Op basis van jarenlange ervaring met projectmatig werken hebben de auteurs Douwe Brolsma en Mark Kouwenhoven een uiterst pragmatisch boek geschreven over gestructureerd en expliciet omgaan met onzekerheden, ofwel risicomanagement. Uit de diverse beschikbare frameworks hebben zij de methode M_o_R gekozen. Dit staat voor Management of Risk. Het is ontwikkeld vanuit de Britse overheid, en professionals kunnen ervoor worden gecertificeerd. Wat onderscheidend aan dit boek is? Het is immers niet het enige, dat beweert een pragmatische aanpak voor risicomanagement te bieden. In elk geval de eerste zin in het voorwoord: 'Zo gewoon als de termen 'Risico' en 'Risicomanagement' ons in de oren klinken, zo onbekend, complex en vaak onbegrepen is de wereld die erachter schuil gaat'. Klinkt mij als adviseur risicomanagement als muziek in de oren. Zo is het inderdaad in veel organisaties! Misschien wel het meest waardevol: de auteurs laten zien dat al die benaderingen voor risicomanagement, zoals COSO-ERM, ISO31000, RISMAN en ook M_o_R grotendeels op hetzelfde neerkomen. Het zijn steeds weer de stappen van risico's identificeren, classificeren en beheersen, met bijbehorende rollen en rapportages. Eigenlijk maakt het dus niet zoveel uit welke aanpak wordt gekozen, en dat scheelt weer keuzestress. Het boek wijdt een heel hoofdstuk aan de organisatorische kant van het verankeren van risicomanagement in organisaties, waarbij nuttige tips van verandergoeroes als Kotter en Moss Kanter worden gegeven. Het bewustzijn dat daadwerkelijk verankeren van risicomanagement in de organisatie hoe dan ook veranderingen met zich meebrengt kan niet voldoende worden benadrukt. Verder wordt risicomanagement zonder schroom gepresenteerd als hulpmiddel voor personen en organisaties om succesvoller te zijn. Bewuster en explicieter omgaan met risico's verbetert en versnelt besluitvorming op weg naar projectsucces, is de belofte. Hiermee wordt risicomanagement positief neergezet als een succesgenerator in een onzekere wereld. Verfrissend, ten opzichte van het vaak nog heersende negatieve risicobeeld. Zijn er ook zwaktes in het boek te ontdekken? Slechts in beperkte mate. Het is met zo'n 150 pagina's niet te dik, legt geen rookgordijnen door met allerlei statistische methoden te schermen, biedt een weelde aan direct toepasbare instrumenten en gaat uit van een achttal heldere principes. Toch één punt van aandacht: het aantonen van de meerwaarde van risicomanagement. Terecht wordt gesteld dat dit lastig is. Hier en daar worden in het boek wel degelijk suggesties gegeven, zoals vermindering van verspilling en verhoging van klanttevredenheid. Dit kan echter ook met kwaliteitsmanagement worden bereikt en is niet specifiek risicogerelateerd. Enkele concrete voorbeelden uit de eigen praktijk van de auteurs over het aantonen van risicomanagement waarde zou het boek nog sterker hebben gemaakt. Evenals bijvoorbeeld een korte uitleg over Total Cost of Risk, als manier om effectiviteit en kostenefficiëntie van risicomanagement te kunnen inschatten en volgen. Samenvattend, voor succesvolle organisaties in onzekere tijden is risicomanagement een must. Voor iedereen die hiermee serieuze stappen wil maken is dit boek dan ook een serieuze aanrader.
Over Martin van Staveren
Martin van Staveren is adviseur, auteur, docent en spreker. Hij ontwikkelde het gedachtegoed voor risicoleiderschap. Met zijn bureau VSRM helpt hij organisaties doelgericht om te gaan met risico’s én kansen in complexe situaties. Eerder schreef hij onder andere Risicogestuurd werken (2015), Risicoleiderschap (2018) en Iedereen Risicoleider (2020).
