Het ZINnigste boek dat je ooit zult lezen is de publieksversie van het proefschrift van Ben Kuiken, en onderdeel van zijn promotieonderzoek over sensemaking: het geven van betekenis aan alles wat we doen. Dat het eigenlijk een proefschrift is, is terug te zien aan alle voetnoten bij elk hoofdstuk. De talrijke verwijzingen zijn keurig verantwoord en onderbouwd. Maar daar houdt de vergelijking met het gemiddelde proefschrift dan ook wel op. Ik heb weinig proefschriften gelezen die in de buurt komen van de filosofische benadering van Ben Kuiken.
Zin en waanzin
Kuiken verstaat de kunst om in korte hoofdstukken te filosoferen over onderwerpen die pas achteraf hun zin beginnen te krijgen. Met verwijzingen die variëren van Kafka en Nietzsche tot Lewis Carolls Alice in Wonderland filosofeert Kuiken er vrolijk op los over de zin en onzin in het leven. Om vervolgens richting gemeenschappelijke zin en de (waan)zin van organisaties te gaan. Slim maakt hij gebruik van de gedachten van historisch belangrijke denkers om te schetsen hoe wij en onze maatschappij vandaag de dag georganiseerd zijn.
Conditionering
Bijzonder is dat alle gefilosofeer mij met mijn vooral praktische kijk op de wereld net niet deed afhaken, maar juist nieuwsgierig maakte. Waar wil Kuiken nou eigenlijk naar toe? Zingeving vind ik namelijk een belangrijk onderwerp. Om mij tegen het einde van zijn boek te doen verwonderen of ik dat nou zelf zo belangrijk vind, of dat het de conditionering is van de wereld om mij heen. Of zoals Kuiken dat verwoordt: wordt de zin niet vooral bepaald door de markt en het kapitalisme van de wereld waarin wij leven?
Noodzakelijke omweg
Het ZINnigste boek dat je ooit zult lezen is eigenlijk voor 90% een noodzakelijke omweg om ons de vraag te stellen waar we nou eigenlijk mee bezig zijn. De omweg die nodig is om te laten zien dat we, hoewel we dat graag geloven, echt niet zelf aan het stuur zitten. Om te laten zien dat we psychisch afhankelijk van en misschien wel verslaafd zijn aan externe factoren, en ons daarmee overleveren aan een gebrek aan energie en een teveel aan burn-outverschijnselen.
In het laatste hoofdstuk van zijn boek leidt Kuiken ons niet alleen naar de vraag hoe we weer echt zin kunnen geven aan ons leven, maar hij doet gelijk een poging om er antwoord op te geven. Zin geven aan ons bestaan door ‘terug’ te gaan naar morele waarden en gemeenschapszin.
Geen regulier managementboek dus. Vergeet de markt, stop met het managen zoals de markt dat verlangt. Bevrijd jezelf. Start met zin maken, en word meer dan een radertje in een systeem dat gevormd wordt door de wereld om ons heen. Dat is het pleidooi van Ben Kuiken, een pleidooi dat aan het denken zet.
Over Roy van den Anker
Roy van den Anker is getrouwd en heeft 3 kinderen. Zijn sporen heeft hij verdiend in de verzekeringsbranche. Ruim 25 jaar vervulde hij uiteenlopende posities bij verschillende organisaties. Van teamleider tot operationeel directeur en in organisaties van MKB tot corporate omvang. In meerdere organisaties werd hij partner.
