Effecten van decentralisatie
Een analyse van zestien bestuurlijke stelsels
E-book Pdf met watermerkbeveiliging Nederlands 2021 1e druk 9789089748263Samenvatting
Vanaf het begin van de jaren 80 van de vorige eeuw heeft zich wereldwijd een proces voltrokken van decentralisatie van nationale stelsels van openbaar bestuur. Veelal lag daaraan de verwachting ten grondslag dat decentralisatie leidt tot beter bestuur: tot meer democratie en politieke participatie, betere dienstverlening aan de burger, en meer in het algemeen, tot grotere maatschappelijke welvaart. Ook in Nederland heeft zich over de afgelopen vier decennia een weliswaar niet eenparig, maar per saldo onmiskenbaar proces van decentralisatie voorgedaan met als oogmerk de kwaliteit van het bestuur te verbeteren. De vraag is: wat zijn de daadwerkelijke effecten van decentralisatie geweest, en wat zegt dit over de veronderstellingen en theorieën waarop het decentralisatiebeleid is gebaseerd?
In dit boek wordt aan de hand van een nauwgezette analyse van 16 cases – van de decentralisatie op het terrein van de stadsvernieuwing in de vorige eeuw tot de recente decentralisatie van de jeugdzorg naar gemeenten – nagegaan of de gunstige effecten die in het vooruitzicht werden gesteld, zijn gerealiseerd, en welke factoren daarbij een rol speelden.
De auteurs laten het hierbij niet. Zij ontwikkelden – op basis van de geanalyseerde cases – theorie die een verband legt tussen bepaalde kenmerken van bestuurlijke stelsels, bepaalde condities en bepaalde aspecten van de kwaliteit van bestuur. Daarnaast geven ze een beschouwing over de vraag hoe het na 40 jaar ervaring met het streven naar decentralisatie verder zou moeten.
Deze studie is verplichte leesstof voor politici en ambtenaren die in het bestuur te maken hebben met het vraagstuk van de verdeling van taken en bevoegdheden over de verschillende overheidslagen, en voor wetenschappers en studenten op het terrein van de politicologie, bestuurskunde, economie en het recht.
Trefwoorden
decentralisatie overheid bestuurlijk stelsel bestuurlijke stelsels bestuurskunde openbaar bestuur beleid gemeenten theorie provincies politiek maatwerk interbestuurlijke verhoudingen efficiëntie democratie autonomie bestuursrecht beleidseffecten beleidsevaluatie bestuurlijke verhoudingen onderzoek sociale zekerheid bestuurlijke hervormingen bevoegdheden medebewind jeugdzorg sociaal domein integrale beleidsvoering fysiek domein interbestuurlijke relaties
Trefwoorden
Specificaties
Lezersrecensies
Inhoudsopgave
1 Inleiding 11
1 Een wereldwijd verschijnsel 11
2 Decentralisatie in Nederland: een korte geschiedenis 15
3 Hoge verwachtingen en veronderstellingen 35
2 Theorie over decentralisatie 37
1 Inleiding 37
2 Economische theorie over decentralisatie 38
3 Theorie over decentralisatie in het staatsrecht 55
4 Theorie over decentralisatie in de bestuurskunde 64
5 Algemene conclusies 80
3 Vraagstelling, analysemodel en opzet 81
1 Vraagstelling 81
2 Analysemodel: vorm, condities en effecten van decentralisatie 83
3 Afbakening van het onderzoek 89
4 De selectie van cases 90
5 Opzet van de analyse 91
Deel II Cases 93
A. Het fysieke domein 95
4 De Wet op de stads- en dorpsvernieuwing 97
1 Inleiding 97
2 Typering van het bestuurlijk stelsel 102
3 Effecten van decentralisatie 105
4 Samenvatting en conclusies 110
5 Decentralisatie van de volkshuisvesting 113
1 Inleiding 113
2 Typering van het bestuurlijk stelsel 120
3 Effecten van decentralisatie 122
4 Samenvatting en conclusies 130
6 Regionale sturing van de woningbouw 133
1 Inleiding 133
2 Typering van het bestuurlijk stelsel 135
3 Effecten van decentralisatie 137
4 Samenvatting en conclusies 143
7 Grotestedenbeleid 147
1 Inleiding 147
2 Typering van het bestuurlijk stelsel 151
3 Effecten van decentralisatie 154
4 Samenvatting en conclusies 162
8 De Vogelaarwijken 165
1 Inleiding 165
2 Typering van het bestuurlijk stelsel 166
3 Effecten van decentralisatie 168
4 Samenvatting en conclusies 174
9 De Wet inrichting landelijk gebied 175
1 Inleiding 175
2 Typering van het bestuurlijk stelsel 177
3 Effecten van decentralisatie 179
4 Samenvatting en conclusies 184
10 Decentralisatie verkeer en vervoer 187
1 Inleiding 187
2 Typering van het bestuurlijk stelsel 191
3 Effecten van decentralisatie 195
4 Samenvatting en conclusies 200
B. Het sociale en culturele domein 203
11 Gemeentelijk onderwijsachterstandenbeleid 205
1 Inleiding 205
2 Typering van het bestuurlijk stelsel 207
3 Effecten van decentralisatie 210
6 Effecten van decentralisatie
4 Samenvatting en conclusies 217
12 De bevordering van cultuurparticipatie 221
1 Inleiding 221
2 Typering van het bestuurlijk stelsel 222
3 Effecten van decentralisatie 223
4 Samenvatting en conclusies 226
13 Decentralisatie van de bijzondere bijstand 229
1 Inleiding 229
2 Typering van het bestuurlijk stelsel 232
3 Effecten van decentralisatie 234
4 Samenvatting en conclusies 242
14 De Wet werk en bijstand 245
1 Inleiding 245
2 Typering van het bestuurlijk stelsel 247
3 Effecten van decentralisatie 253
4 Samenvatting en conclusies 266
15 De Participatiewet 269
1 Inleiding 269
2 Typering van het bestuurlijk stelsel 273
3 Effecten van decentralisatie 277
4 Samenvatting en conclusies 287
16 Maatschappelijke opvang, verslavingsbeleid en
vrouwenopvang 289
1 Inleiding 289
2 Typering van het bestuurlijk stelsel 291
3 Effecten van decentralisatie 294
4 Samenvatting en conclusies 305
17 De Wet maatschappelijke ondersteuning 2007 en 2015 309
1 Inleiding 309
2 Typering van het bestuurlijk stelsel 311
3 Effecten van decentralisatie 315
4 Samenvatting en conclusies 332
18 Provinciale jeugdzorg 337
1 Inleiding 337
2 Typering van het bestuurlijk stelsel 341
3 Effecten van decentralisatie 346
4 Samenvatting en conclusies 353
19 Gemeentelijke jeugdzorg 355
1 Inleiding 355
2 Typering van het bestuurlijk stelsel 356
3 Effecten van decentralisatie 360
4 Samenvatting en conclusies 382
Deel III Theorie 387
20 Synthese: gefundeerde decentralisatietheorie 389
1 Inleiding 389
2 Maatwerk 390
3 Integrale beleidsvoering 399
4. Efficiëntie 407
5 Democratie 419
6 Herijking van het model 430
21 Decentralisatie: hoe verder? 437
1 Inleiding 437
2 De verdeling van verantwoordelijkheden: wie mag waarover beslissen? 438
3 Toerusting en schaal 455
4 Tot slot 473
Lijst van geraadpleegde literatuur 475
Lijst van evaluatiestudies en rapporten 485
Over de auteurs 495
Rubrieken
- advisering
- algemeen management
- coaching en trainen
- communicatie en media
- economie
- financieel management
- inkoop en logistiek
- internet en social media
- it-management / ict
- juridisch
- leiderschap
- marketing
- mens en maatschappij
- non-profit
- ondernemen
- organisatiekunde
- personal finance
- personeelsmanagement
- persoonlijke effectiviteit
- projectmanagement
- psychologie
- reclame en verkoop
- strategisch management
- verandermanagement
- werk en loopbaan