De publieke overheid

Voorwoord 9

De publieke overheid; waar ligt de (fiscale) grens? 13
M.L. Al-Saady en L.C.S. Westerveld
1. Inleiding 13
2. Vpb-plicht overheidsondernemingen 14
3. Het overheidsbegrip in de Wet modernisering Vpb-plicht overheidsondernemingen vanuit bestuursrechtelijk perspectief 15
4. Vennootschapsbelastingplicht overheidsondernemingen en het ondernemingsbegrip 17
5. Vennootschapsbelasting, een nieuwe belastingplicht voor gemeenten 18
6. Slot 19

Vennootschapsbelastingplicht voor overheidsondernemingen; de afbakening van activiteiten is geen sinecure! 20
Mr. K. Wanders
1. Inleiding 20
2. Achtergrond van de modernisering 21
2.1. Historie 21
2.2. Uitgangspunten Wet Modernisering Vpb-plicht Overheidsondernemingen 22
3. De belastingplicht van overheidsondernemingen 23
3.1. Algemeen 23
3.2. De ondernemingstoets 23
3.3. Aard van de activiteit, ruimtelijke en organisatorische vormgeving 24
3.4. Onmisbare handelingen en administratieve splitsing 26
3.5. Onlosmakelijke verbondenheid 27
3.6. Een bedrijfseconomische benadering? 28
4. Samenvatting 30

Overheid in last 31
Dr. J. van Strien en dhr. V.L. Meijerman MSc
1. Inleiding 31
2. Totstandkomingsgeschiedenis 32
3. Staatssteun 34
3.1. Inleiding 34
3.2. Hoofdregel 35
3.2.1. Begunstiging 36
3.2.2. Direct of indirect bekostigd met staatsmiddelen 36
3.2.3. Economische activiteit met een inter(lid)statelijke component 36
3.2.4. Selectiviteit 38
3.3. Samenvattend 40
4. Wetsvoorstel op hoofdlijnen 40
4.1. Inleiding 40
4.2. Hoofdregel publiek- versus privaatrechtelijk overheidslichaam 40
4.2.1. De te toetsen activiteit 41
4.2.2. Onderneming 44
4.2.3. In concurrentie treden 45
4.2.4. Staatssteun - divergentie belastingplicht directe/indirecte overheidsondernemingen: sprake van nieuwe staatssteun? 47
4.2.4.1. Het Europese begrip ten opzichte van het Nederlandse begrip: afwijking 47
4.2.4.2. Stichting/gemeente ten opzichte van bv: begunstiging? 49
4.2.4.3. Is het voordeel selectief? 49
4.3. Objectieve vrijstellingen 51
4.3.1. De systematiek van een objectvrijstelling 51
4.3.2. Vrijstelling voor interne activiteiten 53
4.3.3. Vrijstelling voor overheidstaken 55
4.3.4. De vrijstelling voor quasi-inbesteding 58
4.3.5. De vrijstelling voor samenwerkingsverbanden 59
5. Samenvatting en conclusie 60

Het overheidsbegrip in het wetsvoorstel Wet modernisering Vpb-plicht
overheidsondernemingen vanuit bestuursrechtelijk perspectief 62
Mr. dr. N. Jak
1. Inleiding 62
1.1. Een bestuursrechtelijk perspectief 62
1.2. De vloeiende grenzen van de overheid 63
1.3. Het onderscheid tussen publiek- en privaatrecht en de relevantie van het overheidsbegrip 65
2. Het overheidsbegrip in de Nederlandse rechtsorde 66
2.1. Het begrip overheid: een multifunctioneel en contextafhankelijk begrip 66
2.2. Formele en materiële criteria 67
3. Het bestuursorgaanbegrip in de Awb 68
4. Het overheidsbegrip in het wetsvoorstel Wet modernisering Vpb-plicht overheidsondernemingen 70
5. Algemene vrijstellingen 72
5.1. Inleiding 72
5.2. Vrijstelling voor interne activiteiten 73
5.3. Vrijstelling voor quasi-inbesteding 74
5.4. Vrijstelling voor de uitoefening van overheidstaken of publiekrechtelijke bevoegdheden 74
5.4.1. Inleiding 74
5.4.2. Overheidstaken 75
5.4.3. Publiekrechtelijke bevoegdheden 77
5.5. Samenwerking 78
6. Naar een rechtsgebied overstijgende benadering van private overheidsondernemingen 79