De wereld om ons heen verandert steeds sneller en de complexiteit neemt onvoorspelbaar toe. In deze dynamiek draait het om samenwerken. Dat gebeurt in teams, in ketens, en in netwerken. Succes wordt bepaald door de kwaliteit van de verbinding, een netwerk is zo sterk als de zwakste schakel. Daarmee is de kunst van het verbinden relevant voor iedereen die weet dat de werkelijkheid van vandaag té ingewikkeld is om het alleen te doen. Kortom, het adagium van Loesje is actueler dan ooit: ‘Waarom moeilijk doen als het samen kan?’
Dat klinkt logisch en iedereen weet het, maar de werkelijkheid is weerbarstig. Samenwerken is sneller beloofd dan in de praktijk gebracht. Meerwaarde bereik je niet zomaar, zonder slag of stoot. Wat op papier een veelbelovende optelsom van kennis en ervaring lijkt, blijkt in de praktijk opeens een kruiwagen vol kikkers. Het is daarom óók de kunst om in samenwerking vaste patronen te herkennen, defensieve routines te doorbreken en ergernissen te overwinnen.
Dit boek biedt inzicht in de uitdaging die samenwerken heet. De rode draad is ‘de kunst van het verbinden’. Ik beoog een heldere link te leggen tussen theorie en praktijk en ingrediënten aan te reiken waarmee je samen meer kunt bereiken. Het gaat om meerwaarde vanuit teams, vanuit flexibele netwerken en vanuit samenwerking in de keten. De meest uiteenlopende voorbeelden passeren de revue. Soms ongebruikelijk, meestal herkenbaar en een enkele keer hilarisch, maar altijd met een constructieve ondertoon. De reflexen en routines, die van samenwerken een uitdaging maken, zijn nu eenmaal onderdeel van de dagelijkse realiteit en het helpt om je daar bewust van te zijn.
Daarmee is deze handleiding ook een oproep om niet te blijven hangen in tegenstellingen en polariteiten, maar om te denken vanuit aanvulling en verrijking. Je komt immers niet verder met je eigen gelijk, zo ver was je al. Vooruitgang kun je boeken door jouw gelijk te combineren met het gelijk van een ander. Dan kan er meerwaarde ontstaan, soms zelfs meer dan je ooit voor mogelijk had gehouden. Voorbij het gelijk komen, dát is de kunst.
Ik wil voorbij het cliché komen dat aan de kunst van het ‘verbinden’ kleeft. Ik zoek naar inspiratie vanuit de illustratie, naar energie vanuit een onverwachte insteek. Het gaat om de vonken die overspringen als je leest, als je door een vreemde stad loopt, als je een tentoonstelling bezoekt of je verdiept in een actueel vraagstuk. Het gaat om die flits van herkenning wanneer je plots, denkend vanuit je eigen referentiekader, een link met een ander, nieuw inzicht ziet.
Met deze ongebruikelijke handleiding hoop ik je te enthousiasmeren om op zoek te gaan naar nieuwe, verrassende invalshoeken. In elk onderdeel vind je een kader waarmee je eigen momenten van herkenning, inzicht en inspiratie kunt verzamelen. Het is een handreiking om te reflecteren op jouw werkelijkheid, een leidraad om na te gaan hoe je meer waarde uit samenwerking kunt halen. Beschouw het als een uitnodiging en doe er je voordeel mee, het liefst vandaag al.
Jorien Enning werkte als docent Communicatiekunde aan de RU Utrecht en aan Nijenrode, Universiteit voor Bedrijfskunde. Ze runt al twintig jaar haar eigen bedrijf JECM (Jorien Enning CommunicatieManagement) waarmee ze trainingen, workshops, gastdocentschappen en advies- & coachingtrajecten verzorgt voor leidinggevenden, projectmanagers en hun teams.