Organisaties moeten sneller verbeteren, vernieuwen en innoveren om te kunnen overleven. Ze moeten niet alleen steeds sneller hun strategie aanpassen, maar deze strategie ook sneller en beter kunnen uitvoeren. Slagkracht, wendbaarheid en snelheid in strategie-executie worden cruciaal. Maar organisaties blinken zacht gezegd niet uit in strategie-executie zo wijzen onderzoeken keer op keer uit. Of anders gezegd: er gaan meer bedrijven kapot aan het slecht uitvoeren van een goede strategie dan aan het goed uitvoeren van een slechte strategie.
Strategie-executie is dan ook essentieel, zo schrijft Jaqcues Pijl in zijn boek Strategie=Executie. Want ‘strategie en executie kun je niet scheiden, maar moet je wel onderscheiden. Ze vereisen elk een eigen focus en een eigen aanpak’. Jacques Pijl is directeur van adviesbureau Turner en al twintig jaar actief op het gebied van strategie-executie en innovatie. Eerder schreef hij het boek Het nieuwe normaal – De 21 spelregels om te overleven in de nieuwe economie.
Strategie=Executie – Sneller verbeteren, vernieuwen en innoveren in een nieuwe tijd is het resultaat van drie jaar onderzoek, een groot aantal interviews met bestuurders, directeuren en managers en een analyse van literatuur en een groot aantal praktijkcasussen. Op zoek naar het antwoord: wat maakt of kraakt strategie-executie en innovatie in een nieuwe tijd? De auteur geeft het antwoord op deze vraag via 6 succesfactoren, 4 versnellers (executie-fasen), 16 bouwstenen, 16 casussen, meer dan 50 innovaties ter inspiratie en 5 uitgewerkte aanpakken.
Het boek kent 10 hoofdstukken. In het eerste inleidende hoofdstuk gaat de auteur in op belangrijke ontwikkelingen en trends en nut en noodzaak van strategie-executie. Hoofdstuk 2 bevat een beschrijving van zes belangrijke succesfactoren variërend van ‘onderscheid 3 typen change en doe ze alle drie’ tot ‘maak van strategie-executie je nummer 1 taak’.
Hoofdstuk 3 beschrijft het strategie=executie-model (de how to). Dit model bestaat uit 4 ‘versnellers’, Kies, Initieer, Oogst en Borg, die achtereenvolgens doorlopen worden en ieder voor zich een fase in de strategie-executie vormen. De vier versnellers/fasen van dit model (Kies, Initieer, Oogst en Borg), worden in de hoofdstukken 4 t/m 7 aan de hand van 16 bouwstenen uitgebreid beschreven. Iedere versneller bestaat uit 4 how-to-bouwstenen met 2 voor de harde kant en 2 voor de zachte kant. Zo kom je in de Kies-versneller de bouwstenen Ambieer, Selecteer, Appeleer en Activeer tegen. Iedere versneller wordt afgesloten met een praktijkcasus en een lijst met praktische handvatten (ervaringen, adviezen, tips) van succesvolle leiders. Hoofdstuk 3 en 4 vormen samen het hart van het boek.
In hoofdstuk 8 komt het programma- en projectmatig werken als noodzakelijke voorwaarde aan bod waarbij per versneller belangrijke aandachtspunten de revue passeren. Hoofdstuk 9 gaat dieper in op zo’n 35 faalfactoren waarbij de auteur onderscheid maakt tussen cliché en niet- clichéfaalfactoren. Het tiende en laatste hoofdstuk bevat een kort nawoord van de auteur over zijn motieven voor dit boek.
Strategie=Executie vormt een soort ‘strategie-executie-management-methodiek’. Naast een strategie-executie-aanpak (het how-to-model) bevat het boek een breed scala aan inzichten, praktijkervaringen, voorbeelden, tools en tips waarvan ik er enkele heb uitgepikt:
- Besteed 20% van de middelen en tijd aan strategiebepaling en 80% aan pure strategie-executie.
- Moderne strategie-executie vraagt om een fundamenteel andere werkwijze (iteratief, cyclisch).
- Zorg voor de noodzakelijke ‘sense of urgency’ en ‘sense of excitement’ (storytelling).
- Begrijp dat het zachte hard is en het harde zacht: balans is alles.
- Doe nooit een cultuurprogramma!
- Strategie-executie is ook een proces.
- Maak onderscheid tussen normale bedrijfsvoering (‘run’, korte termijn) en het realiseren van veranderdoelen (‘change’, lange termijn) en bestuur en bewaak dat allebei.
- Onderscheid 3 typen verandering (verbeteren, vernieuwen en innovatie) en doe ze alle drie.
- Verbeter continue het bestaande bedrijfs- en verdienmodel (verbeteren).
- Vernieuw fundamenteel het bestaande bedrijfs- en verdienmodel (vernieuwen).
- Innoveer in geheel nieuwe (digitale) bedrijfs- en verdienmodellen (innovatie).
- Verstoor met 33% van de strategische initiatieven (innovatie) jezelf en je markt.
- Experimenteer gericht, faal snel en schaal op wat werkt (snelheid en timing).
- Maak wie belangrijker dan waarom, hoe en wat (de juiste persoon op de juiste plaats).
- De businesscase van betrokkenheid is sterk: zorg voor goede betrokkenheid.
- Vergroot eigenaarschap door toetsing, communicatie en interactie.
- Zorg voor een psychologische check-in van alle sleutelspelers.
- Stuur op standaardisatie, discipline, ritme en excellentie.
- Stem constant af: ‘align’ (verticaal en horizontaal).
- Organiseer batenmanagement serieus: optimale targets liggen 10% boven het optimum.
- Lanceer een executiecoalitie met vijf rollen voor executie- en bateneigenaarschap.
- Zet een eenvoudig (visueel) meetsysteem op en leer gevalideerd.
- Dienend en constructief ‘change leadership’ is het beste leiderschap.
Strategie=Executie is een mix van een leer-, werk- en praktijkboek. Een compleet boek van 360 pagina’s dik waarbij zo’n 90 pagina’s zijn ingeruimd voor 15 bijlagen met checklisten, modellen, tabellen, factsheets, quotes en een woordenlijst. Via het scannen van een QR-code kunnen veel van deze zaken ook online geraadpleegd worden. Je komt regelmatig bekende theorieën en modellen tegen over bijvoorbeeld strategievorming, organisatiebesturing, verander- en programmamanagement, wendbaarheid (agile, scrum), business model canvas, customer journey en lean startup.
Door het gebruik van ‘turbotaal’ en een veelvoud aan hoofdstukken, paragrafen, versnellers, bouwstenen en tools, waar tussen vaak verwezen wordt, leest het boek niet altijd even gemakkelijk en kan het lastig zijn om de rode draad in verhaal vast te houden. Verder zijn veel praktijkcasussen kort en algemeen van aard waardoor ze inhoudelijk weinig toevoegen. Het boek lijkt vooral interessant voor denkers en doeners die, ‘met de poten in de modder’, actief bezig zijn met de uitvoering van strategieën en/of grote verander- en innovatieprogramma’s. Strategie=Executie biedt een uitgebreide gereedschapskist waaruit je naar believen kunt pakken wat je nodig hebt.
De auteur is er stellig over: strategie-executie is een vak en moet een kerncompetentie op zich worden. Waarbij wendbaarheid in strategie-executie net zo belangrijk is als slagkracht en snelheid. Dat kan ik alleen maar onderschrijven. Strategie=Executie sluit in die zin naadloos aan op mijn eigen boek Hoe agile is jouw strategie? waarin niet de agile executie, maar de agile strategie centraal staat. Om met wijlen sir Winston Churchill af te sluiten: ‘Hoe mooi de strategie ook is, af en toe zou je eens naar de resultaten moeten kijken’.
Over Sjors van Leeuwen
Sjors van Leeuwen (Indora Managementadvies) is adviseur, auteur en spreker op het gebied van klantgericht ondernemen, strategie en marketing. Door zijn ervaring is hij goed thuis in vele strategische vraagstukken en het toenemend belang van de ‘de klant’ als onderscheidende factor. Sjors schreef o.a. Wendbare strategie op één A4, Zorgmarketing in de praktijk en CRM in de praktijk.
