Lewis beschrijft de indringende werkrelatie tussen twee Israëlische psychologen die aan de wieg hebben gestaan van wat nu de gedragseconomie heet. Theorieën over de inschattingen van kans en risico’s, onze aversie tegen verliezen, strategieën van besluitvorming en keuzes, of de invloed van framing op onze risicoperceptie kregen vanaf de jaren ’80 invloed op het economisch denken. Honderden jaren oude geaccepteerde gedachten werden onderuitgehaald.
Werken en oorlog voeren
Kahneman en Tversky overleefden als jonge mannen de Tweede Wereldoorlog en trokken met hun familie naar Judea. Ze zouden daar jaren wonen en werken maar trokken allebei uiteindelijk naar Amerika. Kahneman nodigde in 1966 de snel rijzende ster van Tversky uit om samen onderzoek te doen. Ruim 15 jaar zouden ze afwisselend in Israël en Amerika samenwerken. Ook als er duizenden kilometers afstand was werden er via brieven, weekenden samen en veel telefoongesprekken onderzoeken uitgezet en theorieën getoetst. Ze vochten beiden in Jom Kipoeroorlog van 1973 om direct daarna in 1974 in het blad Science het baanbrekende artikel ‘Besluitvorming in onzekerheid: heuristiek en biases’ te publiceren.
Lewis laat in het boek de boeiende samenwerking tussen twee grote onderzoekers zien. Ze vulden elkaar aan. De gedegenheid van creatieve Kahneman en het opportunisme en de bravoure van snelle denker Tversky. In het licht van de ontwikkeling van de psychologie professie en de invloed daarvan op ons dagelijks leven, maar ook de onderzoek en onderwijs in Israël waar beiden een rol in hebben gespeeld.
De laatste samenwerking
Begin jaren ’80 bekoelde de vriendschap en stokte de werkrelatie. Tversky begon met de eer te strijken. Hij kreeg een prestigieuze baan aan Stanford, ontving de grote prijzen, en lucratieve adviesopdrachten. De meer timide Kahneman nam een betrekking aan bij Princeton waar hij nog steeds onderzoek verricht. Tversky overleed in 1996 aan de gevolgen van kanker. Kahneman verbreedde zijn werk en ging andere samenwerkingen aan dat resulteerde in zijn magnum opus. De Nobelprijs wordt nooit postuum uitgereikt wat Kahneman eenzaam op het podium zal hebben doen staan.
Over Bertrand Weegenaar
Bertrand Weegenaar is als hogeschooldocent HBO-ICT werkzaam op Windesheim. Zijn voorliefde ligt bij de onderwerpen strategie, marketing, geschiedenis; biografieën en internet; e-business.
