Doorbreken met resultaten

Verbeteren is echter makkelijker gezegd dan gedaan, ondanks de aanwezigheid van wetenschappelijke kennis en voorbeelden van goede zorg in de praktijk. 'Doorbreken met resultaten' gaat over de toepassing van de 'Doorbraakmethode', waarmee in korte tijd problemen in de patiëntzorg kunnen worden opgelost. Er gaat veel goed in de gezondheidszorg in Nederland. Dat mag ook wel, we besteden met z'n allen ruim 40 miljard euro per jaar aan het op peil houden van onze gezondheidszorg. Dit is één kant van de medaille, de andere is dat veel patiënten en zorgverleners last hebben van kwaliteitsproblemen in de gezondheidszorg. Waarom gebeurt niet 'gewoon' wat bekend is? Waarom gaat men door op de oude weg als ervaringen uit andere ziekenhuizen aantonen dat het beter kan? Zo simpel en voor de hand liggend als deze vragen zijn, zo complex zijn de oorzaken. Allerlei psychosociale, organisatorische, financiële en juridische factoren liggen ten grondslag aan de trage doorstroming van kennis en ervaring. De Doorbraakmethode wordt door de zeven auteurs gedetailleerd beschreven. Zij werd in 1999 door het Kwaliteitsinstituut voor gezondheidszorg CBO - waar alle auteurs werkzaam zijn - vanuit de Verenigde Staten in ons land geïntroduceerd. Zij is gebaseerd op principes uit Total Quality Management en het Nolan-model. Nolan legt daarbij een sterke nadruk op het stellen van concrete doelstellingen en het voortdurend meten van de veranderingen volgens de PDCA-cyclus. Het onderwerp voor een project wordt met name bepaald door wat er in de literatuur bekend is over goede zorg en wat er feitelijk in de praktijk gebeurt. De teams zijn zelf verantwoordelijk voor de keuze van de in te voeren veranderingen en worden begeleid door een team van inhoudelijke en methodische experts. De Doorbraakprojecten gaan over de volgende onderwerpen: spoedeisende hulpverlening, intensive care, medicatieveiligheid, postoperatieve wondinfecties, doorstroomtijden, wachttijden en CVA-ketenzorg. De teams boeken aantoonbare resultaten in de verbetering van de patiëntenzorg. Uitgebreid wordt verslag gedaan van de projecten. Dit geeft leermomenten voor de toekomst en maakt het boek interessant voor kwaliteitsmedewerkers, managers en medewerkers in de gezondheidszorg. Ook biedt het boek leermomenten voor studenten en docenten in de gezondheidszorg. De behaalde resultaten zijn een bewijs van de kwaliteit van de methode. De teams zijn dan ook enthousiast over de werkwijze en de contacten met de experts. De succesfactoren van een Doorbraak zijn onder andere: het bundelen van bestaande kennis en het aanreiken van concrete veranderingen die elders tot verbetering hebben geleid; het uitwisselen van gedachten met collegae met dezelfde problematiek; de zelfsturing van de teams; het stellen van concrete doelen; samenwerking, steun, betrokkenheid en voldoende faciliteiten. Echter, er zijn wel de nodige kantekeningen te plaatsen bij alle fraaie opbrengsten. Ten eerste vinden de projecten onder gunstige omstandigheden plaats en worden zij ondersteund door experts. Ten tweede zijn er ook kritische opmerkingen te maken bij de behaalde resultaten. Hoe zit het bijvoorbeeld met: de omvang van de resultaten, de borging en verspreiding en het tijdsbestek waarin de verbeteringen worden gerealiseerd. 'Doorbreken met resultaten' leest makkelijk weg, is vlot geschreven en bevat veel schema's en tabellen. Dit werkt verhelderend. Ook is aan het einde van elk hoofdstuk een opgave van de gebruikte literatuur aanwezig. De bijlage bevat een matrix van de deelnemende ziekenhuizen, een overzicht van de samenwerkende landelijke instellingen en een publicatieoverzicht van de Doorbraakprojecten. De Doorbraakmethode leidt tot meer zelfreflectie en geeft concrete aangrijpingspunten voor zelfsturing, een wens van veel professionals