Arnold Mindell combineerde psychologie en kwantumfysica, voegde er Taoïsme en Boeddhisme aan toe, en ontwikkelde zo zijn ‘proces oriented psychology’. Dat klinkt intrigerend, en dat is Als alle stemmen spreken ook.
Intrigerend? Ja, niet alleen qua inhoud, maar ook qua vorm. Ik vind het bepaald origineel hoe Sandra fictie en non-fictie heeft gemengd, deze vorm heb ik nog niet eerder gezien. Het is geen business-novelle, maar een boek met 5 fantasievolle verhalen, die in delen worden aangeboden, met daarbij diepgaande uitleg (beschouwingen noemt Bouckaert deze). Een bijzondere vorm die me niet meer losliet.
5 verhalen
Fantasie? Het eerste verhaal is redelijk realistisch!. Een fabrieksdirecteur wordt geconfronteerd met een staking vlak voordat er een grote order moet worden uitgeleverd. De vertegenwoordiger van het ontevreden personeel, niet geheel toevallig Harry geheten, maakt duidelijk dat de directeur zich veel te weinig aan het personeel gelegen laat liggen, hij gaat alleen voor de cijfers, voor het succes. Hoe loopt dit af, vraag je je af na het eerste deel. Best spannend dus.
De verschillende hoofdstukjes uit dit verhaal worden afgewisseld met beschouwingen over rolfluïde leiderschap, het bewegen tussen ‘power’ en ‘love’, tussen iets daadkrachtig in beweging zetten en relaties met je mensen opbouwen. Hoe word je fluïde? Daar geeft Bouckaert op hoog niveau een aanzet toe. Die bestaat onder andere uit je kwetsbaarheid laten zien, breintraining om angst te verminderen en empathie te verhogen, en uitkijken naar fractale patronen. En wachten ... geduld hebben.
De volgende verhalen gaan over een immigrant, een zwaar autistisch meisje en haar therapeute, een jongen met visioenen en een oude dame. Deze verhalen worden steeds fantasievoller, en de bijbehorende beschouwingen gaan over een breed scala van onderwerpen: polarisatie, ‘edges’ en liminaliteit, spiegelen, consensus- en nonconsensus-realiteit en nog veel meer.
Deep Democracy
Als alle stemmen spreken begint met een korte uiteenzetting van Deep Democracy, het ontstaan ervan in Zuid-Afrika na de apartheid en de kernpunten van de methode. Denk aan de ijsberg, met onder de waterlijn de onderstroom. En denk aan het besluitvormingsproces, met het creëren van een veilige omgeving, het horen van álle standpunten en meningen, het zorgen dat alles wat er gezegd moet worden ook gezegd wordt, en het komen tot een meerderheidsbesluit waarin het minderheidsstandpunt is meegenomen.
Het geeft daarmee een beeld van de methode, maar dit boek is zeker niet bedoeld als handleiding voor consultants en facilitators. Het geeft juist een overzicht van verschillende theorieën van diverse deskundigen, meer filosofisch. In combinatie met de verhalen leidt het eerder tot denken dan tot doen, is mijn conclusie. Niks mis met denken en ernaar gaan leven!
Goed geschreven fictie
De verhalen zijn verrassend goed geschreven, dat had ik van een non-fictieauteur niet verwacht. De zwarte vlinder is bijna poëtisch en wat droevig, omdat je het onvermijdelijke einde al weet. De gouden stad meer fantasy en wat spannend. Een engel aan mijn bed vond ik heel ontroerend. Dansen ... bijna literair. Als je zulke verschillende verhalen kunt schrijven moet je wel over veel inlevingsvermogen beschikken.
De theorieën van Mindell
De beschouwingen pakken verschillende theorieën op, en naast de relatie met het verhaal zit er geen rode draad in de theorie, het zijn losse stukken, en daarmee ook heel goed zelfstandig leesbaar. Na het lezen van de beschouwingen die over de theorieën van Mindell gaan, snap ik de relatie met kwantumfysica wat beter. Het denken in waarschijnlijkheden, meerdere werkelijkheden, wat toch allemaal wetenschappelijk bewezen is.
Verrassend en effectief boek
Overall vond ik Als alle stemmen spreken een verrassend, origineel, inspirerend en leerzaam boek, dat uitnodigt om eens wat van Mindell te gaan lezen. En qua vorm is het zeer effectief gebleken: de verhalen zijn goed blijven hangen in mijn geheugen, mét de haakjes naar de theorie. En mijn twee notitieblaadjes vol aantekeningen over edges, transactionele analyse, NCR en rolfluïditeit herinneren me aan hoeveel er toch onder die waterlijn zit, of het water nu hoog of laag staat. Of bevroren is, zoals nu.
Over Elly Stroo Cloeck
Elly Stroo Cloeck is project- en interim-manager op het gebied van Finance, Internal Audit en Risk Management. Daarnaast schrijft ze recensies en samenvattingen van managementboeken.
