Kort begrip van het Nederlands Caribisch en Surinaams Rechtspersonenrecht

WOORD VOORAF V
WOORD VOORAF BIJ DE TWEEDE DRUK VII
LEESAANWIJZING XVII
LIJST VAN GEBRUIKTE AFKORTINGEN XIX

1 Algemene introductie 1
1.1 Inleiding 1
1.2 Een klein stukje geschiedenis 2
1.2.1 Inleiding 2
1.2.2 De periode tot 1869 2
1.2.3 Het Wetboek van Koophandel van 1869 3
1.2.4 Het Wetboek van Koophandel van 1935 5
1.2.5 Enkele ontwikkelingen na 1935 8
1.3 Wat zijn rechtspersonen? 11
1.4 De institutionele leer 15
1.5 Beknopt overzicht privaatrechtelijke rechtspersonen 20
1.5.1 Inleiding 20
1.5.2 Aruba 22
1.5.3 Curaçao en St. Maarten 22
1.5.4 De BES-eilanden 23
1.5.5 Suriname 23
1.6 Het concordantiebeginsel 23
1.7 Caribische en Surinaamse gerechten 26
1.8 De sprong van Scholten 30
1.9 Recente ontwikkelingen wetgeving 31
1.9.1 Aruba 31
1.9.2 De BES-eilanden 37
1.9.3 Curaçao 39
1.9.4 Sint Maarten 42
1.9.5 Suriname 43

2 Enkele algemene leerstukken van boek 2 bw 49
2.1 Inleiding 49
2.2 Opzet en aard van Boek 2 BW 49
2.2.1 Opzet 49
2.2.2 Algemene bepalingen 50
2.3 Diverse onderwerpen 53
2.3.1 De oprichting 53
2.3.2 Statuten en reglementen 55
2.3.3 De redelijkheid en billijkheid 57
2.3.4 Relatie bestuurder en rechtspersoon 61
2.3.5 Vertegenwoordiging 65
2.3.6 Tegenstrijdig belang 69
2.3.7 Doeloverschrijding 71
2.3.8 Administratie- en jaarrekeningplicht 74
2.3.9 Nietigheid en vernietiging 77
2.3.10 Ontbinding en vereffening 87
2.3.11 De incorporatieleer 101

3 Bestuur en toezicht 105
3.1 Inleiding 105
3.2 Bestuur 105
3.2.1 Inleiding 105
3.2.2 Wettelijke verplichtingen 117
3.2.3 Wettelijke bevoegdheden 120
3.2.4 Het monistisch bestuursmodel 122
3.2.5 Het dualistisch bestuursmodel 124
3.3 Toezicht 125
3.3.1 Inleiding 125
3.3.2 De Raad van Commissarissen 126
3.3.3 De onafhankelijke Raad van Commissarissen 130
3.4 Quasi-bestuurders 135

4 Aansprakelijkheid 141
4.1 Inleiding 141
4.2 Bestuurdersaansprakelijkheid 141
4.2.1 Inleiding 141
4.2.2 De wettelijke regeling in Curaçao 144
4.2.3 Norm voor aansprakelijkheid 159
4.2.4 Relevante vragen 161
4.2.5 Kort overzicht Caribische rechtspraak 163
4.2.6 Rechtspraak inzake trustbestuurders 170
4.2.7 Enkele uit de rechtspraak te trekken conclusies 174
4.2.8 Toetsingskader besluiten 176
4.3 Commissarissenaansprakelijkheid 178
4.3.1 Inleiding 178
4.3.2 Commissarissen 180
4.3.3 Niet-uitvoerende bestuurders 181
4.4 Aansprakelijkheid van quasi-bestuurders 183
4.4.1 Inleiding 183
4.4.2 De verplichtingen van quasi-bestuurders 184
4.4.3 Quasi-bestuurders en faillissement 186
4.4.4 Interne aansprakelijkheid 190
4.4.5 Aansprakelijkheid voor fiscale schulden 191
4.5 Leden- en aandeelhoudersaansprakelijkheid 192
4.5.1 Inleiding 192
4.5.2 Wettelijke gronden 192
4.5.3 Overige gevallen 194
4.6 Misbruik van rechtspersonenrecht 195
4.6.1 Inleiding 195
4.6.2 Beknopt overzicht misbruikgevallen 196
4.6.3 Doorbraak van aansprakelijkheid 199
4.6.4 Vereenzelviging 202

5 De NV en de BV 207
5.1 Inleiding 207
5.2 De naamloze vennootschap 209
5.2.1 Inleiding 209
5.2.2 Algemene bepalingen 211
5.2.3 De aandelen 212
5.2.4 Certificaten van aandelen 232
5.2.5 Aansprakelijkheid op grond van de statuten 235
5.2.6 Extra-verplichtingen van aandeelhouders 237
5.2.7 Het vermogen en de jaarrekening 238
5.2.8 De jaarrekening bij de grote vennootschap 248
5.2.9 De algemene vergadering van aandeelhouders 262
5.2.10 Het bestuur 280
5.3 De besloten vennootschap 282
5.3.1 Algemene bepalingen 282
5.3.2 Het vermogen en de jaarrekening 283
5.3.3 De algemene vergadering van aandeelhouders 283
5.3.4 De aandeelhouder-bestuurde vennootschap 284

6 De vereniging 289
6.1 Inleiding 289
6.2 De vereniging 289
6.3 De coöperatie en de onderlinge waarborgmaatschappij 303

7 De stichting 311
7.1 Inleiding 311
7.2 De stichting 312
7.3 De stichting particulier fonds 318
7.4 Het inlichtingenrecht van het Openbaar Ministerie 329

8 Het recht van enquête 331
8.1 Inleiding 331
8.2 Doeleinden 335
8.3 Bevoegdheid indienen enquêteverzoek 336
8.3.1 De commerciële stichting 337
8.3.2 De commerciële vereniging 337
8.3.3 De niet-commerciële vereniging en stichting 338
8.3.4 De NV en BV 338
8.3.5 Het Openbaar Ministerie 340
8.3.6 De curator en de vereffenaar 341
8.3.7 Statutaire of contractuele bevoegdheid 342
8.3.8 De rechtspersoon 342
8.3.9 De overige gevallen 345
8.4 Ontvankelijkheid en rechtsverwerking 351
8.5 Het Gemeenschappelijk Hof van Justitie 353
8.6 Twijfel aan juist beleid 358
8.7 Voorlopige voorzieningen 359
8.8 Het onderzoek 363
8.9 De tweede fase 366
8.10 Enquête overheidsvennootschappen Curaçao 371
8.10.1 Inleiding 371
8.10.2 Ontvankelijkheid 372
8.10.3 Overgangsrechtelijke vragen 373
8.10.4 Toetsingskader bij overheidsvennootschappen 374
8.10.5 Volledig vervangen RvC wanbeleid? 375
8.10.6 Schorsing, ontslag, monddood maken bestuur 375
8.10.7 Afgedwongen aandelenoverdracht om niet 376
8.10.8 Afsluiten contracten door de RvC 378
8.10.9 Benoemen verantwoordelijke personen 379
8.10.10 Aanstellen onafhankelijke functionaris 379
8.10.11 NAf 17 miljoen voor gratis onderwijs 380
8.10.12 Het terzijde stellen van financiële controlemechanismen 381
8.11 Aansprakelijkheid 381
8.12 Overgangsrecht 384

9 Uitkoop 387
9.1 Inleiding 387
9.2 Bevoegdheid tot uitkoop 388
9.3 Afwijzing van de vordering 390
9.4 Prijsbepaling 393

10 Uittreding en gedwongen overdracht 399
10.1 Inleiding 399
10.2 Uittreding 400
10.2.1 De voorwaarden voor het instellen van een vordering 400
10.2.2 Belangrijke wijzigingen 402
10.2.3 De uittredingsprocedure 402
10.2.4 Ongewild minderheidsaandeelhouder geworden 406
10.2.5 Gedwongen overdracht en overige gevallen van uittreding 408
10.2.6 Voorlopige voorzieningen 410
10.3 Uitstoting in kort geding 411

11 Omzetting 413
11.1 Inleiding 413
11.1.1 Omzetting en zetelverplaatsing 413
11.1.2 Het Statuut 415
11.2 De interne omzetting 417
11.2.1 Inleiding 417
11.2.2 Aruba 417
11.2.3 Curaçao, St. Maarten en Suriname 418
11.2.4 De BES-eilanden 419
11.2.5 Kerkgenootschappen 420
11.3 De grensoverschrijdende omzetting 422
11.3.1 Inleiding 422
11.3.2 Aruba 425
11.3.3 Curaçao en St. Maarten 426
11.3.4 De BES-eilanden 430
11.3.5 Suriname 431
11.4 Kanttekeningen bij de grensoverschrijdende omzetting 431
11.4.1 Inleiding 431
11.4.2 Wijziging toepasselijk recht 432
11.4.3 Aantasting outbound omzetting 433
11.4.4 Faillissement en ontbinding 435
11.4.5 Enkele bijzondere gevallen 436

12 Fusie en splitsing 439
12.1 Inleiding 439
12.2 Algemene bepalingen fusie 439
12.3 Fusie waarbij een NV of BV is betrokken 446
12.4 Algemene bepalingen splitsing 451
12.5 Splitsing waarbij een NV of BV wordt gesplitst of opgericht 452

13 Corporate governance 455
13.1 Inleiding 455
13.2 Drie invalshoeken 460
13.3 Overheidsvennootschappen 462
13.3.1 Inleiding 462
13.3.2 Code corporate governance 464
13.3.3 De praktijk 470
13.3.4 Publieke controle noodzakelijk 476
13.3.5 Strenge rechterlijke toetsing vereist 477
13.3.6 Evaluatie 481
13.4 Overige regelingen 483

Geraadpleegde literatuur 487
Rechtspraakregister 505
Trefwoordenregister 527
Curriculum Vitae 535