trefwoord
Kapitalismekritiek: Perspectieven op een economisch systeem
In een wereld waar economische ongelijkheid toeneemt, klimaatverandering versnelt en de balans tussen werk en privéleven steeds moeilijker te vinden is, neemt de kritiek op het kapitalistische systeem toe. Kapitalismekritiek heeft een rijke intellectuele traditie die teruggaat tot de 19e eeuw, maar krijgt in de 21e eeuw nieuwe dimensies en stemmen. Deze pagina biedt een overzicht van belangrijke denkers, boeken en inzichten die het kapitalistische systeem kritisch analyseren.
De klassieke kapitalismekritiek: Marx en het Communistisch Manifest
Elke serieuze discussie over kapitalismekritiek begint bij Karl Marx, wiens analyses nog steeds de basis vormen voor veel hedendaagse kritiek op het economische systeem.
SPOTLIGHT: Karl Marx
Boek bekijken
De geschiedenis van elke tot dusver bestaande maatschappij is de geschiedenis van de klassenstrijd. Vrije en slaaf, patriciër en plebejer, baron en lijfeigene, gildenmeester en gezel, kortom, onderdrukkers en onderdrukten stonden in voortdurende tegenstelling tot elkaar. Uit: Het Communistisch Manifest
Hedendaagse kapitalismekritiek: productiviteit en uitputting
In de moderne economie uit kapitalismekritiek zich vaak in analyses van hoe het systeem onze houding tegenover werk, tijd en eigenwaarde beïnvloedt. Enkele auteurs focussen specifiek op de druk om constant productief te zijn.
Spotlight: Devon Price
Boek bekijken
Ecologische kapitalismekritiek: grenzen aan de groei
Een belangrijke stroming binnen de hedendaagse kapitalismekritiek focust op de onverenigbaarheid van oneindige economische groei met de ecologische grenzen van onze planeet.
Boek bekijken
Boek bekijken
Aandacht en tijd als schaarse grondstoffen
Een relatief nieuwe vorm van kapitalismekritiek richt zich op hoe het economische systeem onze aandacht en tijd koloniseert en commodificeert.
Spotlight: Jenny Odell
Boek bekijken
De macht van niets doen Door bewust ruimte te maken voor 'niets doen' verzetten we ons tegen de kapitalistische logica die ons dwingt elke minuut productief te zijn. Dit is geen luiheid, maar een radicale daad van verzet en een manier om onze aandacht terug te claimen van commerciële belangen die constant om onze tijd concurreren.
De taal van verzet: luiheid als politiek statement
Verschillende auteurs herdefiniëren begrippen als 'luiheid' en 'nietsdoen' als bewuste verzetsstrategieën tegen de kapitalistische productiviteitscultuur.
Boek bekijken
Laziness Does Not Exist Wanneer we onszelf constant pushen om productief te zijn, internaliseren we de kapitalistische logica die mensen reduceert tot hun economische output. Door de mythe van luiheid te verwerpen, kunnen we een gezondere relatie tot werk ontwikkelen en ruimte maken voor herstel, creativiteit en menselijke verbinding.
Naar een post-kapitalistisch alternatief?
De vraag die veel kapitalismecritici stellen: als niet kapitalisme, wat dan wel? Verschillende denkers zoeken naar alternatieve economische modellen die rechtvaardigheid, duurzaamheid en menselijk welzijn centraal stellen.
De filosofen hebben de wereld slechts verschillend geïnterpreteerd; het komt erop aan haar te veranderen. Uit: Het Communistisch Manifest
Conclusie: De relevantie van kapitalismekritiek in de 21e eeuw
De kapitalismekritiek heeft zich ontwikkeld van Marx's analyse van klassenstrijd naar een veelzijdige kritiek die ecologische grenzen, mentaal welzijn, tijdsbesteding en technologische veranderingen omvat. In een tijd van toenemende ongelijkheid, klimaatcrisis en digitale transformatie bieden deze kritische perspectieven essentiële handvatten om na te denken over alternatieve economische modellen die rechtvaardiger, duurzamer en menselijker zijn. De werken op deze pagina nodigen uit tot reflectie over hoe we onze economie kunnen hervormen zodat deze ten dienste staat van alle mensen en de planeet.