Ons feilbare denken

De schrijver, Daniel Kahneman, is de eerste psycholoog die de Nobelprijs voor de economie won en heeft de resultaten van zijn baanbrekend onderzoek nu samengevat in één boek. Hij is de grondlegger van de gedragseconomie en de geluksstudies. Hij heeft het idee van de rationeel calculerende mens die in zijn eigen voordeel handelt onderuitgehaald en daarvoor in de plaats introduceert hij de feilbare menselijke psyche in de economie, gekenmerkt door gebrekkig oordeelvermogen in onzekere omstandigheden.

De basis van het boek zijn de twee vormen van het menselijk denken; onze intuïtie (werkt automatisch en snel, met weinig inspanning en geen gevoel van controle) en ons rationeel denken (bewuste aandacht voor de mentale inspanning). Blijkbaar leunen we liever op onze intuïtie, dan dat we ons cognitief inspannen. Deze onbewuste 'luiheid' heeft verstrekkende gevolgen, die de schrijver aan de hand van testjes en resultaten van onderzoek beschrijft. Zo heeft bijvoorbeeld de stemlocatie invloed op wie je je stem uitbrengt (priming), beoordelen we eigenschappen van mensen die we mogen, maar nauwelijke kennen, als positief (halo-effect) en nemen we ondoordachte financiële risico's door een afkeer van verlies (prospect theorie).

Dit is zo maar een greep uit de talloze interessante resultaten van onderzoeken, die de schrijver op een boeiende en persoonlijke manier beschrijft. Het is geen boek dat je in één keer uitleest en dat bedoel ik positief. Samengevat is 'Ons feilbare denken' een heel bijzonder boek dat mij nieuwe inzichten heeft gegeven. Al is het ontluisterend om te lezen dat we helemaal niet zo rationeel zijn als dat we denken, maar dat we ons moeten behelpen met ons feilbare denken . Het is dan weer een troost om te weten dat we een bijna onbeperkt vermogen hebben om onze onwetendheid te negeren.