Materieel strafrecht

I EEN KADER VOOR MATERIEEL STRAFRECHT 1
1 Onderwerp, opbouw, doelstellingen en beperkingen van dit boek 1
2 Dynamische uitgangspunten voor materieel strafrecht en mijn eigen positie 5
3 Materieel strafrecht en andere rechtsgebieden 32
4 Internationale invloeden op het materiële strafrecht 45

II STRAFWETGEVING 69
1 Over de Nederlandse strafwetgeving 69
2 Het strafbare feit 75
3 Het legaliteitsbeginsel 95
4 Rechtssubjecten in strafrechtelijke zin 126
5 Het bereik van de strafwet in de tijd 145
6 Het bereik van de strafwet naar plaats (rechtsmacht) 158

III DE OBJECTIEVE ZIJDE VAN EEN STRAFBAAR FEIT 169
1 Daderschap 169
2 Strafrechtelijke causaliteit 197
3 Wederrechtelijkheid 213
4 Plaats en tijd van het delict 222

IV DE SUBJECTIEVE ZIJDE VAN EEN STRAFBAAR FEIT 231
1 Plaatsbepaling van opzet en schuld 231
2 Over opzet in het algemeen 242
3 Voorwaardelijk opzet als ondergrens van opzet 260
4 Bijzondere vormen van opzet 278
5 Schuld als bestanddeel 288
6 Opzet en schuld bij de rechtspersoon 307
7 Afsluitende opmerkingen over opzet en schuld 313

V STRAFUITSLUITINGSGRONDEN 323
1 Inleidende opmerkingen over strafuitsluitingsgronden 323
2 Overmacht (art. 40 Sr) 331
3 Noodweer en noodweerexces (art. 41 Sr) 348
4 Handelen op gezag van de overheid (art. 42 en 43 Sr) 373
5 Ontoerekenbaarheid vanwege een psychische stoornis (art. 39 Sr) 380
6 Ontbreken van materiële wederrechtelijkheid 391
7 Afwezigheid van alle schuld 400
8 Enkele algemene aspecten van strafuitsluitingsgronden 411

VI STRAFBARE POGING EN VOORBEREIDING 425
1 Plaatsbepaling 425
2 Strafbare poging 427
3 Strafbare voorbereiding 446
4 Vrijwillige terugtred bij poging en voorbereiding 461
5 Slotopmerkingen over poging en voorbereiding 467

VII DEELNEMING AAN STRAFBARE FEITEN 471
1 Algemene aspecten van deelneming 471
2 Medeplegen 483
3 Doen plegen 505
4 Uitlokken 510
5 Medeplichtigheid 521
6 Leidinggeven aan strafbare feiten van een rechtspersoon 533
7 Samengestelde en meervoudige deelneming 543
8 Deelnemen volgens bijzondere delicten 548
9 Collectieve aansprakelijkheid? 555
10 Slotopmerkingen over strafbare deelneming 556

VIII WAARBORGEN TEGEN MEERVOUDIGE AANSPRAKELIJKSTELLING VOOR ‘HETZELFDE FEIT’ 563
1 Inleiding 563
2 Samenloop 565
3 Ne bis in idem 583
4 Externe samenloop 599
5 Slotopmerkingen over de waarborgen tegen meervoudige aansprakelijkstelling voor hetzelfde feit 602

IX SLOTOPMERKINGEN 607
1 Het materiële strafrecht 607
2 De wetgever 608
3 De rechtspraak 616
4 Het openbaar ministerie 617
5 De strafrechtwetenschap 618

TREFWOORDENREGISTER 621