Veel coaches gebruiken bijvoorbeeld de ‘wondervraag’. Deze vraag brengt de gewenste toekomst in beeld en kan helpen om persoonlijk geluk af te dwingen. Dagdromen helpt bij het inkleuren van de toekomst. Deze toekomst kan zo mentaal alvast een beetje worden meegemaakt. Er kan alvast van worden genoten. Het bevordert inzet en motivatie.
Er kleven echter ook nadelen aan al te positieve fantasieën. De auteur noemt dit ‘indulging’. Uit onderzoek bij zowel Duitse als Amerikaanse studenten blijkt dat positieve fantasie niet altijd gunstig is. Men kan ook blijven hangen in fantasieën. De positieve fantasieën blijken zelfs een negatief effect te hebben, wanneer er nog lastige taken moeten worden afgewerkt. De fantasieën geven te veel rust en kunnen zelfs tot depressiviteit leiden wanneer het even tegen zit. De fantasieën verminderen de energie om echt hard te werken. Uit het onderzoek van Oettingen blijken Duitse studenten met een pessimistische kijk op de toekomst meer kansen te hebben op succes. Dit in vergelijking met positief georiënteerde Amerikaanse studenten.
Met pessimistische kijk op toekomst meer kans op succes
Het positieve denken blijkt dus niet altijd te werken. Oettingen beschrijft in haar boek 20 jaar onderzoek naar de positieve en negatieve effecten van positieve fantasieën en introduceert de techniek ‘mental contrasting’ om het effect van positieve fantasieën te vergroten. ‘Mental contrasting’ is een beproefde techniek om de fantasie over de gewenste toekomst te combineren met het identificeren van de barrières en obstakels die in de weg staan van succes en geluk. Bij mental contrasting wordt eerst de gewenste toekomst gevisualiseerd en daarna worden de uitdagingen en barrières in kaart gebracht. Hierdoor wordt de gewenste toekomst en wat er allemaal voor moet gebeuren tot realistische en haalbare proporties teruggebracht. Realistische doelstellingen blijken uit onderzoek van de auteur wel te motiveren en energie te genereren om daadwerkelijk aan de slag te gaan.
Wish – Outcome – Obstacle – Plan
Het effect van deze techniek kan nog worden versterkt door ‘implementation intentions’ te gebruiken. Via ‘wat als’ redeneringen, worden zo de scenario’s uitgewerkt om de kans op uiteindelijk succes te vergroten. De combinatie van Mental contrasting en implementation intentions wordt uitgewerkt tot de WOOP formule. Het staat voor Wish, Outcome, Obstacle, Plan. In het onderzoek van Oettingen blijkt dit goed te werken om op het juiste spoor te komen en succes af te dwingen. WOOP kan bijvoorbeeld ook behulpzaam zijn voor bij het inkleuren van persoonlijke loopbaanpaden en het vaststellen van carrièredoelen van managers en professionals van anderen.
Na het lezen van het boek heb ik besloten de WOOP techniek ook maar op mezelf toe te passen. Jammer dat alleen een beetje positief dagdromen niet blijkt te werken.
Over Han van der Pool
Han van der Pool is een zeer ervaren talent ontwikkeling professional. Zijn expertise is te herleiden tot kennis uit de vakgebieden arbeids- en organisatiepsychologie, organisatiekunde en projectmanagement, aangevuld met ruim vijfendertig jaar ervaring als talentmanager, trainer/coach en adviseur in het bedrijfsleven. Zijn missie is een bijdrage te leveren aan de ontwikkeling van organisaties door het mobiliseren van het menselijk potentieel.