Erfrecht

Voorwoord bij de achtste druk / V
Voorwoord bij de zevende druk / VI
Enige afkortingen en symbolen / XIII
Enige verkort aangehaalde werken / XV

HOOFDSTUK I
Inleiding / 1
1 Erfrecht / 1
2 De geschiedenis van de totstandkoming van Boek 4 (nieuw) BW / 4
2.1 Het ontwerp-Meijers; het Regeringsontwerp (nr. 3771) / 4
2.2 De ‘voortrein’ (nr. 12 863) / 5
2.3 De Invoeringswet (nr. 17 141); het vruchtgebruikvoorstel / 5
2.4 De wettelijke verdeling / 6
2.5 Overgangsrecht / 7

HOOFDSTUK II
Ordening / 9
3 Uitgangspunten / 9
4 Het parentelen-stelsel / 11
5 Geen erfgenamen / 13
6 De bestaanseis / 13
7 Onwaardigheid / 15

HOOFDSTUK III
De nalatenschap / 19
8 Algemeenheid van goederen; afgescheiden vermogen / 19
9 Schulden van de nalatenschap / 20
10 Opvolging in goederen en schulden / 22
11 Aansprakelijkheid, draagplicht en verhaalbaarheid / 25
12 Rangorde bij de voldoening van de schulden / 26
13 Rechtshandelingen betreffende een niet-opengevallen nalatenschap / 28
14 Waarde en waardering / 29
15 Betaling geldsom / 30

HOOFDSTUK IV
De erfdelen / 33
16 Inleiding / 33
17 Uit eigen hoofde of bij plaatsvervulling / 33
18 Berekeningen van erfdelen / 35
18.1 Eerste parentele / 35
18.2 Tweede parentele / 37
18.3 Halfbroers en halfzusters / 38
18.4 Derde parentele / 40
18.5 Vierde parentele / 41

HOOFDSTUK V
De wettelijke verdeling / 43
19 Inleiding / 43
20 De ‘deelgenoten’ / 43
21 Het in de verdeling betrokken stiefkind / 44
22 De in de verdeling betrokken goederen / 45
23 De in de verdeling betrokken schulden / 45
23.1 Saisine; draagplicht / 45
23.2 Aansprakelijkheid / 46
23.3 Verhaalbaarheid / 47
24 Testeervrijheid / 48
25 Negatieve nalatenschap / 51
26 De geldvordering van de kinderen / 52
26.1 Inleiding / 52
26.2 Rente / 53
26.3 Wilsrechten / 54
26.4 De omvang van de vordering / 55
26.5 Boedelbeschrijving; minderjarigen; taak van de kantonrechter / 57
26.6 Inzage, inlichtingen en medewerking / 60
26.7 Voldoening van de vordering / 60
27 Ongedaanmaking / 61
27.1 Ongedaanmaking en verklaring van erfrecht / 62
27.2 Gevolgen van ongedaanmaking / 63
27.3 Quasiwettelijke verdeling / 64

HOOFDSTUK VI
De aan de wettelijke verdeling verbonden wilsrechten / 67
28 Inleiding / 67
28.1 Uitbreiding, beperking en opheffing / 68
29 Vier wilsrechten / 69
30 De wilsrechten vanuit de positie van het kind bezien / 70
31 Recht op overdracht van goederen / 72
32 Zaaksvervanging; bewijsregeling / 74
33 Samenloop van wilsrechten / 77
34 Het voorbehouden vruchtgebruik / 78
35 Schuldeisers en vruchtgebruik / 80
36 Uitoefening wilsrechten door minderjarigen / 80

HOOFDSTUK VII
Uiterste wilsbeschikkingen / 83
37 Rechtshandeling / 83
38 Wilsgebreken / 84
38.1 Levenstestament / 87
39 Vernietiging; verjaring en verval / 88
40 Gesloten stelsel / 88
40.1 De ouderlijke boedelverdeling (OBV) / 89
40.2 Verschillen tussen de wettelijke verdeling en de ouderlijke boedelverdeling / 91
41 Quasilegaten / 91
42 Erfstelling / 93
43 Legaat / 94
43.1 Het begrip / 94
43.2 Legaat van andermans goed; legaat ten laste van huwelijksgemeenschap / 95
43.3 Levering / 98
43.4 Ontoereikend erfdeel / 99
43.5 Wijziging of opheffing van legaat-verbintenissen / 100
43.6 Opeisbaarheid en vruchten / 101
43.7 Legaat en notaris / 102
44 Testamentaire last / 102
44.1 Het begrip / 102
44.2 Niet-uitvoering / 103
44.3 Wijziging of opheffing / 104
45 Uitlegging van uiterste wilsbeschikkingen / 105
45.1 De beweegreden / 110
45.2 De ‘naaste bloedverwanten’ en het ‘naaste bloed’ / 112
45.3 Uitlegging en redelijkheid en billijkheid / 112
46 Wilsdelegatie / 113
47 Bestaanseis / 113
48 Voorwaardelijke makingen / 114
49 Tweetrapsmakingen / 115
50 Makingen onder tijdsbepaling / 119
51 Maken en genieten / 119
52 Vormvereisten; codicil / 121

HOOFDSTUK VIII
De legitieme portie / 125
53 Inleiding; het systeem / 125
54 Wie zijn legitimarissen? / 128
55 Verwerping en voorbehoud legitieme portie / 129
56 Legitieme portie en stiefkinderen / 130
57 Berekening van de legitimaire massa / 131
57.1 Welke giften? Hoe ver terug in de tijd? / 132
57.2 Giften tussen echtgenoten / 134
57.3 Giften die niet als giften worden beschouwd / 135
57.4 Waardering van giften / 136
58 Imputatie van giften en (mogelijke) erfrechtelijke verkrijgingen / 137
58.1 Imputatie van giften / 137
58.2 Imputatie van (mogelijke) erfrechtelijke verkrijgingen; inferieure verkrijgingen / 138
58.3 Uitzonderingen op de regel / 140
58.4 Imputatie en echtgenoot-vruchtgebruik / 141
59 Inlichtingen en dergelijke / 141
60 Aanspraak maken op de legitieme / 142
60.1 Uitoefening van het legitieme-wilsrecht door anderen dan de legitimaris / 143
60.2 De positie van de notaris bij onterving / 144
61 De vordering van de legitimaris / 144
61.1 De opeisbaarheid van de vordering / 146
61.2 Niet-opeisbaarheidsclausule / 147
61.3 Rente / 149
62 Inkorting / 150
62.1 Inkorting en plaatsvervulling / 151
62.2 Inkorting en stiefkinderen / 152
63 Inkorting van makingen / 153
64 Inkorting van giften / 157
64.1 Hoe en hoe lang? / 157
65 Enige casus / 158

HOOFDSTUK IX
Andere wettelijke rechten / 163
66 Inleiding / 163
66.1 Testeervrijheid / 163
66.2 Dwingend recht / 164
67 Voortzetting bewoning en gebruik inboedel / 165
68 Vruchtgebruik / 165
68.1 Inleiding / 165
68.2 Vruchtgebruik op woning en inboedel / 166
68.3 Verzorgingsvruchtgebruik / 168
68.4 De met verzorgingsvruchtgebruik te bezwaren goederen / 170
69 Kantonrechterlijke beschikkingen betreffende vruchtgebruik / 172
70 Verzorging en inkorting / 173
70.1 Vruchtgebruikinkorting en legitieme-inkorting / 173
70.2 Samenloop verzorgingsvruchtgebruik en legitieme / 174
70.3 Samenloop verzorgingsvruchtgebruik en ‘sommen ineens’ / 174
71 ‘Sommen ineens’ / 174
71.1 ‘Som ineens’ voor verzorging en opvoeding of levensonderhoud en studie / 174
71.2 ‘Som ineens’ als billijke vergoeding voor verrichte arbeid / 175
71.3 De rechtspositie van de somgerechtigden / 177
72 Bedrijfsopvolging / 177
72.1 Overdracht van aan beroep of bedrijf dienstbare goederen / 178
72.2 Overdracht van aandelen / 179
73 Inzage, afschrift en inlichtingen / 182

HOOFDSTUK X
Boedelafwikkeling, executele en bewind / 183
74 Inleiding / 183
75 Aanvaarding van ‘een nalatenschap’ / 184
75.1 Aanvaarding van een legaat / 185
75.2 De wijze waarop erfgenaamschap wordt aanvaard / 186
76 Verwerping / 187
77 Beneficiaire aanvaarding; formele vereffening? / 188
78 Het boedelregister / 190
78.1 De boedelnotaris en de partijnotaris / 190
79 De verklaring van erfrecht / 191
79.1 Bescherming rechtsverkeersdeelnemers / 192
79.2 Openbaarheid / 193
80 Executele / 194
80.1 De executeur als vertegenwoordiger / 196
80.2 De notaris als executeur / 197
80.3 De executeur en de lijkbezorging / 197
81 Testamentair bewind / 198
81.1 Afwikkelingsbewind / 200
82 Vereffening / 200

HOOFDSTUK XI
Verdeling / 205
83 Inleiding / 205
84 Gedwongen toerekening van schulden / 206
85 Inbreng / 207
85.1 Inbreng en plaatsvervulling / 208
85.2 De waarde van de gift en het bedrag van de inbreng / 210
85.3 Huwelijksvermogensrechtelijke aspecten / 211
85.4 Inbreng en aansprakelijkheid / 212
85.5 Overdracht erfdeel / 213
85.6 Niet meer dan het erfdeel / 213
86 De overeenkomst van verdeling en de levering / 213
86.1 De weigerachtige, nalatige of afwezige deelgenoot / 215
86.2 De minderjarige deelgenoot / 216
86.3 Geschillen omtrent de wijze van verdeling / 216
86.4 Nietigheid en vernietigbaarheid / 217
86.5 Waarde en waardering / 218
86.6 Verzwijgen, zoekmaken en verbergen van goederen; verbeuren / 219

HOOFDSTUK XII
Overgangsrecht / 221
87 Inleiding / 221
88 Algemene bepalingen / 221
89 Nietigheid en vernietigbaarheid / 223
90 De ouderlijke boedelverdeling / 225
91 Bijzondere bepalingen / 225
92 Casus Overgangsrecht / 229

HOOFDSTUK XIII
Internationaal privaatrecht / 233
93 Inleiding / 233
94 Erfopvolging / 234
95 Rechtskeuze / 236
96 Vormvereisten / 237
97 Boedelafwikkeling en Europese erfrechtverklaring / 238

HOOFDSTUK XIV
Caribisch erfrecht / 239
98 Inleiding / 239
99 Wettelijke verdeling / 240
100 Legitieme / 240
101 Wettelijke rechten / 242
102 Internationaal / 243

Wetsartikelenregister / 245
Jurisprudentieregister / 255
Trefwoordenregister / 261