Deze werkvormen zijn inmiddels zo bekend, dat het hoog tijd wordt dat ze ook een weg vinden buiten de trainingsruimte. Ook anderen dan professionele opleiders en trainers mogen zich door 'Water naar de zee dragen...' gestimuleerd zien deze toe te passen in de eigen praktijk. Leren is immers niet meer alleen weggelegd voor in het klaslokaal (lees: de trainingsruimte), maar vindt steeds meer plaats tijdens het werk van alledag.
Eenieder die wel eens een training bijwoont, kent het wel. Een tafel of vloer bezaaid met aansprekende foto's, waaruit deelnemers er een of meer mogen kiezen, om aan de hand van die keuze kennis te maken of op een andere wijze het ijs te breken. Ook 'Water naar de zee dragen...' bestaat uit een set van dergelijk fotomateriaal, zestig door Iris Loonen geschoten foto's.
Het zeer handzame boekje met toelichting is geschreven door Lia Bijkerk, pedagoge en onderwijskundige, die ruim twintig jaar ervaring heeft in het maken en toepassen van activerende werkvormen. Het boek en de set kaarten is bestemd voor iedereen die zich bezighoudt met het faciliteren van leren. Dit leren kan volgens Bijkerk plaatsvinden binnen het regulier onderwijs, tijdens bedrijfsopleidingen, trainingen of workshops, tijdens coachingsbijeenkomsten of therapiesessies of tijdens het werk. De titel 'Water naar de zee dragen...' verwijst naar één van de werkvormen rondom het herkennen van spreekwoorden in de foto's.
In het boekje wordt bondig de theorie, de toepassing en de mogelijkheden van het werken met beelden en fotokaarten uit de doeken gedaan. Zo komen het verhogen van de motivatie van deelnemers, het maximaal benutten van de hersencapaciteit en het gebruik van meerdere zintuigen aan de orde. Maar ook wordt duidelijk gemaakt dat dergelijke werkvormen tegemoet komen aan de wensen van de 'generatie Einstein', een generatie die (nog) meer dan de voorgaande gestimuleerd en gemotiveerd wordt door met beelden te werken.
Het tweede hoofdstuk van het boekje is ingeruimd voor de beschrijving van een twintigtal werkvormen die u met de zestig fotokaarten kunt uitvoeren. Deze twintig werkvormen kunt u onderverdelen in algemene werkvormen ter introductie en kennismaking; specifieke werkvormen gekoppeld aan bijvoorbeeld persoonlijke ontwikkeling; en gecombineerde werkvormen, zoals de combinatie van het werken met de foto's en het maken van een gedicht. Alle werkvormen worden beschreven volgens een vast format, hetgeen prettig leest, met name door het gebruik van pictogrammen voor bijvoorbeeld groepsgrootte, voorbereidings- en uitvoeringstijd en de specifieke vormen van intelligentie die door de werkvorm aangesproken worden.
Ter afsluiting gaat Lia Bijkerk in op een aantal vragen uit haar opleidingspraktijk. Daarbij verwijst zij ook naar de werkvormen uit 'Het gaat steeds beter!' dat zij drie jaar geleden schreef met Wilma van der Heide. De gaat daarbij in op de diepere behandeling van werkvormen in combinatie met de fotokaarten. Zelf ben ik nog niet in de gelegenheid geweest deze set toe te passen. Maar dat deze een plek in mijn tas zal vinden, is een ding dat zeker is.
Het boekje heeft mij zeker geïnspireerd mijn gebruik van fotomateriaal te verdiepen, voorbij het kennismaken, waarvoor ik fotomateriaal tot op heden gebruikte. Het zou mooi zijn als deze uitgave niet uitsluitend een weg vindt naar de professionele trainer en opleider. Vergaderingen en overleg kunnen door leidinggevenden of anderen zoveel leuker, creatiever en inspirerender worden gemaakt wanneer zij een van deze werkvormen eens toepassen. Al was het maar om de neuzen eens niet dezelfde kant op te hebben…
Over Perry Oostrum
Per Oostrum begon met schrijven op de middelbare school. Wie niet? Serieus werd het toen hij over zijn grote passie, popmuziek, begon te publiceren in verschillende tijdschriften. 'Mannenleed, een crisisroman' is zijn eerste fictieve werk. Hij werkt als zelfstandig adviseur op het vlak van het onderkennen en beheersbaar maken van risico's en het realiseren van organisatieveranderingen. Per is getrouwd, heeft twee zonen en woont in Wassenaar.