Als de Olympische Spelen in Rio iets hebben opgeleverd, dan is het wel de realisatie dat we slecht met verlies om kunnen gaan. Verliezers die vertelden blij te zijn met hun zilveren medaille werden weggezet als ‘politiek correct’ of ‘eeuwige positivo’s’. En dat waren dan nog degenen die voor de camera kwamen – velen moesten zo snel mogelijk uit beeld verdwijnen. Op de loservlucht naar huis.
Het wegstoppen van verliezers is in het bedrijfsleven al decennialang een groot probleem. Een bekend fenomeen is de survivorship bias, ook wel de undersampling of failure genoemd: de neiging om van de kenmerken van succesvolle organisaties te leren. Verliezers worden vergeten. En dat kan er bijvoorbeeld toe leiden dat wanneer twee bedrijven dezelfde strategie volgen en de een geluk heeft en succesvol wordt, terwijl de ander failliet gaat, de conclusie toch is dat het een succesvolle strategie was.
Precies deze denkfout schuilt er achter de megabestseller Good to great: Why some companies make the leap... and others don’t van Jim Collins. Hij selecteerde de elf beste bedrijven (op basis van de aandelenprestatie in een periode van 40 jaar) en destilleerde vervolgens zeven ‘tijdloze, universele antwoorden die door elke organisatie konden worden toegepast’.
Of de minder succesvolle bedrijven – de verliezers – misschien dezelfde strategieën hadden gevolgd controleerde de auteur niet, waardoor er niet werd achterhaald of de succesvolle bedrijven niet domweg geluk hadden gehad. Sommige economen vermoedden dat dit het geval was en achterhaalden de prestaties van de elf excellente ondernemingen nádat het boek was verschenen. Uit hun analyse bleek dat meer dan de helft van de bedrijven in die periode slechter dan gemiddeld had gepresteerd, ondanks hun ‘tijdloze, universele antwoorden’.
In The success equation – Untangling skill and luck in business, sports and investing schrijft Michael J. Mauboussin: ‘Wanneer geluk een rol speelt bij het bepalen van de gevolgen van je acties, dan wil je niet succes bestuderen om te leren welke strategie is gebruikt. Je kunt beter de strategie bestuderen om te achterhalen of het consistent tot succes heeft geleid.’ Dat betekent: niet alleen de winnaars bevragen naar hun gevolgde strategie, maar ook de verliezers.
