Natuur en technologie liggen evolutionair gezien dichter bij elkaar dan we in eerste instantie zouden vermoeden. We kunnen veel leren van onze lichaamscellen, hoe zij communiceren, organiseren en complexe problemen oplossen. Er is niets willekeurigs aan de oplossingen van organische systemen en zij helpen de exponentiële trends om ons heen verklaren.
De natuur leert ons ook hoe we technologie menselijker kunnen maken, wat Christian Kromme Humanification noemt. Zijn dochter werd in het reguliere medische systeem steeds zieker en dat dwong de auteur zijn perspectief te verbreden en buiten de grenzen van dat systeem te zoeken naar oplossingen. Zo ontdekte hij parallellen tussen de manier waarop onze cellen functioneren en hoe technologie werkt. Informatie is de kern van het leven en de evolutie van kunstmatige intelligentie en van natuurlijke intelligentie is sterk verbonden en in veel gevallen zijn zij elkaars afspiegeling. De biologie biedt ons een blauwdruk voor het gebruik van technologie om een sociale, samenhangende en duurzame mensheid te ontwikkelen. Hoe menselijker en natuurlijker de technologie voelt voor de gebruikers, des te sneller dit ontwikkelingsproces kan plaatsvinden; het concept van Humanification.
Vooruitgang vindt niet lineair plaats, maar ontstaat door uitbarstingen van problemen, oplossingen en innovaties. Verandering vindt plaats in golven. Als we de langetermijnontwikkeling in een grafiek zetten, levert dat altijd hetzelfde patroon op, een S-curve. Binnen die S-curve bevinden zich zeven fasen of golven van ontwikkeling en binnen elk van deze golven zit een serie van zeven kleinere golven. Iedere golf start langzaam, krijgt momentum, en terwijl hij verder groeit, bouwt de volgende golf erop voort. Kromme ontdekte dat alles van een enkele cel tot het menselijk lichaam, alle planten, alle dieren en onze technologie een vrijwel identiek ontwikkelingspatroon volgen. Dat van de S-curve.
In deel twee van zijn boek werkt de auteur de zeven golven uit. De eerste is de overlevingsgolf. Mensen moeten primair voorzien in hun basisbehoeften van zelfbehoud. Daarna gaan ze groeperen om de kans op overleving en succes te vergroten. In de tweede golf draait alles om veiligheid, waar dingen zich gaan verbinden en netwerken vormen die het organisme beschermen en functioneel houden. De derde golf is de communicatiegolf die refereert aan de diepe menselijk behoefte aan erbij horen, liefde en verbinding. De vierde golf draait om automatisering die ruimte creëert voor emotie. Hier gaat het minder om fysieke behoeften en meer om dingen die ondersteunen hoe we voelen als we met elkaar in relatie komen. In de vijfde golf, de sociale, willen mensen kennis verzamelen en gaan ze op zoek naar betekenis, zelfbewustzijn en zelfexpressie. Dat zien we gebeuren op platforms als Twitter, Facebook en YouTube. In de zesde golf bewegen we van sociale platforms naar leerplatforms. Hier gaat het om esthetische behoeften als schoonheid, balans, vorm en zelfreflectie. De zevende golf is die van cocreatie, zelfactualisatie, transcendentie, persoonlijke groei, moraliteit en vervulling. We plaatsen de behoeften van anderen boven die van onszelf en we focussen op onze eigen zelfkennis. Naast een beschrijving van iedere golf laat Kromme zien welke trends erbij horen en hij neemt de lezer telkens mee naar de toekomst waar de betreffende golf een feit is.
Humanification is een interessante beschrijving van ontwikkelingsgolven. De herkomst van het gedachtegoed blijft grotendeels achterwege en de onderbouwing is dun, maar dat komt de leesbaarheid ten goede. Lang niet alles is nieuw, maar juist de opbouw maakt het geheel boeiend en spannend. Christian Kromme heeft het nodige te melden over de gebeurtenissen en de context om ons heen.
Over Nico Jong
Nico Jong is senior adviseur bij het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.
