Communicatie is een vak biedt een overzicht van specialismen in het communicatievak. Het is een groot vakgebied, volgens schattingen werken er zo’n 150.000 mensen in. Het is een bloeiend vakgebied dat sterk in ontwikkeling is en dat meegaat in de dynamiek van de samenleving. Met name door de digitalisering zijn er veel nieuwe specialismen ontstaan. Die zorgt immers voor een voortdurende explosie van vaak verrassende communicatiemogelijkheden, maar evengoed voor andere verhoudingen tussen organisaties en omgeving. Ik kwam in 1968 in dit vak. Toen was er een handjevol mensen mee bezig, waren er nog geen opleidingen en was er geen specialisering. Maar ook tien jaar geleden konden we nog toe met de simpele verdeling van de voorlichter, de pr-manager en de reclamemaker. Nu zien we een waaier aan specialisten; van de creatief, de webredacteur, de onderzoeker, de campagnevoerder of de producer tot de specialist in organisatieverandering, de opiniemaker, de crisiscommunicatiespecialist en de coach van de manager.
Allemaal communicatiespecialisten maar met heel verschillende functies die heel verschillende competenties hebben en heel verschillende dingen doen. In dit boek komen er 60 aan het woord. In korte testimonials leggen zij uit wat er interessant, leuk en/of moeilijk is aan hun specialisme, welke competenties je ervoor nodig hebt en hoe ze hun werk aanpakken. Wat alle communicatiespecialisten gemeen hebben? Communiceren doet iedereen, maar communicatiespecialisten snappen beter dan anderen hoe communicatie werkt, snappen de impact die communicatie kan hebben, de effecten en gevolgen, ook de onbedoelde. Ik durf rustig te beweren dat de meeste mensen in organisaties vrij onbewust op een bepaalde manier met elkaar en met de buitenwereld communiceren. Een communicatieprofessional stelt die onbewuste manier indien nodig ter discussie en denkt erover na of en zo ja hoe het beter kan. Die grijpt dus in door te signaleren dat het ergens niet goed gaat, helpt om het beter te doen en neemt het af en toe over. Dat is de kern van het communicatievak. De professionals in dat vak zijn ervoor om al het gecommuniceer in en om een organisatie in goede banen te leiden. Daarom noem ik het vakgebied eigenlijk liever communicatiemanagement.
Wie carrière wil maken in het communicatievakgebied, kan alle kanten uit. Organisaties vinden het steeds belangrijker dat de communicatie in goede banen wordt geleid. Gouden tijden dus voor het vak, maar die komen niet vanzelf. De markt is goed maar ook zeer concurrerend. Je moet dus altijd zorgen dat je beter bent dan een ander, dat je meer weet en kunt, en daarmee moet je jezelf ook profileren. Om carrière te maken moet je dus ook je eigen communicatieadviseur zijn! En dan kun je met recht zeggen: Dat communicatiemanagement, dat is een mooi, bloeiend en veelzijdig vakgebied.
Betteke van Ruler is emeritus hoogleraar communicatiewetenschap en is haar hele carrière al bezig met de professionalisering van het communicatievak. Ze is de samensteller van Communicatie is een vak. Op 9 juni 2016 is zij een van de sprekers op C-Day 2016, hét event voor de communicatieprofessional.
Over Betteke van Ruler
Betteke van Ruler is emeritus hoogleraar corporate communicatie en communicatiemanagement. Zij is nu mede-eigenaar van de Van Ruler Academie en is een veelgevraagd spreker en docent. Zij heeft veel boeken en artikelen gepubliceerd voor communicatieprofessionals.