In elk boek over het managen van projecten staat dat het raadzaam is om de omgeving goed in kaart te brengen. Want iedereen weet dat er zonder de steun van interne en externe belanghebbenden weinig gedaan wordt. Deze activiteit gaat door het leven als Omgevingsmanagement of Stakeholdermanagement.
Maar geen boek gaat zo uitgebreid in op de drijfveren van mensen die op enigerlei wijze met een project te maken hebben. Wat De projectsaboteur onderscheidt van alle andere boeken over samenwerken, is dat Kotteman en Gietema de tegenwerkende mensen centraal stellen. Enerzijds om deze handvatten te geven en anderzijds om de welwillenden beter voor te bereiden op mogelijke tegenwerking.
De saboterende projectmanager
Kotteman en Gietema zien in bijna elke betrokkene wel een potentiele saboteur: opdrachtgever, projectmanager, gebruiker, specialist en het OR-lid. Ze beschrijven destructief gedrag voor ieder van deze groepen en sluiten steeds af met tips voor de saboteur. Zo zijn bijvoorbeeld enkele van tips voor de saboterende projectmanager:
- Lever een vaag en rammelend plan op dat, mooi opgemaakt, de suggestie van degelijkheid uitstraalt.
- Houd scope en doel vaag. Doelloze projecten laten zich makkelijk torpederen.
- Beschrijf de hiërarchie, en structuur van het project slechts algemeen. Benoem alleen de hoofdrolspelers. Dat alles kan veel competentie- en egodiscussies opleveren die de voortgang blokkeren en het wantrouwen tussen partijen voeden.
- Laat niet zien wie met wie wanneer en waarover communiceert.
Herziene versie
Het boek is een ‘geheel herziene versie’ van de versie die verscheen in 2007. Er is in de 16 jaar die intussen zijn verstreken heel wat veranderd in de wereld van projectmanagement. Helaas reflecteren Kotteman en Gietema daar niet op. Ze hebben wel een hoofdstuk toegevoegd over agile met als titel ‘De agile manier van sabotage’. De auteurs hebben de subtitel aangepast, waarom vermelden ze niet. In 2007 was dat Succesvol manipuleren en nu is de subtitel Het geheime handboek voor de projectsaboteur.
Leesbaar
Van de lezer die het beste van zijn project wil maken wordt bij het lezen van dit boek veel gevraagd. Hij moet bij elke beschrijving en bij elk advies namelijk zelf het tegendeel bedenken om te wegen wat hij moet doen. En niet elke lezer heeft daar zin in en tijd voor. Pas na 130 bladzijden staat er uiteindelijk in hoofdstuk 13 iets te lezen over de aanpak van projectsaboteurs. Kotteman en Gietema suggereren dan wel dat ze met oplossingen komen en dat ze het boek afsluiten met een aantal maatregelen die projectsabotage kunnen voorkomen. Maar dat had best uitgebreider gekund.
Kanttekeningen
De auteurs maken niet duidelijk voor wie het boek, naast de actieve saboteur, nu bedoeld is. Het lijkt me een boek dat vooral voor de projectleider relevant is. In De projectsaboteur staan veel tips en handreikingen voor de mensen die niet zitten te wachten op het project. Helaas leveren ze die service niet voor diegenen die wel zitten te wachten op het project. Die krijgen geen tips en handreikingen. De lezer die zoekt naar een onderbouwing van hetgeen in De projectsaboteur wordt gesteld, wordt teleurgesteld. De auteurs baseren zich vooral op hun eigen ervaring.
Destructief gedrag
De auteurs besluiten het boek met hun geloof dat de succesrate van projecten omhoog kan door aandacht te besteden aan wat mensen drijft, aan het belang dat zij hebben bij het slagen of mislukken van het project. Alle hoofdstukken, zo stellen de auteurs, zijn geschreven met het doel: ken je tegenstanders en neem slimme maatregelen. Dat eerste doel is gehaald, maar dat tweede moet de lezer toch wel zelf doen.
Na lezing van De projectsaboteur weet de projectleider dat hij voorbereid moet zijn op destructief gedrag en weet hoe hij dat kan herkennen. De titel van de Engelse editie maakt die intentie duidelijk: The Project Saboteur: Knowing Him Is Just the Beginning.
Over Rudy Kor
Rudy Kor is zelfstandig organisatieadviseur en auteur van diverse managementboeken. Tot voor kort werkte hij (als senior partner) bij Twynstra Gudde. Hij startte zijn werkzame leven bij Philips in Eindhoven. Als adviseur helpt hij (project)managers bij het effectiever inrichten van hun projecten. Als veellezer wordt hij gedreven door nieuwsgierigheid en schrijft regelmatig boekrecensies.
