Door de kredietcrisis is het in de kranten en tijdschriften ‘finance’ voor en ‘finance’ na. Over geen andere discipline wordt zo veel en zo gedetailleerd geschreven. Ineens moeten we allemaal kunnen meepraten over ‘credit default swaps’ en de ‘ins & outs’ van het interbancaire leenverkeer. Alsof dat helpt om de geest van dalende beurskoersen en de stijgende werkloosheidscijfers weer in de fles te krijgen. Bij al dat mediageweld zou je haast vergeten dat er nog andere vakgebieden zijn waar ook heel interessante dingen gebeuren. De Logistiek bijvoorbeeld. De afgelopen jaren zijn daar grote stappen voorwaarts zijn gezet, zowel in onderzoek en ontwikkeling als in de praktijk van alledag. Waardoor een belangrijk stuk van de economische groei is gecreëerd die nu door de kredietcrisis (daar is hij weer) teniet wordt gedaan.
Logistiek is eigenlijk niets meer of minder dan de kunst om de juiste spullen op het juiste moment op de juiste plek te krijgen. Of het nou gaat om de dagelijkse levering van verse producten aan de filialen van een supermarkt of om het tijdig bij elkaar brengen van alle onderdelen die nodig zijn om een ‘space shuttle’ te bouwen. Maar je kunt het ook een stuk mooier en genuanceerder zeggen. Zoals Walther Ploos van Amstel doet in zijn boek Logistiek: ‘Logistiek is de organisatie, de planning en de besturing van de goederenstroom vanaf de ontwikkeling, de inkoop, via productie, distributie en service naar de eindafnemer met als doel tegen lage kosten en een beheerst kapitaalgebruik te voldoen aan de behoeften van de afnemers.’
Ploos van Amstel is hoogleraar logistiek aan de Nederlandse Defensie Academie en (co-)auteur van een aantal succesvolle boeken, zoals Werken met supply chain management en Fysieke distributie. Hij treedt regelmatig op als gastdocent op andere universiteiten en is een veelgevraagd spreker op congressen en seminars. Met Logistiek heeft deze onbetwiste autoriteit een compleet en toch toegankelijk overzicht willen maken van zijn hele vakgebied. In eerste instantie voor studenten aan (bedrijfs) economische opleidingen en anderen die zich tijdens hun studie bezighouden met logistiek. Daarnaast is het echter ook een buitengewoon geschikte kennismaking voor iedere manager die in zijn werk te maken heeft met logistieke processen - en wie heeft dat niet?
Een winnende logistiek, stelt Ploos van Amstel, vraagt om klantgerichtheid, een goede organisatie, een doordachte locatie van voorraadpunten, samenwerking met klanten, inzicht in de kosten, en geavanceerde informatie- en communicatietechnologie. Zijn boek biedt een aanpak op al deze gebieden en geeft daarmee als het ware een stappenplan voor het regelen van een goede logistiek. Behalve de ‘basics’ van het vak komen daarbij ook belangrijke trends aan de orde als globalisering, duurzaamheid, en veiligheid - en niet te vergeten de kunst om alle logistieke innovaties die voortdurend tot stand worden gebracht op zo’n manier in te voeren dat ze ook echt vruchten afwerpen.
Het bezwaar van veel studieboeken is dat ze zo bloedeloos zijn. Zeker als er een compleet vak moet worden behandeld in een paar honderd pagina’s blijft het vaak een abstract verhaal met veel theorieën en schema’s. Wat het spannend maakt en mooi om mee bezig te zijn, komt meestal nauwelijks over het voetlicht. Dat Logistiek op die regel een prettige uitzondering vormt, komt doordat Ploos van Amstel allesbehalve een studeerkamergeleerde is. Alleen al als voorzitter van de jury van de Nederlandse Logistiek Prijs (een van zijn vele nevenfuncties) komt hij ieder jaar bij tientallen bedrijven over de vloer. In de winnaars van die prijs herkent hij de passie en het aanstekelijke plezier van samen werken aan de oplossing van een complex probleem, en de voldoening die het geeft als processen daardoor ineens soepeler gaan lopen en tot betere resultaten leiden. Of het nou is bij Tomtom, bij Heineken, of bij de Van Drie Groep die geen navigatiesystemen of bier maakt maar kalfsvleesproducten.
Die ervaringen gebruikt Ploos van Amstel niet alleen geïsoleerd en uitgelicht in de korte cases waarmee ieder hoofdstuk van Logistiek opent, maar ook onnadrukkelijk geïntegreerd in de uitleg van typisch logistieke concepten als het klantorderontkoppelpunt en Supply Chain Planning. Een didactisch hoogstandje waardoor dit studieboek is ook succes kan hebben buiten de collegezaal, in de echte wereld.
Over Pierre Spaninks
Pierre Spaninks (Eindhoven, 1955) was tot zijn pensionering in 2021 zelfstandig professional in journalistiek en communicatie. Hij kreeg landelijk bekendheid als ZZP-expert. Voordien had hij gewerkt in het hoger onderwijs en de consultancy. Hij studeerde Tekstwetenschap aan de Universiteit van Amsterdam en volgde op Harvard het Senior Manager in Government Program. Tegenwoordig legt hij zich toe op de Egyptologie.
