53
6.3 Burgerlijke stand en gemeentelijke basisadministratie personen 55
Gemeentelijke basisadministratie (GBA) 55
Burgerlijke stand 55
6.4 Handelingsonbekwaamheid 56
Handlichting 57
6.5 Hoorrecht jeugdigen 57
6.6 Leerplicht 57
Kwalificatieplicht 58
6.7 Dwangbehandeling en dwangopname 58
Inbewaringstelling 59
Rechterlijke machtiging 59
Crisismaatregel 60
Noodmaatregel 60
6.8 Aansprakelijkheid voor schade 60
Tot veertien jaar 60
Veertien en vijftien jaar 60
Zestien jaar en ouder 61

Hoofdstuk 7 Kinderbeschermingsmaatregelen 62
7.1 Inleiding 62
7.2 Uitgangspunten 62
7.3 Raad voor de kinderbescherming 64
Wat doet de Raad? 64
Werkwijze van de Raad 64
7.4 Ondertoezichtstelling 64
7.5 Beëindiging van het gezag 66
7.6 Voorlopige maatregelen 67
Voorlopige ondertoezichtstelling (vots) 67
Voorlopige voogdij 67
7.7 Kinderrechter 68

DEEL 2 Jeugdstrafrecht 69
Hoofdstuk 8 Het strafproces tegen een jeugdige 71
8.1 Inleiding 71
8.2 12-minners 71
8.3 Aanwezigheid raadsman bij politieverhoor 72
8.4 Dwangmiddelen 12-minners 72
Jeugdige verdachten vanaf twaalf jaar 73
Waarschuwen ouders 73
Verblijfplaats 73
Schorsing van voorlopige hechtenis 73
Rechter-commissaris 74
Positie ouders 74
8.5 Vroeghulp en basisrapport door de Raad 76
8.6 Jeugdreclassering 76
8.7 Dagvaarding en bevoegdheid rechtbank 77
Bevoegdheid 77
8.8 Kenmerken van een jeugdzitting 77
Verschijningsplicht verdachte en zijn ouders 78
Gesloten deuren 78
Toevoeging raadsman 78

Hoofdstuk 9 Afdoening in het voortraject 79
9.1 Inleiding 79
9.2 Afdoening door het OM 79
Sepot 80
Strafbeschikking 80
9.3 Afdoening door de politie 80
Politiesepot 81
Halt 81
Strafbeschikking 82
9.4 ZSM-werkwijze en Veiligheidshuis 82

Hoofdstuk 10 Straffen en maatregelen voor jeugdigen 83
10.1 Inleiding 83
10.2 Adolescentenstrafrecht 84
10.3 Hoofdstraffen 84
Jeugddetentie 84
Geldboete 86
Taakstraf 86
10.4 Bijkomende straffen 88
Verbeurd verklaren 88
Ontzeggen van de rijbevoegdheid 88
10.5 Maatregelen 88
Pij-maatregel 89
Gedragsbeïnvloedende maatregel 91
Andere maatregelen 91
10.6 Voorwaardelijke veroordeling 92
Proeftijd 93
10.7 Strafblad 93

Hoofdstuk 11 Verstrekken en uitwisselen van persoonsgegevens 95
11.1 Inleiding 95
11.2 Verstrekken van politiegegevens in de strafrechtketen 96
11.3 Verstrekken van politiegegevens buiten de strafrechtketen 96
Samenwerkingsverbanden 96
Andere verstrekkingen 97
11.4 Meldrecht Veilig Thuis en Raad voor de Kinderbescherming 97
11.5 Verwijsindex risicojongeren 98

DEEL 3 ORGANISATIE VAN DE JEUGDZORG 99
Hoofdstuk 12 Jeugdhulp 101
12.1 Inleiding 101
12.2 Hoofdlijnen van de jeugdwet 101
Wijkteams 103
12.3 Veilig Thuis 103
12.4 Jeugdreclassering 103